Εν Άνδρω

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΠΑΣΑΝΤΗΣ

Οι ανδριώτες έχουν εγκαταλείψει ακόμα μια φορά την Άνδρο τον Δεκέμβριο. Αυτή τη χρονιά περισσότερο από κάθε προηγούμενη. Αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε κι εμείς την τάση της φυγής και πήραμε τα βουνά. Εν προκειμένω μάς προέτρεψε ο νεαρός Οδυσσέας να ξανα-ανακαλύψουμε μαζί την Αρκαδία. Την Αρκαδία είχαμε γνωρίσει στα παιδικά μας χρόνια, από διαδρομές με την μητέρα. Είχαμε να πάμε κοντά 10 χρόνια. Το καλό με τις εξορμήσεις με αυτοκίνητο είναι πως μπορείς να ξεκινήσεις όποτε θες. Ξεκινήσαμε λοιπόν σούρουπο για Βυτίνα. Και φτάσαμε βράδυ Σαββάτου. Ακουμπήσαμε τα λίγα εκδρομικά στο δωμάτιο που ήταν στην κεντρική πλατεία της Βυτίνας και βγήκαμε για μια βραδινή βόλτα. 

BYTINA

Η Βυτίνα είναι χειμερινός προορισμός. Κάποτε ένας αιθεροβάμων και αταξίδευτος δήμαρχος Άνδρου σκέφτηκε να κάνει την Άνδρο χειμερινό προορισμό. Και ξεκίνησε τις "λευκές νύχτες"! Ωραία ιδέα, αλλά μόνο ιδέα. Από το πλοίο που μάς έφερε αργά το απόγευμα της "λευκής νύχτας" κατέβηκαν μόνο τρία άτομα! Στην Χώρα η "λευκή νύχτα" κατάφερε και μάζεψε τους αρκετούς από τους μόνιμους κάτοικους. Και έκλεισε σχετικά σύντομα. Η Άνδρος δεν ήταν και δεν θα γίνει ποτέ χειμερινός προορισμός. Τουλάχιστον ας καταφέρουν κάποιες γιορτινές εκδηλώσεις να βγάλουν τους ντόπιους από τα σπίτια τους. Κάτι είναι κι αυτό... 

Και χειμερινός προορισμός σημαίνει να φτάνει κόσμος στο χωριό. Να μένουν ανοικτά, στολισμένα και ολόφωτα τα μαγαζιά μέχρι αργά τη νύχτα. Να είναι όλα γιορτινά και ζωντανά. Να φτάνει ο άλλος νύχτα και να μην θέλει να γυρίσει στο δωμάτιο του. Παρά το κρύο... 

Οι προθήκες και πάγκοι κατάμεστες με τοπικά προϊόντα. Μια ακμάζουσα τοπική παραγωγή που σε προσκαλεί και σε προκαλεί να αγοράσεις. Ακόμα και δείγμα. Να πάρεις και κάτι για τους φίλους στην Άνδρο. Να ξέρουν πως δεν τους ξέχασες στις άλλες διαδρομές σου...

Τοπικά προϊόντα. Αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα. Ξεχωριστά και ποιότητας. Ακόμα και το ταπεινό σουβλάκι ξεχωρίζει εκεί...

Και τα μεγάλα ξενοδοχεία καταστόλιστα...

Μια πρωινή βόλτα. Στο Σχολείο της Βυτίνας. Του 18ου αιώνα. Ανακαινισμένο. Σήμερα μουσείο. Θα μπορούσαν να το είχαν αφήσει να ρημάξει. Όμως όχι αυτοί το ξανάφτιαξαν με δωρεές σαν καινούριο. Λες και θα λειτουργήσει αύριο...

Τα πέτρινα αρχοντικά μοναδικά συντηρημένα. 

Προχωρημένο πρωινό Κυριακής την ώρα που ξεκινάμε η μικρή πόλη γεμίζει με αυτοκίνητα γεμάτα κόσμο. Από Αθήνα και Τρίπολη. Είδαν καλά καιρό και βγήκαν στο σεργιάνι...

ΕΛΑΤΟΔΑΣΟΣ

Ξεκινήσαμε για Λιμποβίσι. Για μια επίσκεψη στο σπίτι που γεννήθηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο θρυλικός Γέρος του Μωριά. Δεν ανηφορίσαμε στο ελατόδασος μόνοι μας. Προπορευόταν ένα πούλμαν με εκδρομείς προς την ίδια κατεύθυνση...

