Η "ΧΡΙΣΤΙΝΑ" στο αραξοβόλι της. Η θαλαμηγός «Χριστίνα Ωνάση» κατέπλευσε στο Μεσολόγγι, όπου πιθανότατα θα παραμείνει μέχρι τον Φεβρουάριο. Το θρυλικό σκάφος θα παραμείνει σχεδόν όλο τον χειμώνα στο Μεσολόγγι. Και είναι η πρώτη φορά που μπορούν επισκέπτες από όλη την Ελλάδα να την επισκεφτούν.  Η Άνδρος και η «ΧΡΙΣΤΙΝΑ» Το πλοίο έχει περάσει δύο φορές από την Άνδρο όταν ήταν  στις δόξες του. Παλαιοί ανδριώτες θυμούνται πως το 1957 έκανε την πρώτη εμφάνιση του στο νησί. Ήταν μια καλοκαιρινή μέρα όταν το πλοίο πρόβαλε στην Χώρα. Αγκυροβόλησε και βγήκαν οι ναύτες του με βάρκα στην πόλη. Αγόρασαν φρούτα, λαχανικά και εφημερίδες για τους επιβάτες του. Επέστρεψαν στο σκάφος και αναχώρησαν. Η άφιξη της θρυλικής θαλαμηγού είχε εντυπωσιάσει την κοινωνίας της Χώρας και κάποιοι παλαιοί ακόμα την θυμούνται.   Φωτογραφίες του 1967 από το άλμπουμ του ΝΟΑ. Διακρίνεται η Χριστίνα Ωνάση. ο Χουάν Κάρλος και ο Γιάννης Γουλανδρής. Τη δεύτερη φορά, όπως εξηγεί ο Μιχάλης Κοκκίνης,  ξανάρθε στην Άνδρο το καλοκαίρι του 1967. Ήταν κατά την διάρκεια του πρώτου Ράλι Άνδρου που είχε διοργανώσει ο Ναυτικός Όμιλος Άνδρου με τον Γιάννη Γουλανδρή, τον επονομαζόμενο Big John. Είχε φέρει στο νησί την Χριστίνα Ωνάση που έμεινε κατά την διάρκεια του διημέρου αγώνα. Και πάλι είχε εντυπωσιάσει την Χώρα. Από αυτή την δεύτερη επίσκεψη διασώζονται και 2-3 φωτογραφίες στο άλμπουμ του ΝΟΑ.  Ιστορία του πλοίου Από το κατάστρωμα της θρυλικής «ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ» έχουν περάσει ιστορικές προσωπικότητες όπως ο Ουίστον Τσώρτσιλ, ο βασιλιάς Φαρούκ της Αιγύπτου, η Μέριλιν Μονρόε, η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, ο Τζον Φ. Κένεντι, ο Φράνκ Σινάτρα, ο πρίγκιπας Ρενιέ και η Γκρέις Κέλι. Η σπειροειδής σκάλα και το Ω  του Ωνάση σε ψηφιδωτό. Το πλοίο δεν κατασκευάστηκε για σκάφος αναψυχής. Αντιθέτως, ξεκίνησε σαν ένα… πολεμικό πλοίο. Επρόκειτο για μία υπό απόσυρση ανθυποβρυχιακή φρεγάτα καναδικής κατασκευής που μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την απόβαση στην Νορμανδία πουλιόταν για παλιοσίδερα (σκραπ).  Ο Αριστοτέλης Ωνάσης το αγόρασε και ξόδεψε 4 εκατομμύρια δολάρια το 1954.  Το μήκος της «Christina O» φτάνει τα 99 μέτρα, ενώ έχει πλάτος 11 μέτρων και εκτόπισμα 2.250 τόνων. Όταν ο Ωνάσης πέθανε το 1975 άφησε το γιοτ στην κόρη του Χριστίνα. Εκείνη το δώρισε στο ελληνικό κράτος για να χρησιμοποιηθεί ως προεδρική θαλαμηγός. Μετονομάστηκε σε «Αργώ», όμως γρήγορα εγκαταλείφθηκε και παραδόθηκε στη φθορά. Το όνομα "CHRISTINA Ο." επανήλθε και πάλι. Το 1998 το αγόρασε ο Έλληνας εφοπλιστής Τζων Πωλ Παπανικολάου, φίλος της οικογένειας Ωνάση. Επανέφερε το αρχικό όνομα προσθέτοντας και το όμικρον «Ο» και ανακαίνισε το σκάφος από το 1999 μέχρι και το 2001, πληρώνοντας πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια. Από το 2005 μέχρι σήμερα η «Χριστίνα Ο» ήταν διαθέσιμη για ναύλωση έναντι περίπου 450.000 ευρώ την εβδομάδα. Βιβλιοθήκη, πιάνο, σαλόνι και "το μπαρ του Άρη"... Διαθέτει έχει μία προεδρική σουίτα, 18 καμπίνες επιβατών καθώς και πολλούς εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους που συνδέονται μεταξύ τους με μία κεντρική σπειροειδή σκάλα. Τα πρυμναίο κύριο κατάστρωμα διαθέτει πισίνα με έναν ψηφιδωτό Μινώταυρο στο δάπεδο της, το οποίο ανυψώνεται με το πάτημα ενός κουμπιού για να σχηματίσει μία πίστα χορού. Το κατάστρωμα περιπάτου διαθέτει ελικοδρόμιο. Στο μπαρ «του Άρη», τα σκαμπό είναι φτιαγμένα από μαλακό λεπτό δέρμα Ρυγχοφάλαινας. Επιπλέον, η θαλαμηγός περιλαμβάνει βιβλιοθήκη, αθλητικό κέντρο, παιδότοπο, κέντρο ομορφιάς, γυμναστήριο, τζακούζι και χώρο για μασάζ.  ΠΗΓΗ: Πρώτο Θέμα & Εν Άνδρω Έρευνα και σύνθεση πληροφοριών Δ.Δ.  

