Της Δανάης Α. Μπασαντή Στην άκρη της χερσονήσου της Χώρας στην πλατεία που κάποτε υπήρχαν τα Εμπερικαίϊκα ορθώνεται από το 1958 το μνημειακό γλυπτό του Αφανή Ναύτη της Άνδρου, έργο του σπουδαίου κορθιανού γλύπτη της μεγάλης γενιάς του '30, Μιχάλη Τόμπρού (φωτ. Εν Άνδρω).  Κοιτώντας τον Αφανή Ναύτη της Άνδρου, που αποχαιρετά φεύγοντας προς το Αιγαίο, ο νους ταξιδεύει μαζί του: σε ταξίδια μακρινά όπου ο ανδριώτης παππούς μου ταξίδεψε μέχρι το τέλος της ζωής του. Στα ταξίδια όλων των ναυτικών της Άνδρου που έφευγαν αδιάκοπα με τον ναυτικό σάκο στην πλάτη αποχαιρετώντας το νησί τους. Ο Αφανής Ναύτης έργο ενός εκ των κορυφαίων γλυπτών της γενιάς του ’30, του Μιχάλη Τόμπρου, είναι το σύμβολο του ναυτικού νησιού μας και της ιστορίας του εδώ και δύο αιώνες…

Του Διαμαντή Μπασαντή Ένα αυτοσχέδιο καραβάκι με ξύλα της θάλασσας στο σπίτι του Β. Θεοδωρόπουλου (φωτο: Εν Άνδρω). Δύο ξεχωριστοί και δημουργικοί άνθρωποι έχουν επιλέξει την Άνδρο εδώ και χρόνια για χώρο πνευματικής ανασυγκρότησης και προσωπικής αναφοράς τους. Έχουν φτιάξει σπίτια και ζουν εδώ αρκετούς μήνες τον χρόνο. Τους συναντήσαμε και μιλήσαμε μαζί τους για πολλά. Φυσικά κεντρική αναφορά μας ήταν η Άνδρος. Και ο λόγος που οι ίδιοι επέλεξαν την Άνδρο ως τόπο τους. Ο λόγος για τον έλληνα θιασάρχη και σκηνοθέτη Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, που έχει το Θέατρο Νέου Κόσμου και είναι διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και τον γάλλο καθηγητή κοινωνικής ανθρωπολογίας Μωρίς Κοντελιέ, συνεργάτη γνωστών διεθνώς μεγάλων Γάλλων καθηγητών όπως του διάσημου καθηγητή ανθρωπολογίας Κλωντ Λέβι Στρως, του κορυφαίου ιστορικού Φερνάν Μπροντέλ και του ξεχωριστού καθηγητή ιστορίας Ζακ Λε Γκοφ.

Του Διαμαντή Μπασαντή   Ο κούρος στις Μέλανες: χαρακτηριστική περίπτωση η ανεύρεση του, αλλά συγκινητική ιστορία του ονόματος του ως "Έλληνας"... (φωτ. Εν Άνδρω). Σάββατο απόγευμα μιλώντας τυχαία με έναν νεαρό στο Φιλότι μου πρότεινε να δω τον κούρο στις Μέλανες. Μου φάνηκε ενδιαφέρουσα ιδέα. Έτσι την επομένη το πρωί ξεκίνησα για να πάω. Χρειάστηκε να ρωτήσω μια-δύο φορές για τον δρόμο. Την τρίτη ρωτήσαμε σε ένα μαγαζί. Μια μικροκαμωμένη ηλικιωμένη γυναίκα βγήκε και μας πρότεινε να την πάρουμε μαζί και να μας πάει στον κούρο. Όπως μας εξήγησε… ήταν στον κήπο της!

