Η Άνδρος στο σκοτάδι. Απέναντι η Τήνος στο λουσμένη στο φως. Το παιχνίδισμα του φωτός, μετά τον εσπερινό, πάνω από τα νησιά... Δύο σύηντομες αναφορές στις δύο άκρες της Άνδρου. Στο νότια Άνδρο η Μονή Φλετρών. Στον βόρεια Άνδρο η ιστορική Μονή της Αγίας. Γιορτάζουν μαζι. Έτσι ο εσπερινός έγινε με τον δεσπότη και τους μοναχούς της Πανχράντου στη Μονή Φλετρών  Και η δοξολογία την επομένη, πάλι με τον δεσπότη και τους μοναχούς της Παναχράντου στην Αγία. Την διαφορά στα Φλετρά έκανε το πανηγύρι που ακολούθησε μετά την δοξολογία, το οποίο κράτησε μέχρι το βράδυ. Με αυτές τις δύο στιγμές, ολοκληρώθηκε το Πάσχα του 2016 στην Άνδρο. Μόνο που ολοκληρώθηκε κάπως απότομα, καθως αρκετός ήταν ο κόσμος που δεν μπόρεσε να παραβρεθεί όπως θα ήθελε την Παρασκευή μιας και η εξαγγελθείσα απεργία των πλοίων ανάγκασε πολλούς να μην πάνε στην Αγία ή στα Φλετρά. έστω κι έτσι όμως οι αναγώστες του Εν Άνδρω ήταν εκεί (ο π. Φιλάρετος στα Φλετρά και Θ. Μανούσος στην Αγία) και φρόντισαν να μας ενημερώσουν με τις φωτογραφίες τους, καθώς και να αποτυπώσουν σε βίντεο μερικές στιγμές από την Αγία για εσάς που δεν φτάσατε μέχρι εκεί...  "Εν Άνδρω" Η ΜΟΝΗ ΦΛΕΤΡΩΝ Η Μονή ήταν ελάχιστα γνωστή, λόγω της απόστασης από τον πλησιέστερο οικισμό, αλλά και του απότομου δρόμου (υπάρχει μόνο μια μικρή αναφορά στο βιβλίο του ιστορικού Δ. Ι. Πολέμη). Η Μονή έχει άφθονο τρεχούμενο νερό, το οποίο αναβλύζει μέσα από ένα μικρό υδραγωγείο που βρίσκεται μέσα στην αυλή. Η ονομασία προέρχεται σύμφωνα με τον Πολέμη από την λέξη «φλετρο», που σημαίνει πηγάδι. Μονή Φλετρών. Μια ξεχωριστή αναφορά με την λήξη του Πάσχα στη νότια Άνδρο... Μια στιγμή στο μισόφως της εκκλησίας λίγο πριν ξεκινήσει ο ασπερινός.... Εκκλησία ξεχωριστή με καλοδουλεμένη πέτρα και ένα ιδιότυπο καμπαναριό...  Το καμπαναριό είναι πολύ ιδιαίτερο, μιας και στηρίζεται πάνω σε τέσσερις μαρμάρινους κιονίσκους. Ο δρόμος και ο ιερέας που τον βαδίζει μοναχικά. Μια στιγμή στοχασμού...   Το νερό δίπλα στην Μονή Φλετρών... Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ Η Μονή αναφέρεται, για πρώτη φορά σε έγγραφο του 1400, ενώ στην εκκλησία της υπάρχει εικόνα με χρονολογία 1325. Ανακαινίστηκε κατά τον 16ο αιώνα αλλά και τον 20ο και η αρχική του βυζαντινή μορφή αλλοιώθηκε. Το 1928 το μοναστήρι μετατράπηκε σε γυναικείο. Η εκκλησία του μοναστηριού είναι βυζαντινού ρυθμού με ξυλόγλυπτο τέμπλο και η ζωγραφική του διακόσμηση χρονολογείται στη μεταβυζαντινή περίοδο. Ακόμα, υπάρχουν εικόνες του 14ου και 16ου αιώνα. Στο μοναστήρι υπάρχει πλούσια βιβλιοθήκη με βιβλία και χειρόγραφα, μουσείο με ιερά άμφια και σκεύη, και μια μικρή συλλογή προϊστορικών εργαλείων, ενώ εκεί φυλάσσεται η κάρα του Αγίου Τρύφωνα. Η Μονή εορτάζει την πρώτη Παρασκευή μετά την Κυριακή του Πάσχα.Στο φετινό εορτασμό της Μονής της Αγίας, παρέστη μεγάλος αριθμός πιστών παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες ενώ ο Σεβασμιότατος κ. Δωρόθεος Β' χοροστάτησε στη θεία Λειτουργία που τελέστηκε στην Μονή ανήμερα στη χάρη της. Στην ακολουθία, συλλειτούργησαν οι εφημέριοι της περιοχής Γαυρίου και Μπατσίου, ο ηγούμενος και οι μοναχοί της Ι.Μ. Παναχράντου.  Η Μονή της Αγίας η μεγαλύτερη και εκ των ιστορικότερων μονών στην Άνδρο κατά την ημέρα του εορτασμού...  Πλήθος κόσμου συνέρρευασε στην λειτουργία της Αγίας στις 5 Μαΐου...   Το μεγαλύτερο μοναστηρι και ένα εκ των ιστορικότερων στην Άνδρο είναι η Μονή της Αγίας...  

