(Βιβλίο χρήσιμο και ιδιαίτερα σημαντικό για την βυζαντινή, τη νεώτερη και τη ναυτική ιστορία της Άνδρου το ιστορικό βιβλίο του ιδρυτή της Καϊρείου Βιβλιοθήκης Δημήτρη Πολέμη μόλις επανεκδόθηκε 37 ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση. Τα κενά της τελευταίας 40ετίας του βιβλίου ανέλαβαν να καλύψουν μια σειρά ιστορικών και αρχαιολόγων που έχουν συμβάλει στην έρευνα της ιστορίας της Άνδρου όλα αυτά τα χρόνια. Απουσιάζει όμως από τις προσθήκες του βιβλίου η Λατινική οπτική της μακράς περιόδου της ενετοκρατίας που προσέθεσε με την εκτενέστατη και ιδιαίτερα περιεκτική μελέτη του "Λατινοκρατία" ο Ν. Βασιλόπουλος, αλλά και ο ιστορικός αναπροσανατολισμός της 'Ανδρου προς ανατολάς κατά την ενετοκρατία που χάραξε την νεώτερη πορεία του νησιού όπως ανέδειξε το βιβλίο "Η Άνδρος μέσα στον Χρόνο" των Σ. Καμπάνη & Δ. Μπασαντή. Και για τις δύο αυτές ιδιαίτερες αναφορές κάνει λόγο στον πρόλογο της "Λατινοκρατίας" ο καθηγητής Νικόλας Βογιαζίδης. Πάντως το βιβλίο ήταν και παραμένει ορόσημο και διαχρονική αναφορά στην ιστοριογραφία της Άνδρου και η επανέκδοση του χάρη στον ακαδημαϊκό Μιχάλη Τιβέριο και την Καΐρειο Βιβλιοθήκη πλουτίζει εκ νέου την βιβλιογραφία του νησιού - ΕΝ ΑΝΔΡΩ) ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η έκδοση το 1981 του βιβλίου του Δημητρίου Ι. Πολέμη Ιστορία της Άνδρου, μιας ευσύνοπτης, έγκυρης και ενημερωμένης εξιστόρησης της ιστορίας του νησιού από αρχαιοτάτων χρόνων ως τις μέρες μας, χωρίς αμφιβολία, κάλυψε ένα μεγάλο κενό. Είχε προηγηθεί το πληθωρικό δίτομο έργο του Δημητρίου Π. Πασχάλη Η Άνδρος- ήτοι, ιστορία της νήσου από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς (ο πρώτος τόμος του οποίου είχε κυκλοφορήσει το 1925 και ο δεύτερος το 1927). Ωστόσο η συγγραφή της Ιστορίας του Πασχάλη, είχε ολοκληρωθεί στις αρχές του 20ού αι. και πιο συγκεκριμένα το 1902. Επομένως η ανάγκη να ξαναγραφτεί η ιστορία της Άνδρου με βάση τα νέα δεδομένα που είχαν προκύψει κατά τη διάρκεια ολόκληρου σχεδόν του 20ού είτε από νέες πρωτογενείς πηγές, αρχειακές ή αρχαιολογικές, είτε από πορίσματα ποικίλων σχετικών ερευνητικών εργασιών, ή και εξαιτίας όσων σημαντικών γεγονότων συνέβησαν στο νησί από τις αρχές του περασμένου αιώνα έως σήμερα, ήταν επιβεβλημένη. Στάθηκε ιδιαίτερα τυχερή η Άνδρος που το εγχείρημα αυτό το ανέλαβε ο Δημήτρης Πολέμης, ένας έγκυρος ερευνητής με εξειδικευμένες σπουδές στην Ιστορία, εγνωσμένης επιστημοσύνης και ο οποίος συν τοις άλλοις, ήταν βαθύς γνώστης της ιστορίας του νησιού. Ωστόσο η ιστορία της Άνδρου του Πολέμη ήταν εδώ και καιρό εξαντλημένη. Γι’αυτό και η Καϊρειος Βιβλιοθήκη προχώρησε στην επανέκδοσή της.  Τριάντα επτά ολόκληρα χρόνια έχουν περάσει από τότε που το βιβλίο αυτό πρωτοείδε το φώς της δημοσιότητας. Το χρονικό αυτό διάστημα δεν είναι καθόλου μικρό, αν λάβουμε μάλιστα υπόψη ότι, κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, έχουν αναληφθεί στο νησί πρωτοβουλίες και έχουν εξελιχθεί δραστηριότητες που έχουν συμβάλει καίρια στον εμπλουτισμό της ιστορίας του. Όλες αυτές οι νέες γνώσεις, οι οποίες εμπλούτισαν εξαιρετικά την ιστορία του νησιού κατά την προϊστορική εποχή, την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, τους βυζαντινούς χρόνους, τους χρόνους της Φραγκοκρατίας και της οθωμανικής κατάκτησης, δεν ήταν δυνατόν να αγνοηθούν στην επανέκδοση της Ιστορίας του Πολέμη. Έτσι ζητήθηκε από τους υπεύθυνους των προσφάτων αρχαιολογικών ερευνών στο νησί, όπως και από ορισμένους άλλους ειδικούς, να συνδράμουν στην επίτευξη του παραπάνω στόχου με τη συγγραφή σχετικών κειμένων. Από σεβασμό βέβαια στον πνευματικό μόχθο του Πολέμη, τα κείμενα έπρεπε να είναι σύντομα και να περιορίζονται στις εντελώς απαραίτητες νέες γνώσεις. Για να μη διαταραχθεί μάλιστα η συνοχή του κειμένου του Πολέμη, προτιμήθηκε τα συμπληρωματικά αυτά κείμενα να μην ενσωματωθούν στα αντίστοιχα κεφάλαια του βιβλίου αλλά να συγκεντρωθούν όλα μαζί στο τέλος του, ως Παράρτημα. Ευελπιστούμε ότι η επαυξημένη με σημαντικές προσθήκες επανέκδοση της Ιστορίας της Άνδρου του Δημητρίου Ι. Πολέμη αποτελεί μια σημαντική προσφορά της Καϊρείου Βιβλιοθήκης προς την Άνδρο και τους Ανδριώτες και φυσικά όχι μόνο. Πρόσθετα κείμενα: Πρόλογος   Μιχ. Τιβέριου Χριστίνα Α Τελεβάντου Λυδία Παλαιοκρασσά Γιώργος Πάλλης Ελένη Δεληγιάννη-Δωρή Μαρίνα Κουμανούδη Ηλίας Κολοβός L.A. Beaumont, M.C. Miller, S.A. Paspalas    