  Οι Στενιές είναι ανάμεσα στα 20 χωριά που περιλαμβάνει η έρευνα του ΕΜΠ (φωτ. Εν Άνδρω). Περίπου 230 φοιτητές και 10 καθηγητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ θα έρθουν στην Άνδρο από 14 μέχρι 19 Οκτωβρίου 2016 για να μελετήσουν 20 χωριά/παραδοσιακούς οικισμούς στα πλαίσια του μαθήματος «Αρχιτεκτονική Ανάλυση Παραδοσιακών Κτηρίων και Συνόλων». Ανάμεσα τους θα είναι κι  ένας σημαντικός αριθμός φοιτητών από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια κάτι που καθιστά ευρύτερα γνωστή την αρχιτεκτονική κληρονομιά της Άνδρου.

Του Δημήτρη  Σταυρόπουλου   Το εξώφυλλο του διεθνούς περιοδικού Vogue του Σεπτεμβρίου με τις αναφορές στην Άνδρο.  Είναι ωραίο να γράφεις τέτοιες ειδήσεις για το νησί από το οποίο κατάγεσαι και αγαπάς. Και είναι σαφώς ωραιότερο, όταν αυτές τις ειδήσεις-που επαινούν τον τόπο σου - τις διαβάζουν εκατομμύρια αναγνώστες, σε όλο τον κόσμο. Η Άνδρος όπως όλοι ελπίζαμε, αλλά – είναι αλήθεια - νωρίτερα από ότι περιμέναμε, άρχισε να δέχεται τις πρώτες επαινετικές κριτικές και τα εύσημα από το φετινό καλοκαίρι που όσοι το ζήσαμε στο νησί, ήταν πολύ καλό, παρά τον συνεχή δυνατό αέρα και τα διάφορα τοπικά προβλήματα που ωστόσο δεν στάθηκαν αιτία να προκληθεί δυσφορία ή ενόχληση στον κόσμο που την επισκέφτηκε.

  Η προτομή του ανδριώτη  καθηγητή του ΜΙΤ και πατέρα της πληροφορικής Μιχάλη Δερτούζου στην παραλία του Νειμποριού. Τοποθετήθηκε από την Εταιρεία Ανδρίων Επιστημόνων - που έκανε και σημαντικές εκδηλώσεις - το 2004 επί δημαρχίας Βάμβουκα. Ορθώς διαμαρτύρεται  στο σημειωμα του ο κ. Ν. Θεολόγου για ανώνυμο σχολιαστή, που έγραψε στο Εν Άνδρω πως έγινε επί δημαρχίας Γιαννίση (φωτο: Εν Άνδρω).

Του Διαμαντή Μπασαντή Μια συναυλία που έγραψε ιστορία στην Άνδρο.. (φωτο: Εν Άνδρω). (ΕΦΥΓΕ Ο ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ Ή ΠΩΣ Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΠΩΣ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΙΩΠΗ….  Η απώλεια του Θάνου Μικρούτσικου στον ελληνικό μουσικό πάνθεον είναι δυσαναπλήρωτη. Ο σπουδαίος συνθέτης που αγάπησαν όλοι συνέδεσε το όνομα του αξεδιάλυτα με την ναυτική λογοτεχνία και την ποίηση του Νίκου Καββαδία. Και με αυτή την μελοποιημένη ποίηση και με πολλά άλλα τραγούδια μάγεψε στο Φεστιβάλ Άνδρου του 2016 την Άνδρο. Θυμίζουμε πως με τον Θάνο Μικρούτσικο έκλεισε το Φεστιβάλ Άνδρου 2016 στις 3 Σεπτεμβρίου 2016. Για το εξαιρετικό πέρασμα του τότε από την Άνδρο το Εν Άνδρω είχε κάνει ειδικό αφιέρωμα. Παραθέτουμε εδώ την παρουσίαση μας στις 4 Σεπτεμβρίου 2016 για την σπουδαία συναυλία του που μάγεψε το κοινό της Άνδρου.)