  Υπάρχουν φορές που το «κλικ» μια φωτογραφικής μηχανής αιχμαλωτίζει και αποτυπώνει μια ολόκληρη εποχή! Μια εποχή άγνωστη και απίστευτη για όσους δεν την έζησαν και γεμάτη νοσταλγία, αγάπη και αναμνήσεις για όσους την γνώρισαν…

   Συμπληρώθηκαν στις 21 Ιουνίου 2018 105 χρόνια από την ηρωική θυσία στις 21 Ιουνίου 1913 του ανδριώτη συνταγματάρχη Αντωνίου Καμπάνη. Ο Αντώνιος Καπμπάνης, γεννήθηκε στο Άνω Κόρθι και έζησε στην Μεσαριά της Άνδρου. Ήταν επικεφαλής του 8ου Συντάγματος στη μάχη για την κατάληψη του Κιλκίς.

Του Γιάννη Πίππα Ιστορικού - Λαογράφου  Ερείπια από τον «κατακλυσμό» του Φελλού. (Το κείμενο του ιστορικού και λαογράφου Γιάννη Πίππα για τον Φελλό είναι προδημοσίευση από το περιοδικό Νήσος Άνδρος του Γιώργου Δαρδανού - εκδόσεις Gutenberg. Το Νήσος Άνδρος ένα ετήσιο περιοδικό του νησιού μας κυκλοφορεί κι εφέτος με ενδιαφέρουσα ιστορική, λαογραφική, κοινωνική και λογοτεχνική ύλη. Ευχαριστούμε τον ιστορικό Γιάννη Πίππα και τον εκδότη Γιώργο Δαρδανό για την συνεργασία τους με την ιστοσελίδα μας και αυτή την χρονιά - Εν Άνδρω).

