Η σπουδαία αρχαία ακρόπολη του ναυτικού πολιτισμού του Στρόφιλα "έδιωξε" μετά από δεκαετίες την χωματερή και μετά από 6 χρόνια και τον δεματοποιητή από την Σταυροπέδα. 

Υπάρχει τελική απόφαση του Συμβούλιου Επικρατείας η οποία μιλά απόρριψη της προσφυγής του Δήμου Άνδρου κατά του υπουργείου Πολιτισμού. Μια ιστορική απόφαση για την Άνδρο, τον πολιτισμό της και την ιστορία της, που εκκρεμούσε εδώ και 6 χρόνια! Από το 2013 μέχρι σήμερα με την υπόσχεση πως προχωράνε οι μελέτες για το ΧΥΤΥ τόσο το ΥΥΠΟ όσο και το ΣτΕ ανέβαλαν την έκβαση της προσφυγής δίνοντας χρόνο και αναβολές στον Δήμο Άνδρου! Αυτό είχε εφησυχάσει τους πάντες. Όμως το ΣτΕ αποφάσισε: τέλος ο δεματοποιητής στην Σταυροπέδα! Η υπόθεση εκδικάστηκε την άνοιξη, όμως η απόφαση έγινε γνωστή μόλις χθες, αν και ακόμα δεν έχει καθαρογραφεί.

Ο Δήμος Άνδρου έχει μπροστά του χρονικό διάστημα μερικών μηνών – το πολύ – μέχρι να καθαρογραφεί η απόφαση του Συμβουλίου. Μέχρι τότε πρέπει να δει που θα μεταφέρει τον δεματοποιητή μέχρι να κατασκευαστεί ΧΥΤΥ στην Άνδρο. Είναι προφανές πως μέχρι την άνοιξη θα πρέπει να έχει λήξει αυτή η εκκρεμότητα γιατί μετά έρχεται το καλοκαίρι με ότι αυτό συνεπάγεται. Για να γίνει η μεταφορά πρέπει να υπάρξουν περιβαλλοντικοί όροι για το σημείο που θα επιλεγεί και στο οποίο θα πάει. Πρακτικά είναι μια ενδιάμεση λύση για να μην βρεθούν τα σκουπίδια της Άνδρου στους δρόμους για μια ακόμα φορά, η οποία αν δεν γίνει η μεταφορά θα είναι καταστροφική.

Η διοίκηση Λοτσάρη καλείται να πάρει άμεσες αποφάσεις. Αυτές που ανέβαλε για ένα χρόνο η διοίκηση Γλυνού, αυτές που ανέβαλε για πέντε χρόνια η διοίκηση Σουσούδη. Όλα αυτά τα χρόνια το υπουργείο Πολιτισμού είχε δείξει πολύ μεγάλη ανοχή σε ότι απίστευτο και απαράδεκτο περιβαλλοντικά, υγειονομικά, πολιτιστικά και κοινωνικά συνέβαινε στην Σταυροπέδα και ήταν σε βάρος της Άνδρου, της οικονομίας της, του πολιτισμού της, της ιστορίας της και της κοινωνίας της.

Από το 2016 έφτασαν τα πρώτα έγγραφα του ΥΠΠΟ. Όμως τότε ούτε η διοίκηση, ούτε η αντιπολίτευση, άκουγαν. Απλώς εφησύχαζαν εαυτούς και αλλήλους. 

Εδώ και τρία χρόνια τα έγγραφα του υπουργείου Πολιτισμού προς τον Δήμο είχαν πυκνώσει και ήταν αυστηρά. Όμως κανείς δεν έδινε σημασία μιας και όλοι – από την διοίκηση Σουσούδη μέχρι την αντιπολίτευση Καπάκη – είχαν πιστέψει πως και το ΥΠΠΟ και το ΣτΕ θα συνέχιζαν να κάνουν τα στραβά μάτια.

Μόνο που η Λ. Μενδώνη ως αρχαιολόγος και πολύπειρη στα του υπουργείου ήξερε πολύ καλά το θέμα. Αυτό το είχαν καταλάβει πολύ καλά πρώτοι και καλύτεροι ο πρώην δήμαρχος Θ. Σουσούδης και ο πρώην πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κ. Θωμάς, όταν την είχαν επισκεφθεί το καλοκαίρι του 2014 - που ήταν ΓΓ στο ΥΠΠΟ - και όταν άκουσε τι την ήθελαν τους έδιωξε από τον διάδρομο!

Όμως οι εκλογές του 2015 έφεραν στην εξουσία τον πρώτο και αναποτελεσματικό ΣΥΡΙΖΑ και άρχισαν οι αναβολές στο διηνεκές που έφτασαν την 5ετία. Το ΥΠΠΟ την άνοιξη παρέστη στο ΣτΕ και από το καλοκαίρι επέμενε στην άρνηση του έναντι του Δήμου Άνδρου διεκδικώντας το σπουδαιότερο αρχαιολογικό μνημείο της Άνδρου να απαλλαγεί από το άγος των σκουπιδιών και να προχωρήσουν οι μελέτες που υπάρχουν και μιλάνε για ανάδειξη του χώρου, για ανάδειξη της Άνδρου και του ναυτικού πολιτισμού της Ελλάδος.

