Η φωτογραφία είναι από το Σάββατο απόγευμα 11/1. Ήταν η τρίτη μέρα από το τριήμερο απαγορευτικό και τα απόνερα του ακόμα εμφανή. Κίνηση καλοκαιρινού τύπου. Η Μύκονος κάνει την διαφορά. Η Άνδρος μένει στο πήγαινε-έλα. Η Τήνος θα ξυπνήσει αργότερα. Τρία νησιά τρεις διαφορετικοί κόσμοι. Τρία διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης. Πως γίνεται το πιο προικισμένο να έρχεται τρίτο είναι ένα ερώτημα, που αρμόδιοι να απαντήσουν είναι μόνο οι κάτοικοι του... 

Όσοι ταξίδεψαν από Ραφήνα την Πέμπτη 9/1 τρεις μέρες μετά από απαγορευτικό τα έχασαν. Και τα δύο καράβια πλήρη. Πρωτόκολλο. Γκαράζ, σαλόνια κλπ. Η εξήγηση ήταν πως τρεις μέρες απαγορευτικό και μάλιστα με το τέλος των γιορτών δημιούργησε «ασφυξία» στις μετακινήσεις. Λογικό. Όσοι επίσης ταξίδεψαν από Άνδρο Ραφήνα την Πέμπτη ταξίδεψαν σχετικά άνετα. Οι πολλοί ήθελαν να πάνε στα νησιά. Οι λίγοι Ραφήνα. Λογικό κι αυτό.

Όσοι σκέφτηκαν το Σάββατο το απόγευμα 11/1 να επιστρέψουν Άνδρο-Τήνο-Μύκονο ξαφνιάστηκαν. Τον Θεολόγο περίμεναν μια προβλήτα γεμάτη αυτοκίνητα! Κάτι σαν τέλη Ιουλίου αρχές Αυγούστου! Ευτυχώς το πλοίο - παρά το πλήθος - άδειασε και φόρτωσε γρήγορα κι έφυγε εγκαίρως. Όμως ήταν έκπληξη τόσο τα αυτοκίνητα όσο και ο κόσμος που περίμενα.

Ρωτήσαμε τον πολύπειρο Μάκη Στρατηγό (εκ Κέρκυρας και εκ μεταγραφής Κορθιανό) λογιστή του πλοίου για τι συμβαίνει και υπάρχει «μέγα πλήθος και μέγα πάθος» για την Ανδροτηνομυκονία - όπως αποκαλούν μονολεκτικά οι πράκτορες και οι εισπράκτορες την γραμμή μας:

-   «Τα απόνερα του τριήμερου απαγορευτικού», αποφάνθηκε αδιάφορα ο Μάκης!!!

-   «Μα καλά τρεις μέρες κύματα κι απαγορευτικό και μετά τρεις μέρες απόνερα κι εκατοντάδες ΙΧ», ρωτήσαμε απορημένοι.

-   «Είναι η Μύκονος κυρίως», συνόψισε ο Μάκης. «Χτίζεται κι ετοιμάζεται μετά μανίας. Από τους 650 επιβάτες, τα 150 ΙΧ και τις 25 νταλίκες/φορτηγά το 60% πάει Μύκονο. Κι άλλους τόσους πήρε το πρωί του Supeferry», κατέληξε ψύχραιμα…

Το Superferry με πολύ κόσμο και αυτό το Σάββατο πρωί 11/1. Αυτοκίνητα, επιβάτες, μοτοσυκλέτες, νταλίκες/φορτηγά. Το 50%-60% Μύκονο. Αρκετά ΙΧ για Άνδρο. Η Τήνος σε αναμονή. Ίδια στοιχεία με τον Θεολόγο. Ίδια και τα ερωτήματα> Πως καταφέρνει το κοντινότερο και με πλουσιότερη φύση νησί να έρχεται τρίτο;   

Μας εξέπληξε η τελευταία παρατήρηση και πήραμε - όσο περιμέναμε - το Superferry για να έχουμε μια εικόνα τι μετέφερε Σάββατο πρωί 11/1. Η απάντηση του αρμόδιου: "140 ΙΧ, 15 νταλίκες, 7 μοτοσυκλέτες, 600 επιβάτες. Το 60% Μύκονο! Το 25% Άνδρο! Η Τήνος δεν έχει αρχίσει ακόμα. Αυτός είναι ο απολογισμός πριν αρχίσει η Τήνος με τα γκρουπ και τα καραβάνια που ξεκινούν Μάρτη, που ανοίγει ο καιρός."