 Του Διαμαντή Μπασαντή Στο πάνω μέρος του μισοξεχασμένου χωριού του Αμονακλιού στο Κόρθι, λίγες δεκάδες μέτρα πάνα από τον δρόμο που πάει από τ' Αηδόνια στην Πίσω Μεριά, ξεπροβάλει πίσω από τις φυλωσιές των δέντρων πάνω από ένα στενό μονοπάτι, το Πενετιάνο. Το όνομα του παραπέμπει στους Βενετούς που υπήρξαν επικυρίαρχοι της Άνδρου για 350 χρόνια. Το ίδιο και το όνομα του τελευταίου ιδιοκτήτη: Πενέτης!

ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΡΟΜΑΡΧΙΑΝΗ Το μοναστήρι στα Τρομάρχια. Πάνω από την θάλασσα σ' ένα επιβλητικό τοπίο. Κάτι σαν παλιό κάστρο...

Πλήθος κόσμου από όλη την Άνδρο προσήλθε ακόμα μια χρονιά στην Μονή Παναχράντου για την λειτουργία της Αναστάσεως. Ήταν μια διαφορετική αίσθηση. Χωρίς βεγγαλικά μέσα σε μια ήρεμη ατμόσφαιρα το Χριστός Ανέστη κυριάρχησε. Και μόνο οι χαρμόσυνες καμπάνες στην τρίτη φορά σκέπασαν τον ύμνο της Αναστάσεως. Μια αίσθηση από Βυζάντιο και Ιστορία. Μια αίσθηση ανθρώπινης ανάτασης. Κάτι που λείπει από τις δύσκολες μέρες μας.  .     Στο ψαλτήρι νέα πρόσωπα. Κάποιοι από αυτούς έφτασαν από την Αθήνα για να ζήσουν από κοντά την βυζαντινή ατμόσφαιρα του μοναστηρίου που φέρνει μαζί του 10 αιώνες διαδρομή, 10 αιώνες ιστορία... Μαζί με όλους και πολλοί νέοι άνθρωποι που αναζητούν μέσα από το δισχιλιόχρονο τελετουργικό μια άλλη διάσταση ζωής. Σαν να θέλουν να αγγίξουν κάτι από τον σημαντικό πολιτισμό αυτού του νησιού και να ζήσουν μια κορυφαία μυστικιστική στιγμή μιας βαθειά ανθρωπιστικης θρησκείας. Η ορθόδοξη παράδοση συνεχίζει μέσα από αυτούς στις απαρχές του νέου αιώνα, της νέας χιλιετίας...   "Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός"... Ένας θρησκευτικός στίχος βαθειά μυστικιστικός. Το ανέσπερο φως με τους τοσους συμβολισμούς του. Το ανέσπερο φως μια βαθειά συγκινητική αναφορά στην ζωή που πέρασε, στην ζωή που είναι εδώ και στη ζωή που θάρθει... Οι παραπάνω δύο εικόνες όσο κι αν επαναλλαμβάνονται κάθε χρόνο παραμένουν πάντα μοναδικές. Το πλήθος με τα κεριά ψέλνει το "Χριστος Ανέστη". Γύρω ο βυζαντινός περίβολος του παλιού μοναστηρίου προσθέτει μια νότα ιστορίας και κατανυκτικότητας...  Βίντεο με το Χριστός Ανέστη στην Μονλη Παναχράντου...   Να μην το ξεχάσουμε! Ήταν εκεί και ο Τζίμης Πανούσης, γείτονας και φίλος του Ευδόκιμου . Εδώ και αρκετά χρόνια κάθε τέτοια μερα είναι οικογενειακώς στην Πανάχραντο.  Και δύο στιγμές από τον επιτάφιο της Παναχράντου. Πλήθος και πάλι βρέθηκε στο ιστορικό μοναστήρι για την σπουδαία αυτή μέρας μνημης στους αγαπημένους που "έφυγαν"...  