ΦΑΜΠΡΙΚΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ: Υπάρχει απάντηση από την Ευανθία Γουλανδρη;

 

H Φάμπρικα ενταγμένη στη ρεματιά και στο χωριό των Στενιών μια δεκαετία περίπου πριν όταν ξεκίναγαν οι αναστυλωτικές εργασίες στο παρακείμενο σπιτάκι από τον Γ.Λ.Καμπάνη (Φωτ. Πανταζής-Ράπτης)

Επανερχόμαστε στη Φάμπρικα Εμπειρίκου. Την Δευτέρα 5/3 στη Σύρο κατατέθηκαν οι συμπληρωματικές προτάσεις των δύο αντιδίκων της Ευανθίας Γουλανδρή και του Γιαννούλη Λ. Καμπάνη.Ανεξαρτήτως όμως της όποιας δικαστικής απόφασης το θέμα της σωτηρίας της Φάμπρικας Εμπειρίκου δεν είναι μόνο θέμα ιδιοκτησίας είναι πολύ περισσότερο ζήτημα σημαντικό για την ιστορία της Άνδρου.

Πόσο διαφορετική η Φάμπρικα και το τοπίο πριν το 1972. Από φωτογραφία εποχής που εδόθη από το γραφείο Καμπάνη.

Το ιδιοκτησιακό καθεστώς υπήρξε ακόμα και θέμα συζήτησης ακόμα και σε ημερίδα της Ένωσης Ανδρίων Επιστημόνων στο ΕΜΠ το 2014. Τότε εκτός από το ερώτημα της ιδιοκτησίας όμως είχε τεθεί από δύο μετέχοντες το ζήτημα τους ποιος μπορεί να σώσει το ιστορικό κτίσμα. Ο καθηγητής Φιλιππίδης και ο τότε πρόεδρος των Ανδρίων Επιστημόνων γιατρός Μπαφαλούκος υποστήριξαν ότι μόνο ο Γ. Καμπάνης μπορεί να την σώσει έχοντας ως συμμάχους το θέλω του, την γειτνίαση του με αυτήν και την ανάλογη οικονομική δύναμη!

Το 2016 όταν προχώρησε σε χρησικτησία ο Γ.Λ. Καμπάνης κανείς από τους παλαιούς ιδιοκτήτες της Φάμπρικας δεν είχε δείξει κανένα ενδιαφέρον. Το κτίσμα από την πυρκαγιά που το κατέστρεψε το 1972 είχε μείνει εγκαταλειμμένο στη φθορά του χρόνου. Το 2016 κάνει δήλωση αποδοχής κληρονομιάς και η Ευανθία Γουλανδρη! Ήταν η πρώτη ένδειξη έμπρακτη ενδιαφέροντος μετά 28 χρόνια!. Το 2017 η Ε. Γουλανδρή κάνει και ασφαλιστικά μέτρα για την Φάμπρικα κατά Γ.Λ. Καμπάνη.

Ακόμα μια φωτογραφία της Φαμπρικας από το παρακείμενο σπιτάκι που αποτέλεσε σημείο αντιπαράθεσης η αναστύλωση του (φωτ. Πανταζής-Ράπτης).

Πέρα από τα δικαστήρια στα οποία είναι σήμερα το θέμα της ιδιοκτησίας, για πρώτη φορά τίθεται ουσιαστικά για  ουσιαστικό ζήτημα: ΝΑ ΣΩΘΕΙ Η ΦΑΜΠΡΙΚΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ! Κι ας την σώσει όποιος θέλει ή όποιος μπορεί.

Στο θέμα της διάσωσης του ιστορικού κτιρίου υπάρχει μέχρι σήμερα μόνο η δημόσια τοποθέτηση του Γ.Λ. Καμπάνη. Την έκανε επωνύμως στο Εν Άνδρω καταθέτοντας τρεις εκδοχές για την σωτηρία της. Στις δύο εμπλέκεται ο ίδιος στην τρίτη μόνο η Ε. Γουλανδρή. Από την μεριά της Ευανθίας Γουλανδρή υπήρχε επί δεκαετίες σιωπή.  Και ακόμα και σήμερα είναι άγνωστο αν εκτός της επιβεβαίωσης της ιδιοκτησίας της υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον να σωθεί το ιστορικό κτίριο κι έχει κάποια ιδέα πώς μπορεί να γίνει αυτό.

