Εν Άνδρω

Τετάρτη, 10 Δεκεμβρίου 2025. Μια βόλτα στην βραδινή Χώρα. Από 8:30 μέχρι 9:53. Καταλήγουμε στο Νειμποριό παρέα με παλαιό φίλο. Κουβέντα για τις τρέχουσες ειδήσεις. Χαμός στα μπλόκα που πολλαπλασιάζονται και σκληραίνουν. Ευτυχώς αυτή την εποχή δεν υπάρχουν μπλόκα στα καράβια. Ναι, αλλά δεν υπάρχει ιδιαίτερη κίνηση προς τα νησιά. Αυτό είναι το πρώτο συμπέρασμα. Το δεύτερο: δεν υπάρχει κίνηση πουθενά στην Άνδρο!

Πριν χρόνια αιθεροβάμων κι αταξίδευτος άρχων σκέφτηκε την Άνδρο σαν... χειμερινό προορισμό! Σκέφτηκε όμως χωρίς τον ξενοδόχο! Από τότε μέχρι σήμερα οι ανδριώτες συνέχισαν να ταξιδεύουν σε χειμερινούς προορισμούς... εκτός Άνδρου! Και επισκέπτες να μην έρχονται στην χριστουγεννιάτικη Άνδρο. Καθόλου παράξενο πως ενόψει τις μεθαυριανής "λευκής νύχτας" στη Χώρα που η εικόνα του της μικρής πόλης είναι εντυπωσιακά αντιφατική. Στολισμένη κι έρημη! 

Η νύχτα ήσυχη. Η ψύχρα ανεκτή. Μόνο στο Μπιρίκι υπάρχουν μερικοί καθισμένοι στα τραπεζάκια του πεζοδρομίου. Ο κόσμος εδώ ένοιωσε την ανάγκη μετά από μια εκδήλωση να κάτσει έξω. Συνεπώς δεν είναι ο καιρός που εμποδίζει την έξοδο. Είναι ο κόσμος που δεν βρίσκει διέξοδο...

Ούτε ψυχή στην κεντρική πλατεία και στον πεζόδρομο, πέρα από τα στολίδια της εποχής. Κι αυτά περιορισμένα στο κέντρο της μικρής μας πόλης.

Φτάνουν μέχρι και το ωραία φωτισμένο δημαρχείο. Δημαρχείο και φωτισμοί έργα του απελθόντος Δημήτρη Γιαννίση. Κατηγορήθηκε άθλια κάποτε για την αγορά του αρχοντικού Βούλγαρη και του χώρου του ανοιχτού θεάτρου, από τους επιγόνους του. Και δεν του αναγνωρίστηκε ούτε ο φωτισμός του κτιρίου, όταν επανήλθε για λίγο. Ο επόμενος μάλιστα του κοπάνησε πως... "δεν είχε τελειώσει πανεπιστήμιο"! Τον υπερασπιστήκαμε και μάς κυνήγησαν οι διερχόμενοι "πανεπιστημιακοί"! Κάποιοι αγάπησαν τούτη την πόλη. Κι άφησαν έργο. Άλλοι πέρασαν και δεν άγγιξαν. 

Και μιας και ο λόγος για έργα πάμε στο όμορφο νεοκλασικό Εμπειρίκιο Γηροκομείο και Νοσοκομείο. Φωτισμένο και στολισμένο με αστεράκια του συρμού της εποχής. Έργο μιας αλλοτινής γενιάς ανδριωτών μεγάλων χορηγών της πατρίδας που αγάπησαν. Και μια επιπλέον μικρή ιστορία: μπροστά δεξιά του κτιρίου η προτομή του Ανδρέα Εμπειρίκου. Θυμούνται άραγε οι σημερινοί ποιος αποκατέστησε τον Ανδρέα Εμπειρίκο στήνοντας την προτομή του στην Χώρα, από την οποία έφυγε πληγωμένος; Ο μη πανεπιστημιακός Δημήτρης Γιαννίσης, που ζει αδικαίωτος, ξεχασμένος κι άρρωστος! 

Με αυτές τις σκέψεις κατηφορίσαμε στον έρημο Νειμποριό. Φωτισμένη ωραία με γιρλάντες η μοναδική πεζογέφυρα. Έργο πνοής κι αυτή του υποβαθμισμένου παραλιακού μετώπου της Χώρας. Την ονειρεύτηκε και την σχεδίασε ο Δήμητρης Γιαννίσης. Κι ευτυχώς ένας επόμενος άρχων ευδόκησε και την έφτιαξε. Και βρέθηκε κι ένας επόμενος χορηγός που την χρηματοδότησε και την ολοκλήρωσε προς δόξα της πρωτεύουσας του νησιού και της ναυτικής Άνδρου...

Στο τέλος της πεζογέφυρας τα φωτισμένα λαμπιόνια σχηματίζουν ένα μπλε καραβάκι. Το έστησε στη θάλασσα ο σημερινός δήμαρχος. Εφήμερο σημάδι της εποχής. Απέναντι η Χώρα και η διαδρομή της Αγίας Θαλασσινής. Δωρεά η διαδρομή μιας  άλλης μεγάλης ναυτικής οικογένειας της Άνδρου. Τότε οι χορηγοί αγάπαγαν την Άνδρο κι όχι τον εαυτό τους. Και μια τελευταία αναφορά. Ποιος φωταγώγησε τα επί δεκαετίες ολοσκότεινα βράχια κι αποκατέστησε την όψη της Χώρας προς την μεριά του Νειμποριού; Ο ύστερος Γιαννίσης! Μάλιστα αυτός που περιπαίχθηκε και δεν κέρδισε καμία δικαίωση από αυτούς που επαίρονται πως "δικαιώθηκαν"! Αυτές τις λίγες σκέψεις και χριστουγεννιάτικες αναφορές για τους αδικαίωτους και τους "δικαιωμένους" της στιγμής και της εποχής...

Καλή λευκή νύχτα να 'χουμε μεθαύριο. Κι ας έχουν λίγη περίσκεψη σε όσα δοξαστικά λένε μερικοί... 

"ΕΝ ΑΝΔΡΩ"