Γύρω από τον στολισμένο μοναδικά επιτάφιο της Μονής Παναχράντου. Αναφορές στη ζωή που αενάως αναγεννάται... Στο νέο μπαλκόνι της Μονής Παναχράντου κάτω από τον λιτό και επιβλητικό σταυρό ο επιτάφιος. Μια σκηνή ιστορίας και πάλι. Ο επιτάφιος αρχαιοελληνική αναφορά που πέρασε στην χριστιανική παράδοση. Όπως γράφει ο Σεφέρης στην αρχαιότητα αυτές οι υπέροχες γιρλάντας των λουλουδιών συμβόλιζαν τον γύρο της άνοιξης που έφερνε ο Άδωνης. Στον χριστιανισμό συμβολίζουν τον γύρο της ζωής που φέρνει ο Χριστός... Το ορθόδοξο τελετουργικό ακουμπά πάνω στην αρχαία αναφορά γράφει ο σπουδαίος Γ. Σεφέρης... Η Μονη Παναχράντου το λαμπερό πρωινό του Πάσχα... "Εν Άνδρω"

  (Μεγάλη Εβδομάδα και ένα όμορφο θέμα μας έρχεται από το Κόρθι. Μια μικρή ξενάγηση στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο που ξεχωρίζει σε όλη την Άνδρο λόγω της αρχαιότητας του, αλλά και του διάσημου κυπαρισσιού που είναι φυτρωμένο στη στέγη του. Την ξενάγηση υπογράφουν έξι μαθητές και την έστειλε στο “Εν Άνδρω” η καθηγήτρια Αναστασία Σκόρδου.)

Η Άνδρος ΚοινΣΕπ και το Bloco Swingueria φέρνουν τη Bahia της Βραζιλίας στην Άνδρο!!! Με αφορμή το Κορθιανό καρναβάλι και την παρουσία του Bloco Swingueira σε αυτό, παρατηρήσαμε την ανάγκη όλων για χαρά στη ζωή μας και επαφή με το βαθύτερο εαυτό μας. Κάτι που τα κρουστά-τύμπανα επιτυγχάνουν με το να μας φέρνουν πιο κοντά. Με μεγάλη χαρά σας προσκαλούμε στο 1ο σεμινάριο του Bloco Swingueria που θα γίνει στην Άνδρο από την Άνδρος ΚοινΣΕπ. Αρωγός σ' αυτό το μουσικό μας ταξίδι η Fast Ferries που στηρίζει τις δράσεις μας με κάθε τρόπο.

Πολλοί εκλήθηκαν στην παρουσίαση του λαογραφικού ντοκυμαντέρ της Περιφέρειας για τους μουσικούς της Άνδρου, αλλά σχετικά λίγοι παραβρέθηκαν στην προβολή του στην Χώρα. Αλλά έστω κι έτσι με λίγα ή πολλά στοιχεία και ανθρώπους αποτυπώθηκε μια διαδρομή κυρίως των ανθρώπων της παραδοσιακής μουσικής της Άνδρου.   Οι παραδοσιακοί μουσικοί αφηγούνται τις εμπειρίες τους... Ο Βαγγέλης Ζαγοραίος από το Κόρθι. Όχι μόνο είπε ενδιαφέροντα για τις διαδρομές των παραδοσιακών μουσικών στην Άνδρο, αλλά ξεχώρισε την Χώρα με την συχνά ευρωπαϊκή μουσική (βαλσάκια και ταγκό) που έπαιζαν συχνά εκεί μια εποχή ακόμα και οι παραδοσιακοί μουσικοί της Άνδρου. Και βεβαίως μεγάλο ενδιαφέρον είχε η αφήγηση του μετά απο προσκλήσεις να παίξει στην Αμερική για ανδριώτες της ομογένειας.  Ο Λαρίος από την Υδρύσα. Ενδιαφέρον είχε η αφήγηση της διαδρομής του στον χώρο της παραδοσιακής μουσικής, αλλά και η διδασκαλία σε νέους πια που ακολουθύν σήμερα τα χνάρια της παράδοσης...  Ο Τραινταφυλλάκης με την μαθήτρια του. Από ότι φαίνεται πλέον υπάρχει συνέχεια. Και η παραδοσιακή μουσική πέρασε από την παρακμή στην αναγέννηση της μέσω των νέων...  \ Μια ακόμα νεαρή μουσικός ακολουθεί τα χνάρια των παλαιότερων στο βιολί. Είκονα ελπίδας για ένα είδος μουσικής που κάποια στιγμή θεωρήθηκε πως τελειώνει. Όσο υπάρχουν νέοι ο δρόμος της παραδοσιακής μουσικής θα συνεχίζεται...  