Πρώτη φορά... κλασική ελληνική επιθεώρηση στο ανοιχτό θέατρο Άνδρου! Άλλη μια πρωτιά στις πρωτιές της εποχής μας! Η ερασιτεχνική παράσταση, με αρκετούς επαγγελματίες, "κάνε κουράγιο Ελλάδα μου" που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Δάμπασης. Καλοσυραμμένα κείμενα, ροή, χορευτικά και έξυπνες ατάκες με αναφορά στην Άνδρο. Όλα αυτά κέρδισαν το ενδιαφέρον των εκατοντάδων θεατών που παρακολούθησαν την παράσταση. Εδώ το χορευτικό στο φινάλε (φωτο: Εν Άνδρω). Η "επιθεώρηση" κέρδισε τις εντυπώσεις. Η πρωταγωνίστρια με κέφι έδεσε τα νούμερα συμβάλλοντας στην ροή της παράστασης (φωτο: Εν Άνδρω). \ Όλα - επιθεώρηση και παράσταση - ξεκίναν στα τέλη του 19ου αιώνα. Εδώ ανδριώτης της εποχής σε σκετς αναφερόμενο εκείνη την περίοδο με κουστούμι εποχής (φωτο: Εν Άνδρω). Αλλά και οικονομικές χρεωκοπίες μας ξεκινούν τον 19ο αιώνα. "Δυστυχώς επτωχεύσαμεν" είπε ο Χαρίλαος Τρικούπης. Και τότε ήρθαν οι τρεις μεγάλες και πιστώτριες δυνάμεις να δουν τι θα κάνουν και τι θα... πάρουν! Εδώ οι τρεις δυνάμεις της εποχής, με τις σημαίες τους (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία). Μερικές φορές η ιστορία επαναλλαμβάνεται... (φωτο: Εν Άνδρω). Μετά ήρθε ο 20ος αιώνας με Βενιζέλο, Βαλκανικούς, Διχασμό, Μικρασία. Και η Ελλάδα μπερδεύτηκε και ξεμπερδεύτηκε πολλές φορές. Και από κοντά και η επιθεώρηση της... Εδώ στιγμιότυπο με αναφορά στους Βαλκανικούς... (φωτο: Εν Άνδρω).    Μερικές φορές η ιστορία μπερδεύει ή μπερδεύεται με ...τις φούστες! Έτσι στην εποχή του Πάγκαλου που ήταν μακριές οι φούστες και οι αστυνομικού κυκλοφόρουσαν και μετρούσαν πόντους! Όπως σε αυτό το νούμερο τηα παράστασης... (φωτο: Εν Άνδρω).    Κι έρχονται οι επόμενες εποχές και τα επόμενα εξαιρετικά χορευτικά όπως αυτό που έχει κάτι από σπανιόλικο πάθος (φωτο: Εν Άνδρω). Χορευτικό με πάθος, πολύ πάθος... (φωτο: Εν Άνδρω).   Κατοχική Ελλάδα. Από την παράσταση... (βίντεο Εν Άνδρω.gr) Κι έρχονται εποχές όπου η Άνδρος εξακολουθεί ακόμα να κυριαρχεί στη ναυτιλία και οι παλιοί καπεταναίοι λένε για ταξίδια, για φουρτούνες, για λιμάνια και για ωραίες κοπέλες. Στιγμιότυπο από την παράσταση (φωτο: Εν Άνδρω).   Μεταπόλιτευση: Κωνταντίνος Καραμανλής εναντίον Ανδρέα Παπανδρέου. Από την παράσταση... (βίντεο Εν Άνδρω)   Δεκαετία 1980΄Από την παράσταση... (βίντεο Εν Άνδρω). Και φτάνουμε στο σήμερα. Και πάμε Κούβα. Όπου ο Ραούλ Κάστρο διακηρύσει: "πρώτη φορά... δεξιά"!!! Και μένουν οι σημαίες της επανάστασης στην άκρη, μαζί με τις παλιές αναφορές για τον Τσε Γκεβάρα. Στιγμιότυπο από το αντίστοιχο σκετς της παράστασης... (Φωτο: Εν Άνδρω).  