Η ελληνική πολιτική κρίση και τα κόμματα

Του Νίκου Χρυσόγελου

Τρίτη, 3 Δεκεμβρίου 2013, , Βρυξέλλες

Ήταν μια εντελώς διαφορετική συζήτηση από τις μέχρι σήμερα συνηθισμένες κουβέντες για την ελληνική κρίση. Ο διοργανωτής της συζήτησης Νίκος Χρυσογελος αλλά και οι συμπρόεδροι της Ομάδας των Πράσινων, Ρεβέκκα Χαρμς και Ντάνυ Κον Μπεντίτ,που συμμετείχαν, είχαν θέσει ως στόχο το άνοιγμα μιας μεγάλης συζήτησης που θα πήγαινε σε βάθος τόσο για το πώς φτάσαμε στην κρίση όσο και το πώς αντιμετωπίστηκε η κρίση. Για τον σκοπό αυτό άνοιξαν την ατζέντα και κάλεσαν από την Ελλάδα επιστήμονες, ερευνητές και δημοσιογράφους από ένα ευρύτερο πολιτικό φάσμα ώστε να επιχειρηθεί μια σε έκταση νέα προσέγγιση της ελληνικής κρίσης.

Στην εκδήλωση μίλησαν κατά σειρά οι Διαμαντής Μπασαντής, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, διδάκτωρ Επικοινωνίας, συγγραφέας και δημοσιογράφος, Αντώνης Παπαγιαννίδης, δημοσιογράφος, δικηγόρος, ειδικός σε Ευρωπαϊκά Θέματα, ΣτράτοςΦαναράς, διευθυντής εταιρίας δημοσκοπήσεων "Metron Analysis" και Πάνος Σταθόπουλος, εκλογικός αναλυτής, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών, μαθηματικός.

Η Ρεμπέκα Χαρμς ανοίγει την συζήτηση 

 Την συζήτηση άνοιξε η Ρεβέκκα Χαρμς με μια εμπεριστατωμένη τοποθέτηση σε βάθος για το πώς είδε την ελληνική κρίση. Η Ομάδα των Πρασίνων με τις πολλές και σημαντικές παρεμβάσεις της στο Ευρωκοινοβούλιο, είναι η ευρωπαϊκή ομάδα που μίλησε πρώτη με πολιτικούς όρους για την κρίση και ανέδειξε την ανάγκη αλληλεγγύης προς τις κοινωνίες που βιώνουν την κρίση. Με την "Διακήρυξη της Αθήνας: Για μια διαφορετική Ευρώπη, μια Διαφορετική Ελλάδα"  πιέζει για μια συλλογική αντιμετώπιση της κρίσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η συμπρόεδρος των Πράσινων, η οποία έχει πραγματοποιήσει πολλές επισκέψεις στην Ελλάδα, αναφέρθηκε στην κατάρρευση σημαντικών θεσμών στην Ελλάδα όπως στους τομείς υγείας, παιδείας και δημόσιας ενημέρωσης, υπογραμμίζοντας την επίγνωση της Τρόικα για την αποτυχία των πολιτικών της: «Το σχέδιο της τρόικα φαίνονταν από την αρχή ότι θα αποτύχει, σήμερα το διαπιστώνουν όλοι. Αλλά στο μεταξύ η κοινωνία έχει καταληφθεί από το φόβο, το άγχος του μέλλοντος και έχει παραλύσει. Χρειάζονται βαθιές αλλαγές στις πολιτικές αλλά και στο πολιτικό σύστημα». Καταλήγοντας, υπογράμμισε πως το στοίχημα για την Ελλάδα είναι η «βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας, με επενδύσεις στους τομείς δημόσιας πολιτικής, με ευρωπαϊκή αλληλεγγύη».

Ο Διαμαντής Μπασαντής θέτει το πλαίσιο της πολιτικής κρίσης

Ακολούθως, ο Διαμαντής Μπασαντής ανέπτυξε αρχικά πώς φτάσαμε μέσα από επικοινωνιακή διαχείριση της πολιτικής κατά την τελευταία 15ετία στην κρίση. Στη συνέχεια ανέλυσε την τραγική πολιτική διαχείριση μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης στο εσωτερικό και μιας μεγάλης πολιτικής μάχης στο εξωτερικό με όρους εσωτερικής επικοινωνιακής πολιτικής. Επίσης, παρουσίασε τις πολιτικές στιγμές που βάθυναν την κρίση, αλλά και παρουσίασε οικονομικά στοιχεία για το δημοσιονομικό κόστος που επέφεραν οι λάθος πολιτικές επιλογές. Ανέφερε ως παράδειγμα, το κόστος από τις δυο εκλογικές διαδικασίες το 2012 που εκτίμησε σε 4 δις ευρώ, κάτι που οδήγησε σε μέτρα περικοπών σε συντάξεις και μισθούς. «Τα τέσσερα χρόνια των Μνημονίων στην ελληνική πολιτική σκηνή δεν υπάρχει καμία συνοχή και το κομματικό συμφέρον προτάσσεται του εθνικού. Όλη αυτή την περίοδο πορευτήκαμε πρωτίστως με κριτήρια επικοινωνιακά, λιγότερο πολιτικά και ελάχιστα οικονομικά», σχολίασε χαρακτηριστικά.