Πράγματι Ο Θεολόγος - Σάββατο απόγευμα - έφυγε σχεδόν στην ώρα του και με αρκετό κόσμο όπως το Superferry. Και κατέβασε αρκετά ΙΧ στην Άνδρο. Όμως το πλήθος και στις δύο περιπτώσεις πήγε Μύκονο. Τι σημαίνει αυτό; Πως υπάρχει η Άνδρος ολοχρονίς με την γκρίνια της. Με τον ένα που δεν αρέσει. Και τον άλλο που δεν θέλουν. Η οποία απλώς μαζεύει τα καλοκαιρινά «σπόρια» του τουρισμού. Και πιο πέρα υπάρχει το «κράτος» της Μυκόνου που οργανωμένο προετοιμάζεται από 10 Ιανουαρίου για να υποδεχτεί τους πελάτες του το Πάσχα. Ετοιμάζει ξενοδοχεία, πανδοχεία, παραλίες, μπαρ, σπίτια κλπ.

Σκέψεις περί τουρισμού

Απέναντι στο "κράτος" της Μυκόνου υπάρχει η Άνδρος, όπου τώρα απλώς πηγαινοέρχονται μερικοί παραθεριστές και πολλοί κάτοικοι, λόγω εγγύτητας. Απέναντι στο Μυκονιάτικο «κράτος» που παράγει το 5% του ελληνικού ΑΕΠ ετησίως (μαζί με την Σαντορίνη) είναι η Άνδρος που παράγει το 25%-30% της χειμερινής κίνησης σε ΙΧ. Κι αυτό λόγω μεγέθους νησιού και εγγύτητας με την Αττική. Η Μύκονος περιμένει το τουριστικό μπουμ από το Πάσχα. Η Τήνος περιμένει το θρησκευτικό μπαμ από τον Μάρτη. Και εμείς περιμένουμε τα μπαμ-μπουμ από τα μάσκουλα του Πάσχα που θάρθουν οι τακτικοί ετήσιοι. Και το καλοκαιρινό δίμηνο που θάρθουν - λόγω εγγύτητας - περισσότεροι από Αττική.

Συνοπτικά η κατάσταση:

-   Η Μύκονος ακολουθεί τις παγκόσμιες τουριστικές τάσεις. Και σχεδιάζει globaly...

-   Η Τήνος τις πανελλήνιες τουριστικές τάσεις. Και σχεδιάζει Pan-Hellenic...

-   Και η Άνδρος ότι πιάσει από τις τάσεις της Αττικής. Σχεδιάζει Attica style! Κι ονειρεύεται διεθνή τουρισμό από Αγγλία, Ιταλία, Σουηδία, Ισραήλ, Πολωνία, Γερμανία, Γαλλία, Κίνα!!! Και τσακωνόμαστε μεταξύ μας για τον τουρισμό που δεν έχουμε. Και για τον τουρισμό που δεν θέλουμε!!!...

Τι θέλουμε; Ή, μήπως τι δεν θέλουμε;

Όμως τι έχουμε και τι ακριβώς θέλουμε τουριστικώς; Έχουμε ένα σχετικά μεγάλο νησί με εξαιρετικό ορεινό ανάγλυφο, μικρές ωραίες παραλίες, πολλά άδεια χωριά και μια μοναδική βενετσιάνικη Χώρα. Ποιος όμως ξέρει πως είναι βενετσιάνική; Ούτε ο εκδότης που έβγαλε το βιβλίο μας! Έχουμε Πάνω Κάστρο, Κάτω Κάστρο, Μέσα Κάστρο, που φυσικά οι περισσότεροι δεν ξέρουν. Ούτε ξέρουν πότε, ποιος και γιατί τα έκτισε! Έχουμε 4-5 ωραία μοναστήρια, αλλά δεν ξέρουμε την ιστορία τους. Ευτυχώς που ακόμα πάνε σε αυτά οι πιστοί. Οι μη πιστεύοντες τα αγνοούν. Έχουμε την πρώτη νεολιθική πόλη στην Ευρώπη, τον Στρόφιλα, που καταστρέψαμε με πάθος πρωτόγνωρο. Μέχρι που μάς σταμάτησε η αρχαιολογία και κάποιοι ακόμα την βρίζουν! Όπως βρίζουν κι εμάς κάποιοι ρακοσυλλέκτες του facebook που την υπερασπιστήκαμε. Και βεβαίως έχουμε και facebook όπου κάποιοι αέργοι "εργολάβοι" βρίζουν εργολαβικά ακόμα και πεθαμένους! Χωρίς ίχνος ντροπής!

