Του Δημήτρη  Σταυρόπουλου Γαύριο Η Άνδρος όπως δεν την γνωρίσαμε. Το νησί όπως κάποιοι ακόμα το θυμούνται. Στιγμές από το χθες. Γλυκές αναμνήσεις, άλλων χρόνων και άλλων εποχών. Τότε που όλα ήταν διαφορετικά και οι άνθρωποι το ίδιο. Ασπρόμαυρα ενσταντανέ, ξεθωριασμένα από τον χρόνο, κρατάνε ωστόσο ζωντανές τις μνήμες της καθημερινής ζωής μιας άλλης εποχής ,που πέρασε και πάει…

Του Δημήτρη  Σταυρόπουλου Τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ το 1940 Σκαλίζοντας πρόσφατα-για άσχετο λόγο- κάποια αρχεία, έπεσα πάνω σ ένα «θησαυρό» πληροφοριών που αφορούν την Άνδρο. Το υλικό μπορεί να μην έχει ιδιαίτερη ιστορική αξία, αλλά είναι εντυπωσιακό από συναισθηματικής και κοινωνικής πλευράς, γιατί φωτίζει και σκιαγραφεί, μια σκληρή και σκοτεινή εποχή: την περίοδο της Κατοχής. Οι περισσότεροι που έζησαν εκείνα τα «πέτρινα χρόνια» στο νησί ,έχουν φύγει πια. Οι μνήμες έχουν ξεθωριάσει και όλοι εμείς, γνωρίζουμε ελάχιστα,  από κάποιες περιγραφές και διηγήσεις από στόμα σε στόμα.

  Το ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ Ήταν ένα από τα τραγικά ναυάγια που έγιναν στον ελλάδικό χώρο. Ήταν και τα τραγικότερα της Άνδρου. Το πλοίο βουλιάξε με δραματικό τρόπο στις 23 Φεβρουαρίου 1983 στον Κάβο Ντόρο. Από τότε δεν είχε εντοπιστεί στο βυθό. Στο πρόσφατο βιβλίο των Θωκταρίδη-Μπιλίρη που παουσιάστηκε στην Άνδρο συμπεριλήφθηκε μόνο τα κειμενα από το αφιέρωμα του Εν Άνδρω για τα 33 χρόνια από την μέρα που βούλιαξε. Το υλικό του αφιερώματος του Εν Άνδρω που μας έδωσε τον Φεβρουάριο 2016 ο ερευνητής Αντώνης Λαζαρής και αφορουσε τον αντίκτυπο εκείνη την εποχή δημοσιεύτηκε από εμάς και αναδημοσιεύθηκε στο ίντερνετ (δυστυχώς χωρίς το όνομα του ερευνητη και την πηγή - έτσι έκριναν ορισμένες).

