Του Διαμαντή Μπασαντή

Οι Αντώνης Χαλάς (Διευθυντής), Άντα Βασιλοπούλου (Νίνα), Παναγιώτα Αγγελετάκη (Ασημίνα), Φίλιππας Γρηγοράς (Δημήτρης) σε μια από τις καλύτερες σκηνές του έργου

 

Ξεκίνησα για να δω την κλασική κωμωδία καταστάσεων των Τσιφόρου-Βασιλειάδη, της θεατρικής ομάδας "25^η Ώρα" με ένα ερώτημα: γιατί τρεις θεατρικές ομάδες; Είχα ρωτήσει γνωστούς από τις άλλες ομάδες. Η απάντηση ήταν ένα αόριστο «άσε που να στα λέω». Ή, μια βουβή χειρονομία, κάτι σαν «είναι μεγάλη ιστορία». Πήγα, λοιπόν, μήπως και εύρισκα απάντηση στην  …παράσταση!

Τυχαία ένα βράδυ πήρα απάντηση και στο ερώτημα μου γιατί αυτή η ομάδα λεγόταν "25^η Ώρα". Ήταν μεσάνυχτα σε ένα πάρκινγκ της Χώρας. Έκανα στην άκρη να περάσει ένα ανοικτό σπορ διθέσιο αυτοκίνητο που μόλις ξεκίναγε. Η κυρία που οδηγούσε σταμάτησε και μου έγνεψε να περάσω. Μας έφαγε η ευγένεια και δεν πέρασε κανένας. Έτσι πιάσαμε κουβέντα και γνωρισα την Αρετή Λαλιώτη που είχε στήσει την "25^η Ώρα". Την ρώτησα αν η αναφορά της ήταν το ομώνυμο έργο του ρουμάνου συγγραφέα Βίργιλ Γκεοργίου. Χάρηκε που το ήξερα. Χάρηκα που βρήκαν ένα τόσο ιδιαίτερο τίτλο. Αποχαιρετιστήκαμε και είπα πως θα πήγαινα να δω την παράσταση.

Λίγα λόγια για την παράσταση. Ήταν πολύ καλή. Ο θίασος ζωντανός και νεανικός. Οι ηθοποιοί κεφάτοι και με πολύ καλές στιγμές. Όλοι είχαν πολύ καλό συντονισμό και ροή λόγου, πράγμα δύσκολο, καθώς οι διάλογοι ήταν γρήγοροι και ασταμάτητοι. Δύσκολο να ξεχωρίσεις τους πρώτους από τους δεύτερους ρόλους, καθώς όλοι είχαν το μερίδιο τους στην πολύ καλή παράσταση.

Εντύπωση έκαναν οι εξαιρετικοί φωτισμοί. Ρώτησα κι έμαθα πως τους είχε επιμεληθεί ο Σπύρος Καρδάρης, που επί 40 χρόνια φώτιζε θεατρικά έργα στο Εθνικό Θέατρο! Αυτό φυσικά τα εξηγούσε όλα.

Οι Αρετή Λαλιώτη (δεσποινίς Ξένη), Μαρία Δήμα (υπάλληλος), Γιώτα Πετρή (Φαίδρα) και Αντώνης Χαλάς (Διευθυντής) σε μια δύσκολη σκηνή όπου όλοι συνέβαλαν με την εξαιρετική σκηνική παρουσία τους, αλλά και τους γρήγορους και επιτυχημένους διαλόγους τους.

Τέλος, η σκηνοθεσία εξαιρετική. Ξεχώριζε από μακριά η διδασκαλία στην ορθοφωνία και στην άνετη κίνηση των ηθοποιών. Ξεχώριζε η ροή των σκηνών, η άνεση και η εναλλαγή στους ρολους. Και τα χορευτικά χαρούμενα και καλοδουλεμένα. Τα σκηνοθετικά ευρήματα διαδέχονταν έξυπνα το ένα το άλλο απλώνοντας το έργο σε όλα τα επιπέδα της σκηνής, αλλά και στον χώρο του θεάτρου. Οι ατάκες και οι κινήσεις καλοδουλεμένες. Η αφαιρετικότητα των σκηνικών οδηγούσε τον θεατή να επικεντρώνει στο παίξιμο. Ηταν εμφανής η σκηνοθετική διαφορά από άλλα έργα που έτυχε να δω παλαιότερα στην Άνδρο.

