Μπροστά σε σοβαρές αποφάσεις ο κ. Σαμαράς

Του Χρήστου Οικονόμου
Η επιστροφή του πρωθυπουργού από τις Βρυξέλες (και αφού είχε προηγηθεί η συνάντησή του με τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, συνοδεύτηκε από μια καταφανή προσπάθεια του Μεγάρου Μαξίμου να βελτιώσει την «εντύπωση αδιεξόδου» στις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και τρόικας, που είχε δημιουργηθεί καθ’ όλην την προηγούμενη περίοδο.

Οι «διαρροές» ήταν επίμονες και επικεντρώνονταν στη θέση ότι τα δύο μέρη βρίσκονταν πολύ κοντά σε συμφωνία, με αισιόδοξες -κατόπιν αυτού- προβλέψεις «φιλο-σαμαρικών» δημοσιογραφικών  κύκλων ότι τελικά η χώρα μας θα πετύχει την εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ, που καθυστερούσε.

Παρά το ότι κύκλοι της Κομισιόν από μεριάς τους δεν διέψευδαν τις διαρροές του Μεγάρου Μαξίμου, έδιναν από μεριάς τους μιαν άλλη εξήγηση για την αιφνίδια βελτίωση του κλίματος στις σχέσεις των δύο μερών, που προωθούσε ως κλίμα το πρωθυπουργικό περιβάλλον στην Αθήνα: Η δόση του 1 δισ. θα έπρεπε να δοθεί  ούτως ή άλλως στην Αθήνα, αφού η σχετική εγκριτική απόφαση προς τούτο είχε παρασχεθεί από παλιότερο euroworkinggroupκαι τυχόν άλλη καθυστέρησή της θα είχε ως συνέπεια την ανάγκη λήψης νέας εγκριτικής απόφασης της τεχνικής επιτροπής του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, εάν τυχόν η εκταμίευση δεν γινόταν εντός του 2013.

Παρά τις διαφορετικές ερμηνείες που εκατέρωθεν δόθηκαν, επί της ουσίας η συνάντηση Σαμαρά-Μπαρόζο είχε μια σημαντική θετική επίδραση στο κακό κλίμα που είχε παραχθεί εδώ και καιρό. Συγκεκριμένα, άριστα πληροφορημένες πηγές της Κομισιόν έλεγαν ότι στη συνάντηση αυτή τόσο ο Έλληνας πρωθυπουργός όσο και ο επικεφαλής της Κομισιόν επανέλαβαν τη βούλησή τους να υπάρξει σημείο επαφής μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών, για να μπορέσει να συνεχιστεί η υλοποίηση της χρηματοδοτικής στήριξης της χώρας μας και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014, οπότε και ολοκληρώνεται η εν ισχύ δανειακή σύμβαση.

Για να υπάρξει η πολυπόθητη πρόοδος, ανέφεραν οι ίδιες κοινοτικές πηγές, η Κομισιόν καταρτίζει ένα «οδικό χάρτη» υποχρεώσεων της Ελλάδας, ο οποίος πρόκειται να παραδοθεί τις επόμενες μέρες στην ελληνική κυβέρνηση.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε γενικές γραμμές, το εν λόγω «καθηκοντολόγιο» της Ελλάδας (κατά τον χαρακτηρισμό των ίδιων πηγών), περιλαμβάνει (κυρίως):

-Προσδιορισμό εναλλακτικών πηγών δημοσίων εσόδων από απώλειες που υπολογίζουν οι υπηρεσίες της Κομισιόν στον κρατικό προϋπολογισμό του 2014, ο οποίος κατατέθηκε και άγεται προς ψήφιση από τη Βουλή, άνευ της σύμφωνης γνώμης της τρόικας.

-Δέσμευση της ελληνικής πλευράς για ρύθμιση του ζητήματος των πλειστηριασμών ακινήτων, από μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια.

-Ολοκληρωμένο σχέδιο της Ελλάδας για το ασφαλιστικό σύστημα, που αποκλίνει από τις δυνατότητες χρηματοδότησής του, ώστε να καταβάλλονται απρόσκοπτα οι συντάξεις τουλάχιστον κατά την προσεχή διετία.

-Διασφάλιση υλοποίησης του συμφωνημένου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων ή, αν αυτό δεν μπορεί να υπηρετηθεί, προσδιορισμός εναλλακτικών πηγών εσόδων, για τις αποκλίσεις του.

Από μεριάς του, ο κ. Μπαρόζο ανέλαβε τη δέσμευση να προωθήσει στην Κομισιόν πρόταση για το φλέγον θέμα ρύθμισης του ελληνικού χρέους, πριν τις ευρωεκλογές.

Η επιστροφή Σαμαρά στην Αθήνα, μ’ αυτά τα δεδομένα, σήμανε συναγερμό για το στενό κύκλο συνεργατών του πρωθυπουργού, οι οποίοι έλαβαν ρητές εντολές για κατάρτιση του πολιτικού σχεδιασμού της κυβέρνησης, ώστε εντός του Δεκεμβρίου να ληφθούν οριστικές αποφάσεις για τις πρωτοβουλίες Σαμαρά στο αμέσως προσεχές διάστημα.

Η εικόνα που μεταφέρεται από την προσπάθεια να διασαφηνιστεί ο πολιτικός σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου είναι ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά σύνθετη και λεπτή δέσμη αποφάσεων που καλείται να λάβει ο πρωθυπουργός μέσα σε σύντομο χρόνο, για να αποφευχθούν απρόβλεπτα «ατυχήματα» που θα μπορούσαν να τινάξουν τα πάντα στον αέρα.

Κατά τις ίδιες πηγές, το δυσκολότερο σημείο αυτού του πολιτικού «παζλ-θρίλερ» είναι οι πιστώσεις που θα πρέπει να διαθέτει η Ελλάδα για να αποπληρώσει οφειλές της του πρώτου εξαμήνου του 2014, που σήμερα δεν είναι καθόλου εξασφαλισμένες. Παράλληλα, οι συνεργάτες του πρωθυπουργού υπογραμμίζουν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να υπάρξει ρύθμιση του ελληνικού χρέους πριν τις ευρωεκλογές, αφού κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς σύμφωνη γνώμη της Γερμανίας, η οποία δεν το επιθυμεί. Μόνη περίπτωση θα ήταν να αποδεχτεί η Ελλάδα την υπογραφή ενός νέου μνημονίου, με επαχθέστατους όρους, για να συμφωνήσει και η κοινή γνώμη του ευρωπαϊκού Βορρά σε νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Κάτι, το οποίο ο πρωθυπουργός δεν εξετάζει ως πιθανότητα, όπως αναφέρουν κύκλοι του στενού περιβάλλοντός του.

Έτσι, το αδιέξοδο μοιάζει να είναι πολύ κοντά!

Προς άρση του, ο κ. Σαμαράς -πάντα κατά τις ίδιες πηγές- εξετάζει ακόμη και το ενδεχόμενο προκήρυξης εκλογών, εν μέσω ελληνικής προεδρίας, ώστε οι Έλληνες πολίτες να κληθούν να στηρίξουν την απόφαση απόρριψης νέου μνημονίου. Άλλωστε, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι συνεργάτες του πρωθυπουργού, μόνο με μια τέτοια κίνηση θα ασκείτο αποτελεσματική πίεση προς τους δανειστές μας να επισπεύσουν τις αποφάσεις τους για ρύθμιση του ελληνικού χρέους πριν τις ευρωεκλογές.

Η κίνηση, χαρακτηρίζεται από τις ίδιες πηγές ως «υψηλού ρίσκου, αλλά αναγκαία», στο πλαίσιο της εκτίμησης ότι -έτσι όπως έχουν έλθει τα πράγματα- θα ήταν πολύ δύσκολο να συνεχίσει η σημερινή κυβέρνηση την πορεία της επί μακρόν, ένεκα της εντεινόμενης φθοράς από τη συνεχιζόμενη πολιτική και της διαφαινόμενης πλήρους αποσύνθεσης του μόνου κυβερνητικού εταίρου της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑ.ΣΟ.Κ., το οποίο οι δημοσκοπικές προβολές φέρουν εκτός Βουλής, την προσεχή περίοδο. Άρα, διαπιστώνουν οι ως άνω εκτιμήσεις στενών συνεργατών του κ. Σαμαρά, αν οι εκλογές είναι αναπόφευκτες, τότε προτιμότερες θα ήταν πριν την ευρωκάλπη, ώστε να τεθούν τα πραγματικά διλήμματα στην κοινή γνώμη και να υπάρξει και οριστική απάντηση στο ερώτημα «Σαμαράς ή Τσίπρας»!

Η προ ημερών αναφορά του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη «…αν είναι να πέσει η κυβέρνηση, προτιμώ να πέσει μαχόμενη…», απηχεί, κατά ορισμένα τουλάχιστον κυβερνητικά στελέχη, επιβεβαίωση της «μη ευθύγραμμης» λύσης, την οποία αναζητεί ο Έλληνας πρωθυπουργός τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Παρά το ότι η δήλωση αυτή δεν προσέχτηκε ιδιαίτερα στην Αθήνα, στις Βρυξέλλες έκανε μεγάλη εντύπωση, όπως επιβεβαιώνουν δημοσιογραφικοί κύκλοι στη βελγική πρωτεύουσα. Εξ ίσου μεγάλη σημασία της έδωσε μερίδα του διεθνούς Τύπου, ο οποίος μάλιστα έκανε λόγο περί του ότι η Αθήνα για πρώτη φορά δείχνει να παραμερίζει τις θέσεις των δανειστών της.

Το βέβαιον, πάντως, είναι πως ό,τι και να αναφέρεται από μεριάς του Μεγάρου Μαξίμου, δεν έχουν απομείνει και πολλοί που να δηλώνουν αισιόδοξοι για την τύχη της σημερινής κυβέρνησης. Ο κ. Σαμαράς το γνωρίζει βεβαίως αυτό και καλείται να λάβει σοβαρότατες αποφάσεις μέσα σε πολύ λίγο χρόνο. Αξιόπιστες προβλέψεις, αυτήν την ώρα, σχετικά με τις τελικές επιλογές του δεν μπορούν να γίνουν. Και γι’ αυτό όλα τα ενδεχόμενα θα πρέπει να μένουν ανοιχτά.