Το ελατόδασος εκτείνεται δεκάδες χιλιόμετρα. Μια διαδρομή μαγική. Μια διαδρομή σε μια φύση που "τύφλα να 'χει ο Μέλανας Δρυμός στη Γερμανία και στην Αυστρία...

Συναντάς και 3-4 σπίτια που αναφέρονται σε άλλες μακρινές εποχές και αλλοτινούς αιώνες...

Σταματάς στην άκρη του δρόμου να βγάλεις δύο φωτογραφίες από την Ελβετία της Πελοποννήσου...

 ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ 

Γύρω στις 10:30 φτάνεις στο ιστορικό Λιμποβίσι. Το χωριό δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο το σπίτι του Κολοκοτρώνη. Κάποτε μικρός έφτασα εκεί με έναν θείο μου. Το σπίτι ήταν ξύλινο κι ο δρόμος προς αυτό χωματόδρομος. Τώρα πέρασαν από εκεί πριν κάποια χρόνια οι Αγγελόπουλοι κι έφτιαξαν το σπίτι πέτρινο. Τον αυλόγυρο λιθόστρωτο. Τις μάντρες πέτρινές με πέτρα πελεκητή. Και τα εθνόσημα παντού. Εισέρχεσαι σε ένα εθνικό μνημείο. Μπροστά από το σπίτι μια τεράστια πέτρινη πλατεία, ένα πέτρινο κιόσκι, μια πετρόχτιστη εκκλησία. Και στην άκρη η ελληνική σημαία να κυματίζει. Όλα έργα των Αγγελόπουλων...

Και φυσικά η μαρμάρινη προτομή του Κολοκοτρώνη. Συγκίνηση. Ταπείνωση. Στο μεγαλείο του ανθρώπου που την ώρα της ήττας από τον Ιμραήμ, το 1827, συνέχισε σχεδόν μόνος του την Επανάσταση διακηρύσσοντας "φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους"... 

Μέσα στον χώρο του σπιτιού ένα μικρό μουσείο από φωτογραφίες ηρώων του 1821 και του Κολοκοτρώνη. Και δύο σημαίες της Επανάστασης. Η αριστερή (λευκή με μπλε σταυρό στη μέση) ήταν η σημαία του Κολοκοτρώνη... 

ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ

Στη Στεμνίτσα, το πετρόχτιστο χωριό στο αρκαδικό ελατόδασος, είχα πάει κάποτε παιδί. Καλοκαίρι. Το χωρίο ήταν άδειο, στεγνό κι έρημο. Τώρα έφτασα χειμώνα. Το χωριό ήταν υγρό. Λαμπερό. Και είχε κίνηση... 

 

Η κεντρική πλατεία γεμάτη πολυτελή αυτοκίνητα. Από Αθήνα, Τρίπολη, Κόρινθο...

Και κόσμος. Κι ανάμεσα τους και νέοι. Το όνομα της πλατείας ιστορικό: Πλατεία Πελοποννησιακής Γερουσίας. Πλέον και η Στεμνίτσα, μερικά χιλιόμετρα από την Δημητσάνα έχει γίνει χειμερινός προορισμός...

Το τοπίο έξω ακριβώς από την Στεμνίτσα καταπράσινο. Στο βάθος ξεχωρίζει η λίμνη που σχηματίστηκε πλάι στο εργοστάσιο ηλεκτρικού της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη όταν έκλεισαν τα ορυχεία και σχηματίστηκε λίμνη που σήμερα είναι σημαντικός υδροβιότοπος... 

Και μπροστά σου χιλιόμετρα βουνά κατάφυτα από έλατα κυρίως. Ο δρόμος συνεχίζει πια προς Δημητσάνα...

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ

Φτάνουμε Δημητσάνα νωρίς το μεσημέρι. Δεν υπάρχει χώρος για παρκάρισμα παρά μόνο έξω από το χωριό. Παρκάρουμε κανένα χιλιόμετρο μακριά και το κόβουμε με τα πόδια...

Ο κεντρικός δρόμος του ιστορικού χωριού έχει κόσμο. Και ωραίο κόσμο. Χαμογελαστό μπροστά στον φακό της μηχανής. Αυτοκίνητα και πεζοί στριμώχνονται. Τα πούλμαν δεν χωράνε. Κάνουν ώρα να περάσουν. Κι είναι και πολλά...

