Θαλασσοκόρακας (φωτο: εν Άνδρω): Τα πουλιά στους υδροβιότοπους ήταν η αρχή της αξιοποίησης...

Όπως έχει εξελιχθεί μέχρι σήμερα το πρόγραμμα Life μπορεί πλέον να αναδειχθεί σε εργαλείο για την ανάπτυξη της Άνδρου τόσο ως προς το περιβάλλον και τον ποιοτικό ποιοτικό τουρισμό όσο και ως προς την καλλιέργεια και παραγωγή επώνυμων ανδριώτικων προϊόντων στην αγορά! Όλα αυτά μπορεί να προκύψουν με την έγκριση του προγράμματος που έχει κατατεθεί για ένα νέο Life αξίας 2.000.000 ευρώ και το οποίο θα είναι προέκταση του σημερινού. Το σχέδιο έχει ήδη προχωρήσει και σε αυτή τη νέα φάση ηγείται και θα έχει τον συντονισμό το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο.

...τώρα έρχεται η νέα διαδρομή με στόχο την παραγωγή και πιστοποίηση πρότυπων επώνυμων ανδριώτικων προϊόντων (φωτο: Επαμεινώνδας Μαρμαράς).

Για την ολοκλήρωση της νέας πρότασης προς την ΕΕ έχουν δουλέψει εκτός του Γεωπονικού Πανεπιστημίου που έχει τον κύριο λόγο και η περιβαλλοντική εταιρεία NCC, η εταιρεία για την προστασία της φώκιας MOM και ο σημερινός συντονιστής του προγράμματος Ισίδωρος Νικολάου. Το σημερινόπρόγραμμα θα ολοκληρωθεί στις 31 Αυγούστου 2016. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο 2011. Για να φτάσει μέχρι εκεί όμως είχε όμως υπάρξει η σχετική προεργασία από το Δήμο Κορθίου από το 2008. Η χρηματοδότησης της φάσης που ολοκληρώνεται σε 10 μήνες ήταν 1.700.000 ευρώ, όλα σχεδόν εξ΄ ολοκλήρου, από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στενό: στις ακτές της Νότιας Άνδρου και στα νησάκια του Στενού ψαρεύει η φώκια μονάχους-μονάχους (φωτο: εν Άνδρω).

Η κύρια αδυναμία του Life ήταν ήταν πως δεν έγινε γνωστό στην κοινωνία της Άνδρου. Δεν το αγκάλιασε ο κόσμος. Δεν είδε σε αυτό τις νέες δυνατότητες μιας άλλης ανάπτυξης σε ένα περιβάλλον οικολογικά αναβαθμισμένο. Η προηγούμενη διοίκηση που το σχεδιάσε και το ξεκίνησε έχει την ευθύνη που δεν κατάφερε να το κάνει γνωστό στον κόσμο. Έτσι το Life προχώρησε χωρίς η κοινωνία της Άνδρου να ξέρει. Μάλιστα λόγω αυτής της πολιτικής προέκυψαν και στοιχεία παραπληροφόρησης, καθώς οι πολλοί δεν ήξεραν και οι λίγοι δεν είχαν τρόπο να πουν αυτά που γνώριζαν. Συνέβαλε σε αυτό και η τότε αντιπολίτευση που μέχρι το 2014 το δεν το έβλεπε με καλό μάτι λόγω άγνοιας και καχυποψίας.

Όρθιες Πέτρες: Περιοχή του αγριοπερίστερου και του θαλασσοκόρακα στην Βόρεια Άνδρο (φωτο: εν Άνδρω).

Για τον λόγο αυτό το πρόγραμμα έφτασε ξαφνικά τον Οκτώβριο του 2015 σε μια κρίσιμη καμπή συνέπεια κυρίως της άγνοιας, της νέας διοίκησης του Δήμου Άνδρου. Τα πρώτα λάθη διορθώθηκαν. Όμως προέκυψαν και άλλα στην πορεία. Και τα λάθη θα είχαν αρνητικά αποτελέσματα. Αλλά από ένα σημείο και μετά ανέλαβε υπεύθυνος επικοινωνίας στο πρόγραμμα ο δημοσιογράφος Γιάννης Μηνδρινός που αντιμετώπισε ακόμη και τα διοικητικά προβλήματα με ευελιξία και πρακτικό πνεύμα. Και έτσι δόθηκαν λύσεις που εμπόδιζε η αργόσυρτη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και η γραφειοκρατική αντίληψη της υπεύθυνης του προγράμματος δημοτικής συμβούλου Λένας Πολίτου.

Έτσι με την βοήθεια του Γ. Μηνδρινού και την ευθύνη του συντονιστή Ισίδψρου Νικολάου το Life κατάφερε κι έτρεξε και πήρε και παράταση ενός χρόνου (μέχρι το καλοκαίρι του 2016). Και έκανε αισθητή την παρουσία του στο νησί. Μέχρι τώρα το Life έχει οργανώσει χωρους για άγρια και σπάνια πουλιά, υδροβιότοπους, έχει κάνει επιστημονικές ημερίδες με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επίσης έγινε συστηματική καταγραφή πολλών τοπικών ποικιλιών φυτών και οι σπόροι που συγκεντρώθηκαν φυλάχτηκαν και είναι έτοιμοι να χρησιμοποιηθούν, στο πλαίσιο νέων μεθόδων για ποιοτικές καλλιέργειες στην Άνδρο.