Του Διαμαντή Μπασαντή Δίπλα-δίπλα στη Ραφήνα: αριστερά το "Andros" που έχει πλοίαρχο τον καπετάν-Γιώργο Κολίτσα και δεξιά το "SuperFerry II" που θα έχει πλοίαρχο τον καπετάν-Θανάση Χαλά. Μιλούσα με τον ανδριώτη Δημήτρη Τ. για το νέο καπετάνιο της γραμμής μας, τον Θανάση Χαλά και γυρνά και μου λέει: "σήμερα έχουμε δύο ανδριώτες πλοιάρχους στη γραμμή μας. Και οι δύο νέοι. Έχεις αναλογιστεί πόσα χρόνια πέρασαν από τον καπετάν-Γιώργη Σαμιωτάκη, που ήταν ο τελευταίος ανδριώτης πλοίαρχος μέχρι να αναλάβει πάλι ένας ανδριώτης;" Έκανα τον λογαριασμό και βρήκα πως πέρασαν 14 ολόκληρα χρόνια από το 1998 που συνατξιοδοτήθηκε από το "Μπάρι Εξπρές" ο Γιώργης Σαμιωτάκης μέχρι το 2012 όταν ο 32χρόνος τότε Γιώργος Κολίτσας ανέλαβε την πλοιαρχία στο "Αικατερίνη"! Στη συνέχεια ο ίδιος 35χρόνος το 2015 ανέλαβε το "Andros". Και να που σήμερα φτάσαμε να έχουμε και δεύτερο ανδριώτη πλοίαρχο τον 33χρόνο Θανάση Χαλά, που αναλαμβάνει σε λίγο το "SuperFerry II.  Οι δύο νεαροί πλοίαρχοι συνεχίζουν μετά από πολύ καιρο τη ναυτική παράδοση της Άνδρου στην ακτοπλοΐα. Ο καπετάν-Γιώργης Σαμιωτάκης στη Χώρα, χειμώνας 2016. Ο καπετάν-Γιώργης έγραψε ιστορία στη γραμμή μας με το πλοίο "Μπάρι Εξπρές" του Βεντούρη. Συνταξιοδοτήθηκε το 1998 (φωτο: Εν Άνδρω) Τρεις ανδριώτες καπεταναίοι στη γραμμή μας. Καθένας με την διαδρομή του. Ο καπετάν-Γιώργης Σαμιωτάκης από την Χώρα έγραψε ιστορία στην ακτοπλοϊα, αλλά και στην γραμμή μας. Ακόμα θυμάμαι την φοβερή αφήγηση του καπετάν-Γιώργη από μια περιπετειώδη επιστροφή με το "Μπάρι Εξπρές" από Άνδρο για Ραφήνα το 1997. Ήταν ένα χρόνο πριν συνταξιοδοτηθεί και το περιστατικό ήταν στον Κάβο Ντόρο. Το "Μπάρι Εξπρές" σε φορτούνα... Όπως μου είπε: "Ερχόμουν από Μύκονο. Είχε πατημένο εννιάρι. Στο Γαύριο μου έδωσαν καιρό για Κάβο Ντόρο εννιά μποφώρ. Υπέγραψα και φύγαμε. Όταν μπήκαμε στον Κάβο Ντόρο ήταν 11αρι! Το κύμα βουνό. Πήρα το λιμεναρχείο και τους το είπα. Και μετά συνέχισα ανεβαίνοντας προς τα πάνω την Ευβοια. Από ένα σημείο και μετά όμως το βαπόρι δεν γύριζε.  Ο καιρός μου είχε σπάσει και μια σκάλα. Μιλάμε για χοντρή θάλασσα. Η πλώρη να πέφτει και να μην βγαίνει από το κύμα. Και να μην γυρίζει το βαπόρι στα πρύμνα. Κόντευα τα βράχια. Κάπου εκεί το γύρισα, αλλά  αναγκάστηκα να περάσω ανάμεσα Εύβοια και το Μαντέλο. Είναι το νησάκι που είναι ο φάρος. Εκεί τα νερά είναι ρηχά, αλλά εγώ τα ήξερα από τα καΐκια. Μετά όλα πήγαν καλά μέχρι τη Ραφήνα. Εκεί πάλι μας ζόρισε να δέσουμε». \ Ο καπετάν-Γιώργος Κολίτσας, από το Απροβάτου, μιλά στον κόσμο που στο Γαύριο υποδέχτηκε και ανέβηκε στο "Andros" στο πρώτο δοκιμαστικό ταξίδι του στη γραμμή μας το καλοκαίρι του 2015 (φωτο: Εν Άνδρω). Ο καπετάν-Γιώργος Κολίτσας από το Απροβάτου, ήταν αυτός που ξανάπιασε το νήμα των ανδριωτών καπεταναίων της γραμμής μας το 2012 με το "Αικατερίνη". Και συνεχίζει σήμερα με το "Andros" του Παναγιωτάκη. Η μέχρι σήμερα παρουσία είναι θετική. Έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη όσων ταξίδεψαν μαζί του. Και την φιλία όσων των γνώρισαν. Τον πρωτοσυνάντησα στην γέφυρα του "Αικατερίνη". Και τον ξανασυναντήσαμε στη γέφυρα του "Andros". Την δικιά του ιστορία θα την γράψει σε βάθος χρόνου. Και κάποια στιγμή θα έρθει η ώρα να αφηγηθεί κι αυτός τις δικές του ιστορίες από την γραμμή μας. Ο καπετάν-Θανάσης Χαλάς σε μανούβρα στο Γαύριο. Τον Ιούνιο θα σκατζάρει τον καπετάν-Τάσα Τρέσσο στο SuperFerry II (φωτο: Εν Άνδρω). Στον 33χρόνο καπετάν-Θανάση Χαλά έλαχε ο κλήρος να αναλάβει το κλασικό, μετά απο δεκαετίες στη γραμμή μας, SuperFerry II. Μετά τον καπετάν-Κώστα Τζώρτζη, που άφησε εποχή με το SuperFerry II και τον καπετάν-Τάσο Τρέσσο, που έγραψε τη δική του ιστορία στη γραμμή και στο συγκεκριμένο πλοίο ο καπετάν-Θανάσης, από την Κατάκοιλο, είναι αυτός που θα συνεχίσει το νήμα των ανδριωτών καπεταναίων στην γραμμή μας. Η εμπιστοσύνη που του δείχνουν οι αδελφοί Στεφάνου και οι συνάδελφοι του, καθώς και ο έμπειρος καπετάν-Τάσος είναι θετικά στοιχεία για να ξεκινήσει την πλοιαρχία του.       που φιλοδίξησε πολλά  