Είναι προφανές πως ο πολλαπλασιασμός των θιάσων έφερε καλά αποτελέσματα. Ή, όπως μου είπε στο διάλειμμα ένας θεατής: «ας υπάρχει ανταγωνισμός ώστε όλοι να βελτιωθούν». Μια φράση που του την είχε πει ο Κώστας Τσαπέκος που ηγείται της Λαϊκής Σκηνής.

Λίγα λόγια και για το ίδιο το έργο. Κλασική κωμωδία καταστάσεων. Έργο μιας εποχής που έβγαλε σπουδαίους θεατρικούς και κινηματογραφικούς κωμωδιογράφους, αλλά και πολύ μεγάλους ηθοποιούς. Αν δεν έγραφαν στα ελληνικά οι πρώτοι και αν δεν έπαιζαν στην Ελλάδα οι δεύτεροι θα είχαν κάνει πολύ μεγάλες καριέρες στο εξωτερικό. Ήταν μια εποχή που η σπαραγμένη και διχασμένη Ελλάδα έβγαινε ρημαγμένη, αλλά στην Τέχνη και στα Γράμματα υπερέβαινε τον εαυτό της. Ήταν μια τέχνη βάλσαμο, ήταν μια τέχνη μεγάλη. Ήταν οι στιγμές που διαμορφώθηκαν οι ποιητές των Νόμπελ, οι συνθέτες των Όσκαρ και η ελληνική μουσική άπλωνε παντού μέσα από μεγάλες διεθνείς συναυλίες. Κι όμως εκείνη η εποχή ξεκίνησε με έναν εμφύλιο και κατέληξε με μια δικτατορία.

Μικρό κομμάτι εκείνης της δύσκολης, αλλά και μεγάλης εποχής το "Αχ αυτή η γυναίκα μου" που μεταφέρθηκε με επιτυχία από τον κινηματογράφο στο θέατρο για πρώτη φορά. Όπως και το εξαιρετικό «Φωνάζει ο κλέφτης» του αξέχαστου Δημήτρη Ψαθά που ανέβηκε την προηγούμενη χρονιά με επίσης μεγάλη επιτυχία στην Άνδρο.

Θεωρώ ευτύχημα που η κ. Λαλιώτη έχει μαζί της τα νεαρά παιδιά, αλλά ιδίως τους μεγαλύτερους, που όλοι μαζί με νεανικό ζήλο συμμετέχουν στο έργο κάνοντας αυτή την εξαιρετική προσπάθεια στην Άνδρο. Σε μια εποχή δύσθυμη, σε μια εποχή μιζέριας, σε μια εποχή άρνησης και βαθιάς κρίσης, οι σπουδαίοι κλασικοί κωμωδιογράφοι μιας προηγούμενης εποχής εξακολουθούν ακόμα να ενσταλάζουν χαμόγελο και αισιοδοξία με την τέχνη τους, όπως τα ενστάλαξαν και στην δική τους πολύ δυσκολότερη εποχή.

Θεωρώ εξαιρετικό πως η Άνδρος έχει τρεις θιάσους που ανεβάζουν κάθε χρόνο έργα προσδίνοντας καλλιτεχνικό χρώμα και μια νότα δημιουργίας στους κατοίκους τόσο κατά τους χειμώνες της μοναξιάς όσο και στη διάρκεια των πολύβουων καλοκαιριών. Τι πιο ωραίο νέοι και μεγαλύτεροι να ασχολούνται δημιουργικά με το θέατρο διδάσκόμενοι και διδάσκοντες. Ας μην ξεχνάμε πως αυτή ήταν η λειτουργία του θεάτρου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα: "μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας …ου δι’ απαγγελίας, δι’ ελέου καὶφόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν".

Η Άνδρος παραγεί δημιουργούς πολιτισμού σήμερα και μέσα από τα θεατρικά σχήματα της. Αυτο είναι πολυ σημαντικό γιατί ο πολιτισμός δεν μπορεί να ανθίσει ως εισαγώμενο είδος. Αλλά μόνο ως είδος αυτοφυές. Δηλαδή, όταν οι ίδιοι οι κάτοικοι, καθημερινά με την συμμετοχή τους γίνονται οι ίδιοι δημιουργοί πολιτισμού. Αλλά για το μεγάλο αυτό θέμα θα επανέλθουμε…