Μπορείτε. λοιπόν, να δείτε μια σπάνια φωτογραφική διαδρομή στην Άνδρο στο όριο 19ου και 20ου αιώνα. Μια εντελώς άλλη Άνδρο. Ξεκιναμε από την Χώρα γύρω στα 1900. Η φωτογραφία ειναι από το Παραπόρτι. Δακρίνονται τα περίφημα Εμπειρικαίϊκα της Ρίβας, που καταστράφηκαν το 1943 από βομβαρδισμούς των Γερμανών. Διακρίνεται το διάκενο στο μέσο της χερσονήσου που χώριζε τότε την Χώρα στα δύο.  Το σημερινό μοναδικό φωτορεπορτάζ ξεκίνησε από τον αναγνώστη Η.Ν. από την Σύρο που μάς έστειλε μια σειρά φωτογραφίες Γερμανικού Ινστιτούτου που βρήκε στο διαδίκτυο με θέμα την Άνδρο μεταξύ 1895 - 1902. Ανατρέξαμε στο αρχείο μας και βρήκαμε τρεις ακόμα που είχαμε δημοσιεύσει στο ιστορικό βιβλίο μας "Η Άνδρος μέσα στον χρόνο" (β' έκδοση, Gutenberg 2015). Τις προσθέσαμε. Τις βάλαμε στη σειρά. Και γράψαμε τις λεζάντες ψάχνοντας περιοχές και επιχειρώντας να αναγνωρίσουμε τοπία: από την Χώρα μέχρι το Γαύριο. Πάλι η Χώρα  από το Παραπόρτι. Το υπόλοιπο μέρος που δεν φαίνεται στην πρώτη φωτογραφία. Διακρίνεται το Σχολείο (του Θ. Καΐρη) και η Θεοσκέπαστη. Μια εντελώς άλλη εποχή, που όμως αν προσέξει κανείς μπορεί να διακρίνει μερικές πολύ ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες. Το αξιοπερίεργο όλων αυτών των γερμανικών φωτογραφιών είναι η ευκρίνεια και η καθαρότητα τους. Τυπώνονταν με ειδικό τρόπο και σε πολύ υψηλή ανάλυση για τα δεδομένα της εποχής τους. Ακόμα και σήμερα η ανάλυση είναι τόσο σπουδαία που μπορεί κανείς να ζουμάρει χωρίς να έχει σημαντικές απώλειες στην ευκρίνεια. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει με τις παλιές ελληνικές φωτογραφίες.  Η Χώρα από την μεριά του Νειμποριού. Δεν υπάρχει ο Συνοικισμός. Διακρίνεται ευκρινώς - λόγω της καταπληκτικής φωτογράφησης - το καρνάγιο με ενα ισιοφόρο δίπλα στο ρέμα. Διακρινεται ο χωματόδρομος που έρχεται από την πόλη στο λιμάνι. Στο λιμάνι οι βάρκες και τα καΐκια της εποχής είναι σαν πίνακας. Ακόμα φαίνονται εξαιρετικά οι αμμουδιές εκεί που σήμερα είναι τα σπίτια του Νειμποριού. Αν προσέξει κανείς μπορεί να διακρίνει μερικά σπίτια στο Βραχνού. Περισσότερα στα Φάλικα. Και την Μονή Παναχράντου ψηλά στους Γερακώνες.  Παλαιόπολη 1900.   Γαύριο 1900. Ο μικρός παραθαλάσσιος οικισμός/ψαροχώρι, που 60 χρόνια αργότερα αναδείχθηκε στο κύριο λιμάνι της Άνδρου.  Άλλη μια φωτογραφία του Γαυρίου. Το πλοίο που εικονίζεται είναι είναι το ατμόπλοιο Ύδρα.  Ο Πύργος του Αγίου Πέτρου. Εντυπωσιακό αρχαίο κτίσμα τράβηξε την προσοχή της ξένης αποστολής που φωτογραφήθηκε μπροστά από αυτόν. Ένας όμως τολμηρός ανέβηκε στην κορυφή όπως βλέπουμε.  Και μετά αρκετοί φωτογραφήθηκαν μέσα σε αυτόν. Εδώ προφανώς η είσοδο του Πύργου με έναν ανδριώτη που φορά χαρακτηριστική φορεσιά της εποχής.  Επεξεργασία & Σχολιασμός "Εν Άνδρω"

