Εν Άνδρω

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Ανεμογεννήτριες: η παραπληροφόρηση και... το φαγοπότι
anemogennitries.jpg
Πάρκο με ανεμογεννήτριες Για την παραγωγή του ντοκιμαντέρ απαιτήθηκαν γυρίσματα σε 16 περιοχές της Ελλάδας.
28.03.2016, 06:00 | Ετικέτες: περιβάλλον, ενέργεια
Συντάκτης: Τάσος Σαραντής
Πρεμιέρα στο 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης έκανε «Ο Ασκός του Αιόλου», ένα ερευνητικό ντοκιμαντέρ που επικεντρώνεται στη χρήση της αιολικής ενέργειας και στις εγκαταστάσεις που την παράγουν στη χώρα μας, εξετάζοντας τον περιβαλλοντικό, οικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο που επιφέρουν στις τοπικές κοινωνίες.

Πρόκειται για μια ανεξάρτητη παραγωγή που στηρίχτηκε στους πολίτες που συνέβαλαν στην επιχειρησιακή, οικονομική και ηθική στήριξη του εγχειρήματος της ομάδας παραγωγής.

Στην ουσία «Ο Ασκός του Αιόλου» αποτελεί μια αιρετική προσέγγιση απέναντι σ' αυτό που αποκαλείται «πράσινη ανάπτυξη» και στη «φτηνή και καθαρή ενέργεια» που παράγουν οι ανεμογεννήτριες.

Αντίθετα από την επικρατούσα αντίληψη, που υιοθετούν διεθνείς οργανισμοί, κυβερνήσεις και περιβαλλοντικές οργανώσεις και που θέλει την αιολική ενέργεια ως το λυτρωτικό αντίδοτο απέναντι στη «βρόμικη» ενέργεια που παράγεται από τα ορυκτά καύσιμα, η έρευνα των συντελεστών του ντοκιμαντέρ καταδεικνύει την αθέατη πλευρά των επιπτώσεων από την εγκατάσταση και λειτουργία των βιομηχανικού μεγέθους και κλίμακας αιολικών πάρκων.

Αφίσα του ντοκιμαντέρ «Ασκός του Αιόλου»
Για την παραγωγή του ντοκιμαντέρ, που προβάλλεται σε μια χρονική στιγμή που οι γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες είναι αυτές που πλέον κατακτούν τη μία μετά την άλλη τις βουνοκορφές της χώρας μας, απαιτήθηκαν γυρίσματα σε 16 περιοχές της Ελλάδας που κράτησαν δύο χρόνια, πάρθηκαν συνεντεύξεις από 125 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων επιστήμονες και μέλη τοπικών κοινωνιών που αντιστέκονται στην υφαρπαγή της γης, των φυσικών πόρων και της ισόβιας δραματικής αλλοίωσης της φυσιογνωμίας των περιοχών τους.

Και απαιτήθηκαν περισσότερες από 120 ώρες κινηματογραφικών γυρισμάτων για να μονταριστεί, τελικά, το διάρκειας 83 λεπτών ντοκιμαντέρ.

▸ «Γιατί απευθυνθήκατε στους πολίτες για τη χρηματοδότησή του κόστους παραγωγής του ντοκιμαντέρ και όχι σε κάποια οργάνωση ή οργανισμό;» ρωτήσαμε τον Αχιλλέα Κουρεμένο που συμμετείχε στη δημοσιογραφική έρευνα και στο σενάριο του ντοκιμαντέρ.

«Το κόστος καλύφθηκε από εμάς, αλλά κυρίως από τον κόσμο του κινήματος ενάντια στις ΑΠΕ, οι οποίοι εκτός από μεταφορικά έξοδα, διαμονή και διατροφή, δεν δίστασαν να μας ενισχύσουν και με χρηματικά εμβάσματα. Το “ανεξάρτητο ντοκιμαντέρ” για πολλούς σημαίνει ότι γίνεται έξω από το πλαίσιο ενός καναλιού ή ενός θεσμικού φορέα. Για εμάς, όμως, σημαίνει ότι γίνεται με οικονομική, πολιτική και αισθητική ανεξαρτησία, μένοντας μακριά και έξω από συμφέροντα τα οποία θα ήθελαν να επηρεάσουν την άποψη του ντοκιμαντέρ προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Αρνηθήκαμε ακόμα και χορηγίες, για παράδειγμα από ραδιοφωνικούς σταθμούς, θέλοντας να διατηρήσουμε την πλήρη αυτονομία μας», λέει.