 Θέλοντας να απαντήσουμε μερικά από τα παραπάνω ερωτήματα κάναμε μια μικρή έρευνα για την λύση που προτείνει ο Γ.Λ. Καμπάνης. Τα στοιχεία που προέκυωαν είναι λίαν ενδιαφέροντα και αποκαλυπτικά των προθέσεων του:

Το παρακείμενο σπιτάκι (φωτ. Πανταζής-Ράπτης).

(α) Ο ενδιαφερόμενος για το εγκαταλειμμένο μνημείο αγόρασε εδώ και αρκετά χρόνια όλα τα γύρω κτήματα ώστε όταν θα ξεκινήσουν από αυτόν οι αναστηλωτικές εργασίες να υπάρχει οδική πρόσβαση σε αυτό και στη συνέχεια για να υπάρχει πρόσβαση του μουσείου στο κοινού.

(β) Ο ενδιαφερόμενος έχει ήδη κάνει δύο προμελέτες. Μια για το κόστος αναστύλωσης του κτιριου και μια για την επαναλειτουργία του κτιρίου ως μουσείου. Το πρώτα αποτελέσματα του κόστους έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί. Για την χρήση προβλέπεται οι κάτω όροφοι να λειτουργήσουν ως μύλος-έκθεμα της προβιομηχανικής περιόδου. Οι πάνω όροφοι ως μουσείο γενικότερης χρήσης. Με βάση αυτά τα δεδομένα έκανε δημόσια ο Γ.Λ. Καμπάνης συγκεκριμένη πρόταση.

Από την μεριά της Ε. Γουλανδρή δεν υπήρξε και δεν υπάρχει κάποια διατυπωμένη πρόταση για το εγκαταλειμένο κτίριο. Το μόνο που υπάρχει είναι η ενεργοποίηση της τα δύο τελευταία χρόνια για το ιδιοκτησιακό και μια δήλωση φίλου της «για το ενδιαφέρον της κ. Γουλανδρή για την περιουσία της». Καλό θα ήταν εδώ που έφτασαν τα πράγματα να μάθουμε και αν έχει και κάποια πρόταση για τη διάσωση του μνημείου.

Η Φάμπρικα από παρακείμενη ιδιοκτησία του Γ.Λ.Καμπάνη σε φωτογραφία προ δεκαετίας περίπου. Τα δέντρα που την έζωναν από παντού έχουν σήμερα καθαριστεί και το κτιριο είναι σήμερα πανταχόθεν ελεύθερο (Φωτ. Πανταζή-Ράπτη).

Γιατί το μνημείο δεν ανήκει μόνο στον ιδιοκτήτη του. Ανήκει και στην ιστορία της Άνδρου. Και για τον λόγο αυτό έχει παρέμβει το ΥΠΠΟ και το έχει χαρακτηρίσει ως διατηρητέο. Για τον ίδιο λόγο ρωτάμε δημόσια την Ευανθία Γουλανδρή αν έχει κάποια πρόταση για την Φάμπρικα Εμπειρίκου που μπορεί να υλοποιηθεί και πως θα γίνει αυτή χρηματοδοτικά. Γιατί η απόφαση του ΥΠΠΟ το ιστορικό κτίριο είναι σαφής: και πρέπει να σωθεί και πρέπει να διατηρηθεί με κάποιο χαρακτήρα μουσείου.

Η Φάμπρικα Εμπειρίκου είναι ένα μοναδικό ιστορικό κομμάτι μιας παράδοσης που έχει πια χαθεί. Για τον λόγο θα πρέπει άμεσα να αναλάβουν πρωτοβουλία και οι τοπικές αρχές και να συζητήσουν και με τους δύο ενδιαφερόμενους για τα σχέδια τους. Εδώ που είμαστε δεν αρκεί να μάθουμε σε ποιον ανήκει το μνημείο. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ιστορία και την κοινωνία της Άνδρου έχει να μάθουμε πως θα σωθεί και πως θα λειτουργήσει ως μουσείο προς όφελος του νησιού…

«Εν Άνδρω»