Και μετά φεύγει το "μαύρο" από την ΕΡΤ και μπαίνει πάλι στο "παιχνίδι" η δημόσια τηλεόραση. Αλλά μοιάζει λίγο μπερδεμένη η νέα ΕΡΤ όταν διαπιστώνει πως πια κανείς δεν διαμαρτύρεται για τις μειώσεις των συντάξεων!!... Από το αντίστοιχο σκετς της παραστασης... (φωτο: Εν Άνδρω). Και κάπου εδώ μπαίνει ένα από τα πιο σπαρταριστά νούμερα: ο Βαρουφάκης!!! Ένα εξαιρετικό κείμενο που έφερε πολύ γέλιο. Ο "Βαρουφάκης" της παράστασης με φανελάκι, σακάκι με σηκωμένο γιακά και σακίδιο!!! Και το σκετς τελειώνει με τον Βαρουφάκη να φεύγει με σηκωμένο δάχτυλο!!! (φωτο: Εν Άνδρω). Φυσικά δεν μπορούσε να λείπει "ο Αλέξης" σε ρόλο σούπερ-σταρ! Τι επιθεώρηση θα ήταν αν δεν σατίριζε την εξουσία άλλωστε; Εδώ στιγμιότυπο από την παράσταση όπου ο "Αλέξης Τσίπρας¨συζητά για επενδύσεις με τον "Μπιλ Κλίντον"!!!  (φωτο: Εν Άνδρω).   Και η παράσταση τελειώνει με όλους επί σκηνής: παραθεριστές, κάτοικοι, μέτοικοι, παλιοί κάτοικοι/σημερινοί παραθεριστές, Ήταν η πρώτη παράσταση που πλειοψηφούσαν παλιοί κάτοικοι-σημερινοί παραθεριστές. Άρα μπορεί να υπάρξει ίσως ki ένας ερασιτεχνικός θίασος που να ξεκινά με σημείο αναφοράς παλιές παρέες (κυρίως της Χώρας). Άνθρωποι που ζουν ολοχρονίς μακριά από την Άνδρο και συνάμα θα έχουν κυρίως το καλοκαίρι μια πολιτιστική δραστηριότητα στο νησί!!! Eνδιαφέρουσα μια τέτοια δράση (φωτο: Εν Άνδρω).      Και όπως τελειώνουν όλα τα παρεΐστικα πράγματα τέλειωσε κι αυτή η επιθεώρηση: σαν τοπικό γλέντι. Όπου πολλοί από τους θεατές ανεβηκαν επί σκηνής να χορέψουν με τους συντελεστές της παράστασης στους ρυθμούς του Σαββόπουλου: ας κρατήσουν οι χοροί... (φωτο: Εν Άνδρω)  Ανέβηκε και η φιλαρμονική με τα τύμπανα και τα ταμπούρλα στη σκηνή. Και η παράσταση δικαιώθηκε καθώς έγινε το... αλαλούμ!!! Ή, επί το Σαββοπουλικότερο: "να μας έχει ο θεός καλά πάντα ν' ανταμώνουμε και να ξεφαντώνουμε..." (φωτο: Εν Άνδρω).  "Εν Άνδρω"  

Σε πείσμα των καιρών ο Θάνος και ο Μίλτος θα ξορκίσουν το κακό, ταξιδεύοντας στην Άνδρο αυτό το Σαββάτο (3/9) με τα τραγούδια τους. Τραγούδια αγαπημένα με τα οποία τρεις γενιές περπάτησαν μαζί τους, καθιστώντας τα διαχρονικά. Κι έρχονται όμως πλήρως φορμαρισμένοι. Χιλιάδες κόσμου είδαν τον Μίλτο να δίνει τα ρέστα του τον χειμώνα στην Αθήνα, στο “Σταυρό του Νότου”. Στο “Badminton” ο Θάνος αποθεώθηκε από το κοινό παρουσιάζοντας ένα σκηνικό θέαμα μεγάλων διαστάσεων πάνω στα τραγούδια του και στην ποίηση του Νίκου Καββαδία.