▸ Ο ίδιος απαριθμεί τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η ομάδα παραγωγής:

«Η πρώτη και βασική ήταν η κάλυψη του μπάτζετ, καθώς και μόνο οι αποστολές που πραγματοποιήθηκαν σε τόσες περιοχές απαιτούσαν έναν πραγματικό πακτωλό χρημάτων. Η δεύτερη αφορούσε την οργάνωση του θέματος, από την άποψη ότι το ζήτημα των ανεμογεννητριών είναι απλώς μια προέκταση του τεράστιου ζητήματος της ενέργειας, νούμερο ένα ζήτημα στην ατζέντα κάθε κρατικής οντότητας. Το να αγγίξεις όλες τις διαστάσεις αυτού του ζητήματος αφενός είναι απαραίτητο ώστε να μιλήσεις σφαιρικά και εμπεριστατωμένα, από την άλλη ενέχει τον κίνδυνο να ξεφύγεις από το θέμα, το οποίο είναι αυτές καθαυτές οι ανεμογεννήτριες. Η τρίτη αφορούσε τη διαχείριση του τεράστιου όγκου του υλικού που συγκεντρώσαμε. Και η τέταρτη ήταν η κάλυψη της άλλης άποψης, με την έννοια ότι βρίσκαμε κλειστές πόρτες από θεσμικούς, εταιρείες κ.λπ. που εκπροσωπούσαν την άποψη υπέρ των ΑΠΕ».

Ο Νασίμ Αλατράς, σκηνοθέτης και σεναριογράφος του ντοκιμαντέρ Ο Νασίμ Αλατράς, σκηνοθέτης και σεναριογράφος του ντοκιμαντέρ |
▸ Ποιοι βρίσκονται πίσω από τις αθρόες επενδύσεις σε αιολικά πάρκα στην Ελλάδα;

«Οταν ψάχναμε ποιοι εγκαθιστούν αυτές τις ανεμογεννήτριες, βρίσκαμε μικρές εταιρείες. Ερευνώντας όμως περισσότερο γι’ αυτές, καταλήξαμε ότι έχουν κοινά πρόσωπα/διευθυντικά στελέχη με στελέχη και με πρόσωπα που βρίσκονται σε μεγάλους ομίλους, αυτούς που λέμε “εργολάβους του έθνους”. Είναι 5-6 όμιλοι που φτιάχνουν μικρές θυγατρικές σε κάθε περιοχή, παίρνουν άδεια και επιδότηση, φέρνουν τις ανεμογεννήτριες από το εξωτερικό, όπως π.χ. από τη Γερμανία ή τη Δανία, και τις τοποθετούν στα βουνά χωρίς να τους ενδιαφέρει το μετά», λέει ο Νασίμ Αλατράς, σκηνοθέτης και σεναριογράφος του ντοκιμαντέρ.

«Η πράσινη ανάπτυξη και ο τρόπος που εφαρμόστηκε μέχρι τώρα σε τούτο τον τόπο δεν συνιστά τίποτε άλλο από ένα απέραντο τραπέζι, στρωμένο με λουκούλλεια γεύματα για μεγαλοεργολάβους και επιχειρηματίες-μεγαθήρια», επισημαίνει.

▸ Τελικά, η κοινή γνώμη είναι ορθά ενημερωμένη ή παραπλανημένη σε ό,τι αφορά την παραγωγή ενέργειας από τον αέρα;

«Συναντήσαμε ανθρώπους που πίστευαν ότι το ρεύμα που έχουν στο σπίτι τους έρχεται απευθείας από τις ανεμογεννήτριες. Αυτό είναι ένα ψέμα που προωθούν σκόπιμα οι εταιρείες. Το κοινό όμως δεν γνωρίζει ότι το ρεύμα παράγεται όταν φυσάει -και μάλιστα υπό τις κατάλληλες συνθήκες- και ότι το παραγόμενο ρεύμα που διοχετεύεται στο δίκτυο είναι μεταβλητό, οπότε χρειάζεται να σταθεροποιηθεί. Οσο περισσότερο ρεύμα παράγεται από τις ανεμογεννήτριες, λοιπόν, τόσο πιο πολλοί συμβατικοί σταθμοί λιγνίτη χρειάζονται για να σταθεροποιηθεί και να περάσει ομαλά στο δίκτυο», επισημαίνει ο Νασίμ Αλατράς.

▸ Σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις κατά της εγκατάστασης των αιολικών τονίζει:

«Και βέβαια μπορούμε να μιλήσουμε για “κίνημα κατά των αιολικών”. Σε αρκετές περιοχές νίκησαν, σε άλλες ακόμα δίνουν σκληρό αγώνα και σε άλλες έχουν χάσει μάχες, αλλά συνεχίζουν τον αγώνα, εκεί δηλαδή που έχουν ήδη εγκαταστήσει τα μεταλλικά αυτά θηρία».


Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί πρώτα και κύρια όπου υπάρχει κοιτίδα αντίστασης στις ΑΠΕ, ώστε «να γίνει ένα εργαλείο του κινήματος και του αγώνα που δίνουν όλοι αυτοί οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι».

Επιπλέον, θα γίνουν προβολές σε κινηματογραφικές αίθουσες σε όλη την Ελλάδα.