Του Διαμαντή Μπασαντή Μια αναδρομή, μέρες που είναι, στο χτες. Μια μικρή αποτίμηση. Δρόμοι παλιοί, φίλοι αξέχαστοι, διαδρομές μακρινές, που μας έφεραν μέχρι εδώ. Να αγναντεύουμε το πέλαγος και να θυμόμαστε. Ζω για να θυμάμαι, έγραφε ο Μαρκές. Ζούμε μέσα από τις μνήμες το σήμερα. Μπροστά στο πέλαγος που απλώνει ανάμεσα στα νησιά και στο ξημέρωμα μιας άλλης μέρας. Και ταξιδεύουμε ακόμα... Χριστούγεννα αύριο. Η μνήμη μακραίνει. Γυρεύει να πάρει πίσω τον καιρό. Να τρέξει για λίγες στιγμές διαδρομές σε άλλους τόπους, να διαγράψει τροχιές σε ηλικίες μακρινές. Στους παιδικούς δρόμους μιας χωματένιας Αθήνας. Στις ενήλικες όχθες ενός μελαγχολικού Τάμεση. Στα μοναχικά γράμματα του Αντρέα από το Βερολίνο σε μια άλλη πόλη του βορρά.

Έχουν περάσει 26 χρόνια που πρωτοήρθα στην Άνδρο, φιλοξενούμενος από τον  φίλο μου τον Peter, έναν  ξανθό Εγγλέζο γλωσσολόγο, που ήρθε στην Ελλάδα με υποτροφία από το Βρετανικό συμβούλιο. Ο Peter μιλούσε τα ελληνικά πολύ καλύτερα από κάθε Έλληνα, διότι γνώριζε άριστα τα ελληνικά με την γραμματική και το συντακτικό τους και τα χρησιμοποιούσε, του άρεσε να κάνει και λογοπαίγνια με τις ‘’κυριολεξίες’’ που εμείς δεν τις  έχουμε συνειδητοποιήσει. Πχ. Σοβαρά !!  Μη μου το λες !!!  Πέστο !! Πολλές φορές μας διόρθωνε !!!

Πρωινό Κυριακής 13 Δεκεμβρίου 2020. Μια απίστευτη ομίχλη καλύπτει την κοιλάδα της Χώρας. Οι Γερακώνες χαμένοι. Η Χώρα αχνή μέσα στο κατάλευκο πέπλο της ομίχλης. Μια άλλη χώρα ξεπροβάλει μπροστά μου. Κάτι από Αγγλία. Μια άλλη Αγγλία. Ορεινή. Μάλλον κάτι από Σκωτία. Αλλά και η Σκωτία δεν έχει κοιλάδες βαθιές που καταλήγουν τόσο εντυπωσιακά στη θάλασσα. Το κυριώτερο: η ομίχλη δεν περνά γρήγορα. Εγκαθίσταται ώρες ή μέρες. Στην Άνδρο όλα αλλάζουν συνεχώς. Η ομίχλη μπαινοβγαίνει αδιάκοπα δημιουργώντας σχήματα παράξενα. Εικόνες ονειρικές. Μικρά θαύματα εναλλασσόμενα... 

Στην Ελλάδα οι περισσότεροι είναι καλοκαιρινοί τύποι. Τους αρέσει το καλοκαίρι. Απλώνονται και χάνονται μέσα του. Η απεραντοσύνη του ήλιου τους θέλγει και τους ταξιδεύει. Σε κάποιους όμως αρέσει και η μαγεία του χειμώνα. Τα χρώματα γίνονται πιο σκούρα κι έντονα. Η γη αποκτά μια διαφορετική ομορφιά. Τα νερά τρέχουν. Οι χείμαρροι ζωντανεύουν. Το βουητό των νερών σμίγει με το πράσινο κυριαρχεί. Οι αποχρώσεις γήινες. Είναι η ώρα των βουνών και των ρεματιών. Και η Άνδρος έχει πολλές. Την μια πιο εντυπωσιακή από την άλλη, την μια πιο ζωντανή από την άλλη. Αυτή τη φορά θα σας ταξιδέψουμε στα Απατούρια...

