Η Γυάρος. Σε πρώτο πλάνο οι φυλακές που έκαναν γνωστό το νησί ως κόλαση και τόπο εξορίας πριν το ανακαλύψουμε ως περιβαλλοντικό παράδεισο..

H Γυάρος είναι ακριβώς απέναντι από την Δυτική Άνδρο. Κάθε φορά που κοιτάμε το πέλαγος από την Παλαιόπολη, το Απροβάτου, και το Μπατσί η Γυάρος είναι ακριβώς απέναντι. Αλλά και φαίνεται και από όλη την δυτική πλευρά της Άνδρου ή και ακόμα από τις Άνω Στραπουρίες που είναι ανατολικά. Όμως γι' αυτό το τόσο κοντινό νησί μας ξέρουμε πολύ λίγα και καλά που είναι και το πρόγραμμα Andros Life και έχουμε πληροφόρηση.

Σύμφωνα με την WWF Ελλάς και το πρόγραμμα ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE στο οποίο συμμετέχει και η Άνδρος η Γυάρος φιλοξενεί 30 είδη πουλιών. Και ίσως τη μεγαλύτερη στην Ελλάδα αποικία ενός παγκοσμίως απειλούμενου θαλασσοπουλιού, του μύχου, φιλοξενεί η Γυάρος, όπως αποκαλύπτει σήμερα το WWF Ελλάς.

Η νέα αυτή ανακάλυψη έρχεται να προστεθεί στην ήδη πλούσια αλλά «κρυφή» ζωή αυτού του πρώην τόπου εξορίας, καθώς η Γυάρος είναι επίσης το καταφύγιο του 14% του παγκόσμιου πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας, ενώ ο βυθός της καλύπτεται κατά 50% από λιβάδια Ποσειδωνίας και τραγάνες.

Τελικά μήπως η Γυάρος, εκτός από ένα ιστορικά «βαρύ» νησί των Κυκλάδων, αποτελεί έναν τόπο γεμάτο μυστικά ως προς το φυσικό της περιβάλλον; Μέσα από το πρόγραμμα ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE, η απάντηση γίνεται ολοένα και πιο σαφής, καθώς προκύπτουν συνεχώς νέα στοιχεία που αποκαλύπτουν την ιδιαίτερα σημαντική οικολογική αξία αυτού του πρώην τόπου εξορίας.

Γυάρος: ένα νησί «σταθμός» για τα πουλιά

30 είδη πουλιών ζουν ή φιλοξενούνται στην Γυάρο

Συνολικά μετά από έρευνα καταγράφηκαν 30 είδη πουλιών που χρησιμοποιούν τη Γυάρο τα οποία είναι είτε απλοί επισκέπτες είτε έχουν χώρο φωλιάσματος ή και μόνιμης κατοικίας τους. Πιο συγκεκριμένα, καταγράφηκαν αρπακτικά, όπως ο σπιζαετός και ο μαυροπετρίτης, και χερσαία είδη, όπως η κουκουβάγια. Η σημαντικότερη όμως ανακάλυψη είναι αυτή που αφορούσε ένα παγκοσμίως απειλούμενο θαλασσοπούλι, τον μύχο. Σύμφωνα με την έρευνα, η αποικία του μύχου στη Γυάρο είναι ίσως η σημαντικότερη και μεγαλύτερη στην Ελλάδα. 

Τι συμβαίνει όμως στην ξηρά της Γυάρου;

Μοναδική σε περιβάλλον και η στεριά του νησιού.

Ένα φίδι «ιταλικής καταγωγής» που κατοικεί μόνο στη Γυάρο και πουθενά αλλού στην Ελλάδα, κοινώς γνωστό ως μαύρο φίδι της Γυάρου, ποτάμια με περιοδική ροή, αρκετά ελληνικά ενδημικά είδη κολεόπτερων, φρύγανα και διαπλάσεις κέδρων, συμπληρώνουν το χερσαίο μωσαϊκό ενός νησιού που κρατούσε μέχρι σήμερα ως επτασφράγιστο μυστικό τα οικολογικά του μυστικά. 

«Η δημοσιευμένη πρωτογενής γνώση για το νησί ήταν ελάχιστη», δήλωσε ο Δρ. Πέτρος Λυμπεράκης, υπεύθυνος συντονισμού μιας μεγάλης ομάδας ερευνητών του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης που πραγματοποίησε την έρευνα  που αφορούσε στη χλωρίδα, τους οικότοπους και την εδαφόβια πανίδα του νησιού.

«Πλέον έχουμε μια πλήρη εικόνα για το φυσικό περιβάλλον της Γυάρου», δήλωσε ο Δρ. Σπύρος Κοτομάτας, συντονιστής του προγράμματος ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE. «Όλα τα στοιχεία καταδεικνύουν την ανάγκη για τη διαμόρφωση προτάσεων διαχείρισης του νησιού, για την προστασία ευαίσθητων οικοτόπων αλλά και σπάνιων ειδών. Άλλωστε στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία ενός πρωτοποριακού μοντέλου θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής, στην περιοχή της Γυάρου, από κοινού με τις κοινωνίες της Σύρου και της Άνδρου, που θα λειτουργεί με σεβασμό προς το περιβάλλον και τους ανθρώπους», κατέληξε.

Ένα διαδικτυακό event εξερεύνησης της άγνωστης Γυάρου

Αυτήν την άγνωστη Γυάρο μας καλεί το WWF Ελλάς να εξερευνήσουμε μέσα από την εικονική μας συμμετοχή σε μια πραγματική αποστολή. Η ομάδα του ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE θα μοιραστεί με όλους, μέσω ενός event στο Facebook, μυστικά, εμπειρίες και πανέμορφα τοπία, ενώ θα συζητάει σε πραγματικό χρόνο με τους ενδιαφερόμενους. Καιρού επιτρέποντος, στις 17 Φεβρουαρίου, το σκάφος του WWF θα βρεθεί στη Γυάρο και θα ανοίξει σε live μετάδοση ένα παράθυρο στα μυστικά του πρώην τόπου εξορίας και του οράματος για μία πρωτοποριακή θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή που δεν θα βασίζεται σε απαγορεύσεις αλλά θα αποτελεί παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης.

(βασισμένο σε στοιχελια του WWF Ελλάς και του ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE)