Τα γυαλιά και τα Γυάλια! Ιστορίες παλιές και διδακτικές...

 

(Λάβαμε ένα λίαν ενδιαφέρον σημείωμα από τον Γιώργο Γιαννίκο εκ Στενιών που μας γράφει για την ετυμολογία της λέξης Γυάλια και αναφέρεται και στον τοπικισμό μιας εποχής. Το δημοσιεύουμε προς γνώση πολλών που που έγιναν ξαφνικά γλωσσολόγοι, χωρίς να ξέρουν τα πραγματολογικά στοιχεία της περιοχής. Αλλά και άλλων που έσπευσαν να προσπεράσουν διαχωρισμούς που υπήρχαν (και ίσως ακόμα υπάρχουν) στην Άνδρο και στην εν λόγω περιοχή - ΕΝ ΑΝΔΡΩ) 

Στον Στενιώτικο διάλογο που ξεκίνησε στο Εν Άνδρω με αφορμή το ρεπορτάζ για το εξαιρετικό εστιατόριο της Λίλας Πολέμη στα Γυάλια και για την ετυμολογία της ονομασίας της παραλίας, θέλω να καταθέσω την μαρτυρία του αείμνηστου θείου μου Καπετάν Αντρέα Κουτσούκου, ενός από τους λίγους πραγματικούς Γυαλιώτες, αφού το πατρικό του ήταν ένα από τα 3-4 παλιά σπίτια επί της παραλίας, πριν γίνει ο υφιστάμενος δρόμος των Στενιών.
Όπως χαρακτηριστικά μου έλεγε, εμάς οι Στενιωτες μας λέγαν Χωραΐτες κι οι Χωραϊτες Στενιώτες!
Όταν  λοιπόν οι κόρες μου, πριν εικοσιπέντε και πλέον χρόνια, έφερναν στο σπίτι τα σμιλεμένα από το κύμα χρωματιστά γυαλάκια, που ήταν ολόιδια με τα βότσαλα της παραλίας, τους εξηγούσε ότι εκείνα τα χρόνια που δεν υπήρχε οργανωμένη από τον Δήμο περισυλλογή απορριμμάτων, τα ελάχιστα σκουπίδια που κατέληγαν στο ρέμα των Στενιών, ήταν τα γυάλινα μπουκάλια, αφού υλικά συσκευασίας δεν υπήρχαν, ούτε πλαστικά κλπ, τα δε αποφάγια προορίζονταν για τις κότες και τον χοίρο.
Τον χειμώνα που πλημμύριζε το ποτάμι, κατέβαζε σιγά-σιγά τα μπουκάλια, σπάζοντας τα σε μικρά κομμάτια, στη θάλασσα και στη συνέχεια το χειμωνιάτικο κύμα αναλάμβανε την εργασία της μικρογλυπτικής και του σμιλεματος των θραυσμάτων, φτιάχνοντας τα εξαιρετικά γυάλινα βότσαλα, εξ ου και η ονομασία «Γυάλια».
Δυστυχώς το σταμάτημα της ρίψης μπουκαλιών στο ρέμα, έχει περιορίσει έως εξαφανίσει την τροφοδοσία της παραλίας με αυτά τα υπέροχα γυαλάκια.
Την μαρτυρία του αγαπημένου μου θείου Καπετάν Αντρέα, την καταθέτω σε ανάμνηση του.
Γυάλια Στενιών
Γ.Γιαννίκος