Οι πολιτικές συνέπειες

Ο κ. Σουσούδης μάλλον είχε εφησυχάσει με τις συνεχείς αναβολές αυτά τα χρόνια και είχε σπεύσει πριν λίγους μήνες να ανανεώσει τον χώρο που ενοικιάζει ο Δήμος Άνδρου για τον δεματοποιητή για μια πενταετία! Ο κ. Καπάκης μετά από αυτό είχε εφησυχάσει ακόμα περισσότερο θεωρώντας πως τα σκουπίδια θα έμεναν και θα θάβονταν όπως-όπως (ή θα καίγονταν όπως-όπως) και την επόμενη πενταετία στον Στρόφιλα. Η απόφαση του ΣτΕ που έρχεται και βάζει που οριστικό τέλος στην Σταυροπέδα σίγουρα αιφνιδίασε κυρίως τον Γ. Καπάκη γιατί είναι ο μόνος που δεν έχει εδώ και πολλά χρόνια καμία πρόταση για ένα τόσο σοβαρό θέμα.

Από την  άλλη ο Δήμος Άνδρου πρέπει να βρει άμεσα μέρος για τον δεματοποιητή, να πείσει τον κόσμο για την προσωρινότητα της λύσης και να πάρει τους αναγκαίους περιβαλλοντικούς όρους ώστε να τον μεταφέρει εκεί το μηχάνημα για ένα ενδιάμεσο διάστημα μέχρι να γίνει ο ΧΥΤΥ. Άλλη λύση δεν υπάρχει. Η Άνδρος πρέπει να γυρίσει σελίδα. Διαφορετικά θα χωροθετήσει σειρά από ανεξέλεγκτες χωματερές σε όλο το νησί, όπως γίνεται χρόνια τώρα κάθε καλοκαίρι. Με ότι αυτό συνεπάγεται για τον τουρισμό, την οικονομία, την εικόνα, τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου.

Τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα του ναυτικού πολιτισμού του Στρόφιλα άλλαξαν την εικόνα για την ιστορία και τον πολιτισμό της Άνδρου.

Η σημερινή διοίκηση έχει από καιρό πάρει το μήνυμα από το ΥΠΠΟ. Ενώ έχει δει το τελευταίο διάστημα τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος να πηγαινοέρχονται στην Σταυροπέδα. Η ίδια είχε δεσμευτεί για την μεταφορά του δεματοποιητή και για τον λόγο αυτό έχει επιστρατεύσει τους μηχανικούς (και του Δήμου και του μελετητικού γραφείου που συνεργάζεται χρόνια ο Δήμος, αλλά και ανεξάρτητους ειδικούς που βοηθούν εθελοντικά στο έργο) και έχει εξετάσει όλες τις προτάσεις και τις χρηματοδοτήσεις τους που υπάρχουν στο τραπέζι.

Ήδη μελετώνται δύο πράσινα σημεία στο νησί που πρέπει να χωροθετηθούν άμεσα. Μελετώνται ακόμα όλοι οι τρόποι ανακύκλωσης, αλλά και όλες οι συνεργασίες που μπορεί να γίνουν για να μειωθεί ο όγκος των σκουπιδιών. Τέλος, ο υπουργός και το υπουργείο Εσωτερικών έχουν επί δίμηνο στενή συνεργασία με τον δήμαρχο για την ανακύκλωση και για τα πράσινα σημεία. Και στα δύο μέτωπα αναμένονται σύντομα εξελίξεις.

Το αμέσως προσεχές διάστημα θα δείξει πόσο όλες αυτές οι προετοιμασίες, που έχουν γίνει και που γίνονται, θα είναι αρκετές για να αντιμετωπιστεί ένα καίριο πρόβλημα του νησιού για το οποίο εθελοτυφλούσε η διοίκηση και η αντιπολίτευση του Δήμου Άνδρου επί πενταετία, αλλά και μεγάλο μέρος της κοινωνίας του νησιού, που είχε εθιστεί στην κοινωνική αδράνεια, στο πολιτικό κους-κους και στην αποστροφή κάθε αναφοράς σε ότι ενοχλούσε τα αυτιά τους.

Έφτασε, λοιπόν, η ώρα των σημαντικών αποφάσεων.

ΥΓ Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένουμε την εκδίκαση της προσφυγής των διαμαρτυρόμενων κατοίκων για την χωροθέτηση του ΧΥΤΥ στην Πλούσκα στο ΣτΕ στις 4 Δεκεμβρίου 2019 μετά την οριστική απόρριψη από το ίδιο το ΣτΕ της Σταυροπέδας. 

«ΕΝ ΑΝΔΡΩ»