Ανάμεσα στις βόλτες ανακαλύψαμε και το σπίτι-μουσείο του Πατριάρχου Γρηγορίου Ε'. Από εκεί ήταν ο Πατριάρχης που οι Τούρκοι κρέμασαν στην Ωραία Πύλη της εκκλησίας στο Φανάρι. Κι αυτή η πέτρινή οικία ανακαινισμένη πριν χρόνια από τους Αγγελόπουλους...

Φυσικά και το πάρκινγκ στο πάνω μέρος του χωριού κατάμεστο. Καλά που παρκάραμε έξω από το χωριό...

Και γεύμα, κοντοσούβλι κοτόπουλο, στο Καπηλειό των Αθανάτων. Μαζί με μια μικρή πινελιά γραφικότητας με ότι αυτό σημαίνει...

 ΛΑΓΚΑΔΙΑ

Συνεχίζουμε για τα ιστορικά και πετρόχτιστα Λαγκάδια με τους φημισμένους μάστορές της πέτρας.  Ο δρόμος καλοχαραγμένος και φαρδύς. Μπορεί κανείς να πηγαίνει άνετα με 120 χιλιόμετρα. Φτιάχτηκε πριν χρόνια. 

Και υπήρχε μια μεγάλη διαμάχη για το αν θα συνέχιζε ευρύχωρός και άνετός, αλλά θα πέρναγε έξω από τα Λαγκάδια ή από μέσα. Δεν χρειάζεται να πούμε ως νίκησε ο τοπικισμός και ο πολιτικαντισμός των τοπικών πολιτικών παραγόντων και πέρασε από μέσα το χωρό. Κι έτσι φτάνεις στα Λαγκάδια με μια σχεδόν εθνική οδό και μετά μπαίνεις στα Λαγκάδια όπου μετά βίας διασταυρώνονται δύο αυτοκίνητα... 

Ακολούθως συνεχίζεις πέρα από τα Λαγκάδια και ο δρόμος - αν και ιδιαίτερα θεαματικός - είναι στενοπός. Μέχρι που απομακρύνεσαι και ξαναγίνεται σχεδόν εθνική οδός τραβώντας για Ολυμπία.  

 ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ: Λάδωνας και Αλφειός...

Σε κάποιο σημείο ο δρόμος τρέχει πλάι στον ποταμό Λάδωνα. Στρίβουμε στο γεφύρι του Λάδωνα για Ηραία. Ο ποταμός κατεβάζει νερά αυτή την εποχή.  

 Τον έχουμε δει παλαιότερα καλοκαίρι κι έμοιαζε με μεγάλο ρυάκι. Τώρα είναι ποταμός. 

 

Κάνουμε μια στάση στην Ηραία και μετά μια ώρα συνεχίζουμε για το γεφύρι του Αλφειού που συνδέει Ηραία και Ανδρίτσαινα. Σταματάμε στον Αλφειό. Έχει αρχίσει να σουρουπώνει πια. Το ποτάμι δεν απλώνει σε όλη την κατάφυτη κοίτη του. Στριμώχνεται σε ένα μέρος της κοίτης από τα φυτά και τα δέντρα που έχουν κλείσει τις περισσότερες διόδους του νερού.  

 

Κάπως έτσι η ροή του ποταμού αποκτά μεγαλύτερη ταχύτητα και ορμητικότητα. Σχηματίζονται κύματα και μικρές δίνες από την ορμητικότητα του νερού. Παίρνουμε μερικές φωτογραφίες. Και ξεκινάμε για μια νυχτερινή επιστροφή προς Αθήνα. Στο τιμόνι πια αναλαμβάνει η νέα γενιά της παρέας. Ο νεαρός Οδυσσέας καταχαρούμενος αναλαμβ΄νει τον ρόλο του οδηγού κι εμείς απαγκιάζουμε γλαρωμένοι στη θέση του συνοδηγού. Επόμενη στάση Ραφήνα. Φτάνουμε γύρω στις 9 το βράδυ. Γεμάτοι εντυπώσεις, τοπία, έλατα, νερά, ποτάμια, πετρόχτιστα χωριά, εθνικές αναφορές. Και  το συμπέρασμα "η Άνδρος δεν θα γίνει Μύκονος ή Τήνος, αλλά δεν θα γίνει και χειμερινός προορισμός"...