Του Γιώργου Α. Γλυνού Οικονομολόγου - Ερευνητή    (Από τον αναγνώστη/συνεργάτη του Εν Άνδρω Γιώργο Α. Γλυνό, οικονομολόγο-ερευνητή, λάβαμε το εξαιρετικό ιστορικό πόνημα για την ιστορία της Άνδρου: Η Άνδρος στα 1670. Μέσα από τα αρχεία της Καΐρείου Βιβλιοθήκης που "ανεσκαψε" ο καθηγητής Ηλίας Κολοβός ο οικονομολόγος και ερευνητής Γιώργος Α. Γλυνός αποτυπώνει την πληθυσμιακή και την οικονομική κατάσταση του νησιού τον 17ο αιώνα: η Βόρεια Άνδρος από τους Αρβανίτες, η Κεντρική και Νότια Άνδρος με τους Λατίνους κι Έλληνες, τα ελληνικά, λατινικά και αρβανίτικα ονόματα στον χώρο. Τα κατοικημένα χωριά μετά την καταστροφή του πολυπληθούς Κάτω Κάστρου από τον Κραβελιέ. Το Κόρθι με τους Λατίνους άρχοντες της γης.  Μια συναρπαστική ιστορικη μονογραφία για μια άλλη εποχή που ξέρουμε τόσα λίγα που δημοσιεύεται σήμερα σε μια εποχή που τείνει να ξεχάσει κι αυτά που ξέρει. Μια εξαιρετική αποτύπωση της αγροτικής (Λατινικής και της Οθωμανικής) Άνδρου του 17ου αιώνα. Πριν το νησί ξεκινήσει την μεγάλη ναυτική ανάπτυξη του 100 χρόνια αργότερα, στα τέλη του 18ου αιώνα. Μια ναυτική ανάπτυξη που θα συμβαδίσει με την αγροτική Άνδρο για 150 χρόνια και θα φέρει το νησί στην κορυφή της ελληνικής ναυτιλίας και στην πρωτοπορία της αστικής ανάπτυξης. Ο Γιώργος Α. Γλυνός εξαιρετικός οικονομολόγος, αλλά και δεινός ερευνητής της Άνδρου, συμβάλει με το ιστορικό πόνημά του στην κατανόηση της ιστορίας του νησιού μας σε μια κρίσιμη και μεταβατική ιστορική περίοδο κι είναι ιδιαίτερη χαρά να δημοσιεύσουμε την εργασία που μάς έστειλε - Εν Άνδρω)