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ Φρουσαίοι: πεζοπορικό μονοπάτι 14. Μια διαδρομή γύρω στα 5 χιλιόμετρα. Μια διαδρομή για πεζοπόρους φυσιολάτρες και ρομαντικούς ενός χαμένου προ παρελθόντος. Έτσι παρουσιάζεται στους οδηγούς. Αλλά αν το διατρέξεις διαπιστώνεις πως είναι και μια διαδρομή για στοχαστικούς πεζοπόρους και περιπατητές της ιστορίας των ανθρώπων. Μιας ιστορίας που πήρε κι άφησε πολλές μορφές και σχήματα στη διάρκεια των αιώνων και των εποχών. Καθένας ανακαλύπτει κάποιο κομμάτι αυτής της ιστορίας. Εξαρτάται από το τι αναζητά, αλλά και το τι φορτίο γνώσεων και εμπειριών έχει. Εξαρτάται από το τι θέλει και το τι ψάχνει να βρει καθένας που το περπατά... 

Του Διαμαντή Μπασαντή   Ο καιρός ψεύτικός! Ολόλαμπρη άνοιξη μέσ' το χειμώνα! Ή, δεν είναι χειμώνας; Το ημερολόγιο γράφει 8 Δεκεμβρίου 2020. Η μέρα λαμπερή. Λες κι έφτασε ο Μάιος, Κι ακολουθεί το καλοκαίρι. Αδύνατον να κάτσεις μέσα. Αδύνατον να συγκεντρωθείς στα γραπτά και στα διαβάσματα. Η μέρα σε καλεί να ταξιδέψεις. Η μνήμη σε γυρνά σε μέρες αλλοτινές. Σε ταξίδια μακρινά. Με τα χρόνια μικραίνουμε τις αποστάσεις, αλλά η διάθεση πάντα ίδια. Πήρα τον Γιάννη Τριδήμα και τον προκάλεσα: "τι λες καθηγητή πάμε για ένα οδοιπορικό στην Βόρεια Άνδρο;" 

Του Διαμαντή Μπασαντή   Η θέα του Στενού από την θέση της πέμπτης ανεμογεννήτριας. Εντυπωσιακή. Δεν θα μπορούσαμε ποτέ να την δούμε χωρίς τον διανοιχθέντα δρόμο. Πόσοι θα έκαναν 2,5 ώρες πεζοπορία (κάθοδο-άνοδο) μέσα στη μεγάλη και βαθιά χαράδρα σε αδιάνοικτα κακοτράχαλα μονοπάτια και ιδιωτικά κτήματα από τη Ράχη μέχρι το Φραγκάκι;

Του Διαμαντή Μπασαντή Ο ιστορικός μελετητής της Λατινικής περιόδου της Άνδρου και ιστορικός του χωριού αναφοράς του Νίκος Βασιλόπουλος στο βιβλίο του Λανινοκρατία  γράφει πως το χωριό των Στενιών στη διάρκεια της μακράς διαδρομής οριζόταν γεωγραφικά από την Αγία Τριάδα μέχρι τον Άγιο Ιωάννη τον Σχίνο. Στις δύο φωτογραφίες με τις οποίες ξεκινάμε το σημερινό οδοιπορικό στην "άγνωστη" Άνδρο αποτυπώσαμε αυτά τα δύο όρια των Στενιών που τις καθόρισαν στην διάρκεια των χρόνων. Η πρώτη φωτογραφία βγήκε σε μια στιγμή που ο ήλιος, ο οποίος έδυε φώτιζε μόνο το εκκλησάκι και τον παρακείμενο τάφο του Λεωνίδα Εμπειρίκου. Η δεύτερη αφού είχα ήδη ξεκινήσει το οδοιπορικό βαθιά στην κοιλάδα του ποταμού Άχλα και ο Άι Γιάννη ο Σχίνος φάνταζε πάνω μου ως ένα μικρό όραμα...

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ Πέρα από το τζάμι της μπαλκονόπορτας μια κοκκινοκίτρινη ανατολή μακριά από τη σκοτεινή ακόμα Άνδρο. Τα έντονα βαθειά χρώματα του μαγικου Αιγαίου. Αναλογίζομαι «φίλους παλιούς και φευγάτους», «δρόμους παλιούς μισοξεχασμένους», «ταξίδια μακρινά που αχνοφεγγίζουν στη μνήμη», «τα παιδιά μας που πέταξαν σαν τα πουλιά»… Περίκλειστες μέρες. Μέρες αναμονής. Μέρες που κρύβουν όμως και μια προσδοκία.