Έχουμε πολλά ωραία μέρη για τουριστική ανάπτυξη, αλλά πολλοί δεν θέλουν να ακούν για ανάπτυξη, "μην τυχόν και γίνουμε Μύκονος»! Λες και να θέλαμε θα μπορούμε! Μερικοί θέλουν να γίνουν Τήνος. Αλλά διαπιστώνουν πως δεν έχουμε την Παναγία! Κάποιοι θέλουν εναλλακτικό τουρισμό. Μόνο που οι εναλλακτικοί είναι λίγοι γι' αυτό είναι και εναλλακτικοί. Διαφορετικά θα ήταν μαζικοί. Κάποιοι θέλουν κόσμο και ομπρέλες στις παραλίες. Άλλοι θέλουν ερημικές και παρθένες παραλίες! Κάποιοι θέλουν κόσμο το καλοκαίρι. Και άλλοι δεν αντέχουν καθόλου τον κόσμο το καλοκαίρι.

Κάποιοι χαίρονται που η Άνδρος έχει ακόμα ναυτιλία. Όμως αρκετοί απεχθάνονται τους εφοπλιστές (γιατί είναι πλούσιοι!!!) και μαζί με αυτούς απεχθάνονται και τη ναυτιλία! Κάποιοι θέλουν ανάπτυξη και επενδύσεις. Όμως, άλλοι που ησυχάζουν κι αποτραβιούνται το καλοκαίρι στην Άνδρο δεν θέλουν τα φορτία της ανάπτυξης. Και πάρα πολλοί απεχθάνονται τους επενδυτές, που... «τα κάνουν όλα για την τσέπη τους"! Άραγε υπάρχουν επενδυτές που να θέλουν να χάνουν χρήματα; Αν υπάρχουν να τους φέρουμε στην Άνδρο! Ή, μήπως υπάρχουν κάπου επενδύσεις χωρίς επενδυτές; Είμαστε τέλος κι ένα νησί που λατρεύει τις υποδομές. Αλλά δεν θέλει να υπάρχουν υποδομές... ώστε να χτιστούν οι υποδομές που δεν έχει!!!

Πολιτικά είμαστε ένα νησί με δεξιό προσανατολισμό και αριστερή άποψη! Είμαστε ένα νησί όπου δεξιοί και αριστεροί μιλάνε συνεχώς για τις ευθύνες του κράτους και για ανάληψη των πάντων από το κράτος. Και βεβαίως όλοι (δεξιοί και αριστεροί) ομνύουν μαζικά στο ιδιωτικό συμφέρον τους! Το μικροσυμφέρον τους είναι το μόνο που καταλαβαίνουν και να αποδέχονται όλοι ομόθυμα. Πρακτικά είμαστε ένα νησί που λατρεύει τον κρατικό καπιταλισμό και απεχθάνεται τον ιδιωτικό καπιταλισμό. Το πρώτο - ο κρατικός καπιταλισμός που αγαπάμε - απέτυχε στην Σοβιετία. Το δεύτερο - ο ιδιωτικός καπιταλισμός που απεχθανόμαστε - απέτυχε στην Ελλάδα και στην Άνδρο. Μεταξύ αυτών των δύο αποτυχιών θέλουμε να πετύχουμε, αλλά δεν ξέρουμε πως και τι; Πάντως σίγουρα οι πιο πολλοί θέλουν τουρισμό. Αλλά είναι και πολλοί αυτοί που θέλουν τουρισμό... χωρίς τουρίστες!

Πρακτικά δεν έχουμε ακόμα προσδιορίσει το τι ακριβώς θέλουμε! Ή, μάλλον δεν θέλουμε να ξέρουμε τι θέλουμε. Μόνο να αλληλοκατηγορούμαστε στο facebook ξέρουμε. Να τσακωνόμαστε για έργα που δεν έγιναν ξέρουμε. Αλλά τσακωνόμαστε και για έργα που έγιναν ή γίνονται! Και φυσικά ξέρουμε να κατηγορούμε την Μύκονο! Να αγνοούμε την Τήνο ξέρουμε. Σε αυτά είμαστε πρώτοι. Όμως στη γραμμή μας είμαστε τρίτοι στους τρεις! Το αξιοπερίεργο της υπόθεσης είναι: το πως, ενώ η φύση, η γεωγραφία και η ιστορία μας έβαλαν πρώτους, εμείς καταφέρνουμε σήμερα κι είμαστε τρίτοι; Πως γίνεται αυτό;

Οι απαντήσεις μάλλον είναι... "άλλου παπά Ευαγγέλιο"…

Διαμαντής Μπασαντής