 Aπό τα 2.720 Liberty που ναυπηγήθηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έχουν απομείνει μόνο τρία: το «John W. Brown» στη Βαλτιμόρη, το «Jeremiah O’Brien» στο Σαν Φρανσίσκο και το «Αrthur Μ. Huddell». Το τελευταίο καθελκύστηκε το 1943 στη Φλόριντα με προορισμό τη μεταφορά εμπορευμάτων (εκρηκτικών και γενικού φορτίου) που έφταναν τους 7.500 τόνους και το καλοκαίρι του 1944 μετατράπηκε σε πλοίο μεταφοράς σωλήνων. To πλοίο αυτό ανακάλυψαν και βοήθησαν να έρθει στην Ελλάδα ανδριώτες. Στη φωτογραφία το Hellas Liberty όπως είναι σήμερα. Το 1943 ο εμπορικός στόλος της Ελλάδας είχε μειωθεί δραματικά εξαιτίας του πολέμου. Όσοι ναυτικοί κατάφεραν να επιζήσουν και να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ήταν πλέον άνεργοι. Πολλοί ναύτες έμειναν στο εξωτερικό καθώς ο επαναπατρισμός τους ήταν σχεδόν αδύνατος.

Του Δημήτρη Σταυρόπουλου (Αναδημοσιεύση από το αρχείο του Εν Άνδρω. Πρώτη δημοσίευση 30 Δεκεμβρίου 2014) Ήταν η εποχή που τα μεσημέρια μας συντρόφευε η ιστορική τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ «3 στον αέρα». Παρουσιαστές της ο Γιώργος Παπαδάκης, ο Γιάννης Δημαράς και η Σεμίνα Διγενή. Στην ομάδα των ρεπόρτερ της εκπομπής, και η ταπεινότητα μου.

Του Διαμαντή Μπασαντή Ένα σχόλιο ανώνυμου ηλικιωμένου Ανδριώτη οδήγησε στο σημερινό άρθρο. Το σχόλιο κάτω από κείμενο της παραμονής των Χριστουγέννων ήταν διανθισμένο με διάχυτη αντιπάθεια για τα νέα ΜΜΕ, αλλά και ειρωνεία για το πότε «ανακάλυψε» καθένας μας την Άνδρο. Το σχόλιο επαναλήφθηκε και την επομένη με μια δόση μεγάλης νοσταλγίας για την Άνδρο των 15.000 κατοίκων - μάλλον, της δεκαετίας του 1960. Γιατί στην δεκαετία του 1960 ο σημαντικός Ανδριώτης ιστορικός Δημήτρης Πολέμης προσδιόρισε ως την εποχή της μεγάλης φυγής από το νησί στο βιβλίο του «Ιστορία της Άνδρου».

Του Διαμαντή Μπασαντή   Φωτογραφία από θεατρική παράσταση στον Άνω Άγιο Πέτρο. Καλοκαίρι 2014 (φωτ. Εν Άνδρω).  Εδώ και δύο χρόνια ολοένα και συχνότερα ακούγεται από ορισμένους που σκέπτονται αναχρονιστικά πως το νησί διαιρείται «στους από εδώ και στους από εκεί». Κατά την γνώμη τους οι "από εδώ" κοιτούν αφ’ υψηλού τους "από εκεί". Και οι "από εκεί" κοιτούν με απόσταση και δυσπιστία τους τους "από εδώ". Η διαίρεση ενίοτε γίνεται προσπάθεια να αποκτήσει... «ιστορικές διαστάσεις»! Και χρεώνεται είτε στους "από εδώ' είτε στους "από εκεί". Ανάλογα με την οπτική καθενός. Είναι όμως έτσι; Ας δούμε την ιστορία και τις τις ιστορικές διαιρέσεις...