Άνθρωποι και Μνήμη: Η διαχείριση του νερού στην Άνδρο πριν 50 χρόνια
Το Σάββατο 3 Μαΐου 2025, στο κατάμεστο Δημοτικό Κινηματοθέατρο Άνδρου, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η εκδήλωση της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Άνδρου, με θέμα «Άνθρωποι και Μνήμη: Η διαχρονική διαχείριση του νερού στην Άνδρο».
Ήταν μια συγκινητική αναδρομή με αφηγήσεις των Ανδριωτών που κατέθεσαν μνήμες και μοιράστηκαν ιστορίες ζωής για το πώς διαχειρίζονταν οι τοπικές κοινωνίες το νερό — τον πολυτιμότερο πόρο του νησιού — πριν πολλές δεκαετίες. Τότε που η κοινωνία της Άνδρου στηριζόταν στην αγροτική οικονομία και οι άνθρωποι ελάχιστα ταξίδευαν. Μια εντελώς διαφορετική κοινωνία που ζούσε μέσα από την καλλιέργεια των αγρών κι αναπτυσσόταν σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσο ανάπτυξης.
Εμπνευστής της εκδήλωσης η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη, που είναι ειδική στη συγκρότηση Ομάδων Προφορικής Ιστορίας στην Ελλάδα. Η κ. Βερβενιώτη ανέδειξε τη σημασία της προφορικής μαρτυρίας ως εργαλείο σύνδεσης του παρελθόντος με το παρόν και της ενδυνάμωσης της συλλογικής μνήμης.
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν σε βίντεο αποσπάσματα από συνεντεύξεις παλαιών κατοίκων της Άνδρου, οι οποίες συγκεντρώθηκαν το προηγούμενο διάστημα από τα μέλη της Ομάδας. Μέσα από τις ομιλίες των ίδιων των ανθρώπων, ξεδιπλώθηκε μια διαχρονική σχέση του ανδριώτικου λαού με το νερό: από τις στέρνες τους εχυτούς , την κοψιά μέχρι και τους θρύλους με τις νεράιδες.
Οι εξιστορήσεις αναφέρονταν στη χρήση του νερού στα κτήματα, στα παλαιά δικαιώματα και της αράδες ποτίσματος. Αναφέρθηκαν οι νερόμυλοι και η χρήση αυτών. Ακόμα μίλησαν για τις δυσκολίες μεταφοράς του νερού προς το σπίτι και πώς γινόταν η δύσκολη χρήση του. Από τις 75 συνεντεύξεις που είχε πάρει η ομάδα εμφάνισαν ενδεικτικά 35. Για τις υπόλοιπες επιφυλάχθηκαν σε κάποια άλλη εκδήλωση.
Το κοινό παρακολούθησε με βαθύ ενδιαφέρον και συγκίνηση, αναγνωρίζοντας στις αφηγήσεις πρόσωπα, τόπους και στιγμές που συνθέτουν την ταυτότητα του νησιού. Η εκδήλωση έκλεισε με διάλογο και ανταλλαγή εμπειριών, ενώ υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη συνέχιση της δράσης της Ομάδας με νέα θεματικά πεδία.
Η Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Άνδρου αποτελεί ένα συλλογικό εγχείρημα καταγραφής μιας σειράς φορέων και ανθρώπων με στόχο την καταγραφή της τοπικής ιστορίας μέσα από τις φωνές αυτών που τη βίωσαν. Παρόντες στην εκδήλωση αντιδήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι και η έπαρχος Ανδρου.
Σ.Τ.-Π.Π.