Όλοι μαζί μια κομπανία, παλιοί και νέοι, παίζουν γύρω από ένα αυτοσχέδιο γλέντι. Πάντα η παραδοσιακή μουσική είχε σχέση, όπως έδειξε και το ντοκιμαντέρ, με τον χορό και το τραγούδι σε στιγμές γλεντιού... Μια ακόμα σκηνή με το τραπέζι του φαγητού και γύρω του την παρέα σε γλέντι με παραδοσιακά τραγούδια στην Άνδρο... "Να μας έχει ο Θεός καλά, πάντα να ανταμώνουμε και να ξεφαντώνουμε, με χορούς κυκλωτικούς", όπως τραγούδισε κι ο Σαββόπουλος. Μια γρήγορη ματιά πίσω από το τζάμι σε παραδοσιακό ξεφάντωμα στην Άνδρο... Σημ.: Όλες οι φωτογραφίες είναι του Εν Άνδρω κατά την διάρκεια της προβολής του ντοκιμαντέρ.  "Εν Άνδρω"

  Τα στέγαστρα της παραδοσιακής Αγοράς της Χώρας είναι μια ανορθογραφία. Θα μπορούσε να υπάρχει ένας κανονισμός που να προσαρμόσει σταδιακά όλους σε μια ενιαία αισθητική που να δίνει και χρώμα στην πόλη. Όμως δυστυχώς κι εδώ γίνετυαι ότι και στο Γαύριο... Πριν λίγες μέρες είχαμε γράψει για την ανορθογραφία στην αισθητική του Γαυρίου (και κατ' επέκταση και της Άνδρου). Το διάβασαν μερικές χιλιάδες και από αυτούς 3-4 έπεσαν να μας… φάνε! Τα επιχειρήματα τους κατά την γνώμη μας δεν αντέχουν σε κριτική (η κρυπτεία έχει τελειώσει με την Αρχαία Σπάρτη κλπ).. Όμως τα επιχειρήματα της Μυκόνου αντέχουν σε κριτική. Όμως αντέχει και ο προβληματισμός της Νάξου. Στην Μύκονο έχουν φτιάξει δημοτική Επιτροπή Αισθητικής και στην Νάξο προβληματίζονται πολύ από το παράδειγμα της Μυκόνου. Στην Άνδρο όταν θέσαμε ένα ζήτημα αισθητικής για το λιμάνι μερικοί γύρισαν την κουβέντα... στο πουθενά! Για να μην γίνει τίποτα… Η αναγνώστρια μας Αναστασία Σαπουνά που συμμετείχε σε εκείνο τον πρώτο διάλογο όπου θέσαμε το θέμα επανέρχεται πάλι στέλνοντας μας το παρακάτω κείμενο από το NaxosPress που επιχειρεί να αντλήσει παραδείγματα από την Μύκονο για την Νάξο. Μήπως μπορούμε κι εμείς στην Άνδρο να προβληματιστούμε και να αντλήσουμε κάποια παραδείγματα; Προς προβληματισμό, λοιπόν, παραθέτουμε μερικές περικοπές για τη Νάξο, από το NaxosPress, που θα μπορούσαν να είχαν γραφεί αυτούσιες και για την Άνδρο… - Εν Άνδρω.   Νυχτερινή Μύκονος. Μάλλον δεν έχει και πολύ σχέση με τη νυχτερινή Άνδρο; «Ξεκινάμε από τα …βασικά. Στην Μύκονο υπάρχει Επιτροπή Αισθητικής… Ναι δεν είναι αστείο. Είναι αποφασιστικό και εισηγητικό όργανο άσκησης των αρμοδιοτήτων του Δήμου που αφορούν την προστασία κατά της προσβολής της αισθητικής του νησιού και την τήρηση αποφάσεων και διατάξεων για τον παραδοσιακό οικισμό της Μυκόνου. Πήρε σάρκα και οστά πριν από περίπου 14 μήνες (τον Φεβρουάριο του 2015) μετά την πρόταση του Δήμαρχου Κωνσταντίνου Κουκα… Και αυτή η Επιτροπή δεν είναι …διακοσμητική αλλά έχει ρόλο. Και το χειρότερο; Βάζει κανόνες και ποινές που όλοι τους