Του Διαμαντή Μπασαντή   Ακάθιστος ύμνος στη Θεοσκέπαστη. Χώρα - 2016. Δύο εκκλησιές, δύο ιστορίες, μια λειτουργία, σ’ ένα νησί. Η Θεοσκέπαστη στη Χώρα, η Θεοσκέπαστη στο Κόρθι. Ο Ακάθιστος Ύμνος στην Άνδρο. Μια άλλη αίσθηση αυτή η ιστορική λειτουργία στις δύο γωνιές του νησιού. Στη Χώρα επισημότητα. Στο Κόρθι απλότητα. Και στις δύο το «τη Υπερμάχω»: ένας απόηχος ιστορίας. Μια στιγμή πίστης. Εκεί που ο απόηχος και η στιγμή μπλέκουν: ανάμεσα στην ιστορία και στην πίστη. Εκεί που η άνοιξη μπλέκει: ανάμεσα στην ανάσα της φύσης και στην δοξολογία της ζωής.  Πως να δοξάσει κανείς τη ζωή καλύτερα; Που μπορεί να ανασάνει η ψυχή ωραιότερα;

Του Αντώνη Λαζαρή   Το λιμάνι της Ραφήνας όπως ήταν μέχρι το 1979 Από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 και μετά το λιμάνι της Ραφήνας μπαίνει σε μια νέα δυναμική εποχή. Η δρομολόγηση των επιβατηγών/οχηματαγωγών φέρνει μεγάλες αλλαγές στον τρόπο του ταξιδιού. Ο αριθμός των οχημάτων σταδιακά αυξάνεται. Από τη μία τα αυτοκίνητα των επιβατών, από την άλλη τα φορτηγά. Σύντομα, λοιπόν, το «Έλενα Π» και το «Άννα Λ» θα αποδειχθούν πολύ μικρά για τη μεταφορά των επιβατών και των οχημάτων. Η δρομολόγηση των πλοίων του Αυγουστή Πολέμη θα απογειώσει το λιμάνι της Ραφήνας και τη γραμμή Άνδρου-Τήνου-Μυκόνου. Η γραμμή εξελίσσεται σε Eldorado της Ελληνικής Ακτοπλοΐας.

  (Η επανάσταση στην Άνδρο εκφράστηκε από δύο σημαντικές μορφές, του δάσκαλου του Γένους Θεόφιλου Καΐρη και του αγνοημένου εθνικού και κοινωνικού αγωνιστή  Δημητρίου Μπαλή. Τιμώντας την μνήμη σήμερα του Δημητρίου Μπαλή δημοσιεύουμε την ελάχιστα γνωστή διακήρυξη του, που μιλά για την εξέγερση στην Άνδρο. Την διακήρυξη μας την έστειλε τακτικός αναγνώστης μας – Εν Άνδρω)

Ότι απομένει σήμερα από το κάστρο του Μακροταντάλου (φωτ. από την εκδήλωση) Αρκετοί προσήλθαν στην διάλεξη του Νίκου Βασιλόπουλου στον Σύνδεσμο Ανδρίων Πειραιώς για να ακούσουν την ιστορία του κάστρου του Μακροταντάλου. Τα κυριότερα σημεία της ομιλίας (στοιχεία της οποίας ήταν από το βιβλίο του  Λατινοκρατία στην Άνδρο) ήταν:

Σήμερα στις 18:00 στη Λέσχη του Συνδέσμου Ανδρίων Πειραιώς ο κ. Νίκος Βασιλόπουλος θα ταξιδέψει τους Ανδριώτες στο Κάστρο του Μακροταντάλου και στα χρόνια της λατινοκρατίας στην Άνδρο.