  Η αφίσα της ταινίας. Από τον σκυθρωπό Σάχη στον βλοσυρό Χομεϊνί. Κι ανάμεσα τους μια μεγάλη κοινωνικό-πολιτική επανάσταση 6 μηνών. Η Μενιζέ μετά απέμεινε να συνεχίσει μόνη τον δρόμο της δικής της επανάστασης. Μια εικόνα χίλιες λέξεις λένε. Σωστά. Μόνο που για να υπάρξουν οι χίλιες λέξεις πρέπει να ξέρεις κάτι από την ιστορία και τις ζωές των ανθρώπων.

Παρότι πανσέληνος δυσκολεύτηκε το φαγγάρι να βρει άκρη και να βγει στον ουρανό της Άνδρου. Θες τα σύννεφα, που τα έτρεχε ο δαιμονισμένος αέρας των 9 και βάλε μποφόρ. Θες ότι ήταν στο απόγειο του. Θες ότι και η μέρα ήταν... γρουσούζικη κατά τους προληπτικούς. Όμως στο τέλος τα κατάφερε. Αλλά όταν τα κατάφερε ήταν ψηλά. Πάντως τα κατάφερε και βγήκε... Ήταν η πανσέληνος του Σεπτεμβρίου. Και ήταν Παρασκευή και... 13. Είναι η πρώτη φορά από το 2006, που έκανε την εμφάνιση της η πανσέληνος τη μέρα που θεωρείται γρουσούζικη! Όμως η γρουσούζικη πανσέληνος λέγεται και η «πανσέληνος της συγκομιδής», the harvest moon, γιατί ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που αρχίζει η συγκομιδή σε πολλά αγροτικά προϊόντα. Και βεβαίως ήταν η μικρότερη και σκοτεινότερη πανσέληνος γιατί το φεγγάρι είναι στο απόγειό του. Ήτοι, το πιο μακρινό σημείο στην τροχιά του. Υπολογίζεται ότι η σελήνη θα φαίνεται 14% μικρότερη και 30% σκοτεινότερη, σε σχέση με τις «σούπερ πανσελήνους». Το πετύχαμε όχι κοντά στη θάλασσα ως συνήθως, αλλά ανατολικά ψηλά πάνω από τα βουνά της Άνδρου. Διακρίνονται τα νυχτερινά Φάλικα και πιο πάνω τα φώτα του δρόμου στον Άγιο Παντελεήμονα/Πανάχραντο. Πολύ μικρότερο και εμφανώς λιγότερο φωτεινό από το συνηθισμένο. Μικρή πανσέληνος και Παρασκευή και 13!... Ορισμένοι στην Αμερική αποκαλούν αυτό το φαινόμενο και «πανσέληνο του καλαμποκιού», καθώς αυτή είναι η τυπική περίοδος συγκομιδής του. Σύμφωνα με τους ειδικού η επόμενη πανσέληνος, η οποία θα συμπέσει με την Παρασκευή και 13 θα σημειωθεί σε περίπου 13 χρόνια, τον Μάιο του 2033. Και τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2037, θα υπάρξουν δύο «μπλε πανσέληνοι» σε απόσταση περίπου τριών μηνών. ΠΗΓΗ: CNN Greece ΣΧΟΛΙΑ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΕΝ ΑΝΔΡΩ