ακολουθούν… Χρωματισμός Και μάλιστα σήμερα προχώρησε σε μία εντυπωσιακή κίνηση βάζοντας όρια και με την απειλή προστίμων όσον αφορά τον χρωματισμό (!!!) των χώρων μπροστά από τα μαγαζιά και ζήτησαν την αφαίρεση των κάθετων πινακίδων… Διαβάστε την σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε από την Επιτροπή Αισθητικής «καλεί τους κατοίκους και τους επιχειρηματίες του παραδοσιακού οικισμού του νησιού, εντός δέκα (10) ημερών και λόγω της έναρξης της τουριστικής περιόδου, να επιμεληθούν για τον χρωματισμό (άσπρισμα) των χώρων και των δρόμων έμπροσθεν των καταστημάτων και οικιών μέχρι τον άξονα του δρόμου. Παρακαλούμε να μην χρησιμοποιούνται ολισθηρά υλικά (βαφές) και για το λόγο αυτό συμβουλευτείτε τα αντίστοιχα καταστήματα.  Οι επιχειρηματίες υποχρεούνται να αφαιρέσουν άμεσα τις κάθετες επιγραφές, καθώς και όλες τις πινακίδες των επιχειρήσεων τους, οι οποίες είναι τοποθετημένες σε δημοτικούς χώρους και πλατείες εντός και εκτός των οικισμών». Ομοιομορφία  Κι εάν νομίζεται ότι είναι η πρώτη φορά, κάνετε λάθος. Πριν από δύο μήνες περίπου εξέδωσε τους όρους και τις διατάξεις που θα πρέπει να ακολουθούνται για όλα τα καταστήματα και τα κτίρια στο νησί και προειδοποιεί για κυρώσεις, ακόμη και ανακλήσεις αδειών σε όσους δεν συμμορφωθούν. Κι έτσι έχουμε ανακοινώσεις που αφορούν χρωματισμούς κτιρίων (όλα λευκά και τα κουφώματα σε συγκεκριμένες αποχρώσεις και μόνο ξύλινες), για τις πέργκολες έχουμε μόνο ξύλινες και μόνο λευκές, για τις πινακίδες μόνο μία σε λευκή απόχρωση με μαύρους ή μπλε χαρακτήρες, σε ελληνική ή ξένη γλώσσα. Όχι σε φωτισμούς που δεν ταιριάζουν στην παραδοσιακή μορφή των κτιρίων (εξαίρεση τα βενζινάδικα, τα φαρμακεία ή τα νοσοκομεία) και τέλος όλες οι εξωτερικές οικοδομικές εργασίες εντός του οικισμού της Χώρας Μυκόνου προτρέπεται να έχουν ολοκληρωθεί  μέχρι το Σάββατο του Λαζάρου κάθε έτους. Και βέβαια δεν μιλάμε για αφισοκόλληση ή απορρίμματα ή στάθμευση… Κομμένα μαχαίρι… Οι παραπάνω πληροφορίες από το Mykonosdaily.gr και το NaxosPress. http://www.naxospress.gr/article/%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%AF-%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82

  Απομεσήμερο. Στο μοναστήρι της Αγίας. Ένας εργάτης κάτι κάνει στο προαύλιο. Κανείς άλλος. Μια καλόγρια πήγε μια άλλη στο Γαύριο να φύγει για Αθήνα. Θα γυρίσει αργότερα. Μια πια έχει μείνει να φέρει σε βόλτα ένα μοναστήρι εκατοντάδων τετραγωνικών. Μια πτέρυγα λειτουργεί. Οι άλλες είναι σε αχρηστία. Κάποιες πια βουλιάζουν. Το ιστορικό μοναστήρι της Αγίας, από τα παλαιότερα του νησιού, μοιάζει ξεχασμένο στη λήθη. Κάποτε είχε ζωή. Τώρα πια όλα θυμίζουν εγκατάληψη. Και το ερωτηματικό στα χείλη όλων: τι θα γίνει μετά τον θάνατο της ηγουμένης;