Στο νέο Life ο πρώτος λόγος για τις πρωτοπόρες καλλιέργειες και πιστοποιήσεις στην γεωργία, στην κτηνοτροφία και στην αλιεία (φωτο: Επαμεινώνδας Μαρμαράς).

Αν δεν υπήρχε το Life, απλά δεν θα είχε γίνει τίποτα. Και φυσικά δεν θα υπήρχε καμία απολύτως πιθανότητα να σωθούν ποικιλίες που αυτή τη στιγμή καλλιεργούνται από ελάχιστα άτομα, ή που δεν καλλιεργούνται καθόλου. Και οι ποικιλίες αυτές, κάποια στιγμή και καθώς τα χρόνια θα περνούσαν, απλά θα εξαφανίζονταν.

Όμως αυτές οι ποικιλίες και αυτές οι καλλιέργειες μπορεί να αποτελέσουν το μέλλον της Άνδρου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, η γη της Άνδρου κρύβει σημαντικούς θησαυρούς, όπως: σπάνια είδη μανιταριών, ποικιλία φασολιού που δεν συναντάται σε κανένα άλλο μέρος της Ελλάδας, ποικιλία λεμονιού που επίσης δεν συναντάται αλλού, αρκετά σπάνια βότανα και πολλά άλλα. Μια συστηματική καλλιέργεια και μια πολιτική πιστοποίησης θα επιτρέψει την παραγωγή αυτών των ποικιλιών, οι οποίες, μάλιστα, επιδοτούνται. Και θα βοηθήσει και την ανάπτυξη του οικοτουρισμού. Μια νέα προσπάθεια ποιοτικού τουρισμού που «δένει» με τις σοβαρές προσπάθειες, οι οποίες έχουν γίνει στον τομέα του πεζοπορικού τουρισμού, αποκλειστικά  από ιδιώτες τα τελευταία χρόνια.

Μαυροπετρίτης (φωτο: Δημήτρης Αντωνέλλος)

Το ζητούμενο, στην περίπτωση αυτή, είναι ένα:

-    Με ποιούς τρόπους θα αξιοποιηθούν οι θησαυροί της ανδριώτικης γης;

Οι απαντήσεις πλέον μπορεί να δοθούν μέσα από το νέο πρόγραμμα LIFE, που αυτή τη φορά θα συμπεριλάβει και επαγγελματίες της γης και της θάλασσας (κτηνοτρόφους, γεωργούς, ψαράδες). Στόχος την επόμενη περίοδο (μετά το 2016) οι δράσεις του Life να «απλωθούν» σε μια σειρά επαγγέλματα και να προκύψουν συγκεκριμένα οφέλη για τους κατοίκους του νησιού.

Το νέο Life θα έχει δύο σκέλη: το χερσαίο και το θαλάσσιο. Θα περιλαμβάνει γεωργούς, κτηνοτρόφους και ψαράδες. Θα δημιουργηθεί arxik;a ένα κέντρο οικοτουρισμού. Το κέντρο αυτό θα κάνει συγκεκριμένους ποιοτικούς ελέγχους στην παραγωγή. Κατάληξη αυτής της διαδικασίας θα είναι η παραγωγή ποιωτικών επώνυμων προϊόντων που θα διαφημιστούν μέσα από το πρόγραμμα. Η πιστοποίηση θα τους εξασφαλίζει και την διάδοση στην ελληνική αγορά.

Αη Γιάννης στις Κρεμύδες: Με ευθύνη και καθοδήγηση του Γεωπονικού Πανεπιστημίου μπορούμε συνεχίζοντας το Life να κάνουμε μερικά σημαντικά βήματα στο νησί (φωτο: εν Άνδρω). 

Το Life με τους παλαιούς, αλλά και με τους νέους εταίρους του, με την βοήθεια της Ε.Ε., ετοιμάζει τα επόμενα σημαντικά βήματα του με στόχο να συμβάλει και στην οικονομία της Άνδρου. Μέχρι την άνοιξη περιμένουμε τις απαντήσεις για το νέο πρόγραμμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πρόβλημα είναι πως οι διαδικασίες τόσο στον σχεδιασμό όσο στην εφαρμογή του είναι αρκετά περίπλοκες. Και εδώ φτάνουμε πάλι στον ίδιο παρονομαστή: την αδυναμία κατανόησης του προγράμματος από την υπεύθυνη εκ μέρους του ΔΣ Λ. Πολίτου!!

Σημειώνουμε πως οι εταίροι του σημερινού προγράμματος είναι η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και η NCC εταιρία περιβαλλοντικών μελετών. Συντονιστής εκ μέρους του Δήμου Άνδρου και υπεύθυνος έναντι της ΕΕ είναι ο μηχανικός Ισίδωρος Νικολάου. Στο πρόγραμμα εργάζονται οι Θανάσης Καρπούζης (υπεύθυνος διαχείρισης ΖΕΠ), Ανδρέας Ρόμπος (βοηθός), Γιώργος Γιαννίτσης (φροντιστής πεδίου), Γιάννης Μηνδρινός (υπεύθυνος επικοινωνίας) και Αλεξία Τέντε (βοηθός). Στο νέο πρόγραμμα θα συμμετέχει ο Δήμος Άνδρου ως εταίρος, αλλά συντονιστής πλέον ορίστηκε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

«εν Άνδρω»