Ο Αντώνης Παπαγιαννίδης αναλύει τα προβλήματα διαχείρισης της κρίσης από την Ευρώπη και την Ελλάδα 

Στη συνέχεια ο Αντώνης Παπαγιαννίδης παρουσίασε την εντελώς λάθος διεθνή εικόνα που είχαν οι έλληνες πολιτικοί για το ευρωπαϊκό περιβάλλον, αλλά και την ανετοιμότητα των ευρωπαίων πολιτικών να αντιμετωπίσουν μια δομική κρίση και την έλλειψη εργαλείων από το ΔΝΤ για την κρίση μιας αναπτυγμένης οικονομίας στην Ευρώπη. Σχολιάζοντας το σχεδιασμό της ευρωζώνης, το ασύμμετρο σοκ, την άρνηση συλλογικότητας, τη μετατόπιση της ευθύνης, την παραδοσιακή εσωστρέφεια και τον πολύπλευρο λαϊκισμό, σκιαγράφησε το πλαίσιο της ευρωπαϊκής και ελληνικής πραγματικότητας, στην οποία ξέσπασε η κρίση. Δεν παρέλειψε να θίξει το θέμα του λάθος με τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές, ούτε να σχολιάσει επικριτικά το ρόλο που διαδραματίζουν ενίοτε τα Μέσα στη διαχείριση της κρίσης.

Ο Στράτος Φαναράς περιγράφει την κρίση με αριθμούς και πίνακες

Ο Στράτος Φαναράς έκανε μια διεισδυτική προσέγγιση στα κοινωνικά φαινόμενα που έχουν αναπτυχθεί στην Ελλάδα της κρίσης και παρουσίασε πίνακες από έρευνες θέτοντας και ένα πλαίσιο μέσα από το οποίο υπό όρους μπορεί να ξεφύγουμε από τον φαύλο κύκλο της κρίσης. Παρουσίασε εκτενή στατιστικά στοιχεία για την πτώση του βιοτικού επίπεδου των Ελλήνων, τη δυσκολία ανταπόκρισης στις αναληφθείσες υποχρεώσεις, αλλά και τη συνεπαγόμενη μείωση των προσδοκιών, ενώ ανέλυσε και την αναπόφευκτη διασύνδεση αυτών των φαινομένων με την αύξηση του κοινωνικού αποκλεισμού. «9 στους 10 Έλληνες δηλώνουν ότι έχουν χάσει εισοδήματα από τότε που ξέσπασε η κρίση και 1 στους 3 δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που έχει ήδη αναλάβει, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις 5%. Πέρα από τα τεράστια ποσοστά ανεργίας, 1 στους 2 πολίτες που απασχολούνται σήμερα φοβούνται ότι μπορεί να χάσουν τη δουλειά τους», δήλωσε χαρακτηριστικά. Και κατέληξε: «Η απόσταση που καταγράφεται ανάμεσα στην κοινωνία και το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να υπερκεραστεί αν δεν υπάρξει συνολικός αναπροσανατολισμός της ίδιας της πολιτικής διαδικασίας και του κοινωνικού κράτους».

Ο Πάνος Σταθόπουλος σκιαγραφεί τις δύο μεγάλες πολιτικές
κρίσεις μεταπολεμικά στην Ελλάδα του 1950 και του 2012

Ο Πάνος Σταθόπουλος έκανε μια αναδρομή σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις και στις μεγάλες στιγμές πολιτικής κρίσης τα τελευταία 90 χρόνια στην Ελλάδα. Ξεχώρισε τις δύο μεγαλύτερες πολιτικές κρίσεις, του 1950 και του 2012 δείχνοντας την ανετοιμότητα του πολιτικού προσωπικού που οδήγησε στην πολυδιάσπαση των κομμάτων και στις δύο περιπτώσεις σε πολιτικό αδιέξοδο. Και κατέληξε αναλύοντας τις διακυμάνσεις στην επιρροή των συστημικών και "αντισυστημικών" κομμάτων στο εκλογικό σώμα αυτά τα πέντε χρόνια, αλλά και την ιδεολογική και πολιτική σύγχυση της κοινωνίας και των κομμάτων.

Ο Ντάνυ Κον Μπετίτ με τον δικό του τρόπο καθηλώνει ομιλητές και ακροατές

 

Τέλος, ο Ντάνυ Κον Μπεντίτ, δήλωσε: «Είναι προφανές ότι οι Έλληνες θέλουν να ξεφορτωθούν το Μνημόνιο, και δικαίως, αλλά θα πρέπει να έχουμε παράλληλα υπόψη ότι η κρίση στην Ελλάδα δεν δημιουργήθηκε εξαιτίας των μέτρων λιτότητας. Τα μέτρα λιτότητας ήταν η λάθος απάντηση στο πρόβλημα» και συμπλήρωσε πως «για τις χώρες που βιώνουν εντονότερα την κρίση η λύση δεν είναι η έξοδος από το ευρώ, θέλουμε μια διαφορετική Ευρώπη»,κάτι για το οποίο οι Πράσινοι έχουν ήδη καταθέσει τις θέσεις τους. Και προσέθεσε πως: «Χρειάζεται ενίσχυση του πολιτικού ελέγχου της Τρόικα - με πρωτοβουλία των Πράσινων ξεκίνησε η διαδικασία στο Ευρωκοινοβούλιο - αλλά και εξεύρεση νέας ισορροπίας μεταξύ αλληλεγγύης από πλευράς Ευρώπης και ανάληψης ευθυνών από την Ελλάδα». Κατέληξε δε πως: «Το αντικείμενο της επαναδιαπραγμάτευσης θα έπρεπε να είναι κυρίως η επιβράδυνση του ρυθμού μεταρρύθμισης. Χρειάζεται να υπάρξει χαλάρωση του ρυθμού εφαρμογής των προγραμμάτων στην Ελλάδα».