Η «μηχανή του χρόνου» του «εν Άνδρω» γυρίζει πίσω περίπου 70-80 χρόνια! Εποχή με πολλές δυσκολίες, που τις βλέπουμε σήμερα με μια περίεργη νοσταλγική ματιά. Ίσως γιατί έχουν αμβλυνθεί με τα χρόνια οι δυσκολίες κι έχει μείνει μόνο η εικόνα που δεν έχει τον πόνο και τον κόπο της καθημερινότητας. Άλλοι άνθρωποι, άλλη νοοτροπία, άλλες συνήθειες, άλλες ανάγκες επιβίωσης. Όλοι χρειαζόντουσαν και νοιαζόντουσαν για όλους! Στο χωριό Αηδόνια, οι γυναίκες όλες μαζί βοηθούν η μια την άλλη στη καθημερινή καθαριότητα, πλένοντας τα βαριά ρούχα στην βρύση, εξιστορώντας και τα νέα της περιοχής. Κάτι δηλαδή σαν τον σημερινό πρωινό καφέ… Την ίδια ώρα λίγο πιο κάτω στο αλώνι οι άνδρες καταπιάνονταν με τις πιο βαριές εργασίες για να εξασφαλίσουν τον επιούσιο. Αλώνισμα κάτω από τον καυτό ήλιο του καλοκαιριού. Άλλη ανδριώτικη κοινωνία, με ανθρώπους πιο απλούς, με λιγότερες ανάγκες, λιγότερες δυνατότητες και πολλές δυσκολίες. Ίσως όμως εξίσου ευτυχισμένους. Γιατί η ευτυχία υπάρχει κυρίως μέσα μας… Κ.Ρ.

Της Γκέλης Μανούσου Ιστορία Στο κέντρο του γραφικού χωριού Αποίκια, δεσπόζει ένα από τα ιστορικά πλέον ξενοδοχεία της Άνδρου το ξενοδοχείο Πηγή Σάριζα (www.sariza–spring-hotel.gr ), το οποίο ξεκινήσε τη λειτουργία του τον Ιούνιο του 1989 με τον Νικόλαο Μανούσο, με καταγωγή από τη Μεσσαριά της Άνδρου.

  Ένα εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό που αποτυπώνει την εικόνα της Άνδρου τους δυο προηγούμενους αιώνες βρήκαμε στο ίντερνετ! Πρόκειται για παλιές ξεθωριασμένες φωτογραφίες στα τέλη του 19ου και κατά τον 20ου αιώνα που δείχνουν κυρίως εικόνες της Χώρας και του Μπατσίου. 

(Λάβαμε και δημοσιεύουμε ανακοίνωση της Εφορίας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων για έναν από τους παλαιότερους και καλά σωζώμενους  ναούς της Άνδρου, τον Ταξιάρχη της Μεσαριάς. Ο ναός εντάχθηκε σε πρόγραμμα συντήρησης του Γ' ΚΠΣ το 2003. Έχει προχωρήσει η συντήρηση και ανοίγει πιλοτικά για επισκέψεις στο κοινό κάθε Κυριακή. Η διαδρομή του και η ιστορία του όπως θα δείτε είναι λίαν σημαντική - Εν Άνδρω).

Μια περιοδική έκθεση τοπικής ιστορίας - Λέσχη Ανδρίων «Σωματείον ανεγνωρισμένον. Προοδευτικόν–Φιλολογικόν–Κοινωνικόν»