Της Φωτεινής Τζουβελέκη   Μια ιστορική περίοδος της Ανδρου η οποία είναι λιγότερο συζητημένη εξαιτίας του σκοτεινού της υποβάθρου, είναι εκείνη της Τουρκοκρατίας. Η Ανδρός τότε, ανήκε διοικητικά στο Εγιαλέτι, το οποίο ήταν επαρχία του Αρχιπελάγους, με έδρα τη Ρόδο και αργότερα την Κωνσταντινούπολη. Ακόμη, οι Οθωμανοί δεν είχαν ιδιαίτερη στρατιωτική παρουσία στο νησί. Αυτός ήταν και ο λόγος που διατηρήθηκε και η Μονή Παναχράντου, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της πίστης και της εθνικής ταυτότητας. Όμως οι Οθωμανοί δεν ήταν το μοναδικοί πρόβλημα του νησιού, καθώς πολλές φορές έπεφτε θύμα πειρατών, τόσο Αλγερινών και Μαλτέζων. Οι πειρατές αυτοί δεν επιδίωκαν μόνο τον εμπορικό πλούτο αλλά και την υψηλή αμπελοκαλλιέργεια του νησιού, που ήταν σημαντική οικονομική δραστηριότητα. (1)

Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, «Κωνσταντίνος ο Αυτοκράτωρ των Ελληνορωμαίων εξέρχεται Άτρομος εις την μάχην το 1453 Μαΐου 29». (1932, τοιχογραφία αποτοιχισμένη από το σπίτι-καφενείο Γ. Αντίκα στη Σκόπελο Γέρας Μυτιλήνης, 141×179 εκ.). ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ "HUFFINGTON POST"

Μονή Παναχράντου. Φωτογραφία του μεσοπολέμου.  ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ & ΤΟΥ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟΥ

Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ Αποτύπωμα στα βράχια της Άνδρου, το καραβάκι της ναυτικής πολιτείας του Στρόφιλα, 4.500 π.Χ. - 3.200 π.Χ. Το παρακάτω κείμενο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του πατέρα μου Σταμάτη Μπασαντή που έζησε και πέθανε στα καράβια. Περιλαμβάνει αποσπάσματα από το βιβλίο μου "Η ΑΝΔΡΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ", Μέρος Β', "Διαδρομές της Άνδρου" σελ. 133-285, εκδόσεις  Gutenberg, πρώτη έκδοση 2012, δεύτερη έκδοση 2015. Προσαρμόστηκε και παρουσιάστηκε σε επιστημονική ημερίδα της "Επέκεινας Χώρας" στη Βίτσα των Ζαγορωχωρίων στις 13 Αυγούστου 2013 που είχε θέμα την Αποδημία. Αναδημοσιεύθηκε παλαιότερα συντομευμένο στο "εν Άνδρω". Και αναδημοσιεύεται και πάλι σήμερα... Σε μια περίοδο αντιφατική και δύσκολη. Σε μια περίοδο που πολλοί μιλάνε για μια ιστορία της Άνδρου, την οποία δεν ξέρουν και την αντιλαμβάνονται σαν μια πολεμική ανάμεσα σε "καλούς" και "κακούς", ανάμεσα στο "κυκλώπειο" χτες που αγνοούν και στο "τερατώδες" αύριο που ονειροβατούν. Παραθέτουμε αυτή την αναφορά της διαδρομής της Άνδρου προς γνώση και κατανόηση της πραγματικής ιστορία του νησιού: για τους κατοίκους και για τους επισκέπτες, αλλά και για τους χιλιάδες αναγνώστες του ΕΝ ΑΝΔΡΩ - όπου κι αν βρίσκονται - και οι οποίοι "ταξιδεύουν" χρόνια τώρα μαζί μας - ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΠΑΣΑΝΤΗΣ 

Γράφει ο ΜΑΡΙΟΣ  ΜΠΕΓΖΟΣ πρώην Κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ   Ο Μάριος Μπέγζος σε ομιλία για τον Θεόφιλο Καΐρη  Ο Θεόφιλος Καϊρης ήταν ένας μάρτυρας του νεοελληνισμού στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Μάρτυρας με την διπλή σημασία της λέξης. Πρώτα με την κυριολεκτική έννοια του όρου «μάρτυς», την νομική, δικανική, δικαστική. Καταθέτει την μαρτυρία του λέγοντας κι ομολογώντας ο,τι γνωρίζει περί του επίδικου θέματος. Έπειτα με την μεταφορική σημασία της λέξης «μάρτυρας». Υφίσταται μαρτύρια, βασανίζεται για την πίστη του, ταλαιπωρείται λόγω των πεποιθήσεών του, καταδιώκεται βάναυσα για αυτό που είναι. Η μαρτυρία του αποβαίνει μαρτύριο. Ο Θεόφιλος Καϊρης υπήρξε μάρτυρας του τεκτονισμού με την διπλή αυτή σημασία του όρου, όπως θα δείξουμε με κάθε δυνατή συντομία αλλά και με την επιβεβλημένη σαφήνεια.

Φωτογραφία από την εκδήλωση για τα νερά της Άνδρου Αγαπητό Εν Άνδρω,  Θέλω να συνεισφέρω δύο λόγια για την χτεσινή εκδήλωση που έγινε από την Ομάδα Προφορικής Ιστορίας με θέμα την διαχείριση των νερών της Άνδρου στο Δημοτικό Θέατρο Άνδρου στη Χώρα. Ξεκινώ όμως από την αρχή. Τι σημαίνει "προφορική ιστορία". Ο όρος μπορεί να θεωρείται «νέος» γιατί συνδέεται με την τεχνολογία του μαγνητοφώνου. Αλλά στην πραγματικότητα είναι τόσο παλιός όσο και η ανάγκη των ανθρώπων να γνωρίζουν το παρελθόν τους. Είναι στην πραγματικότητα το πρώτο είδος Ιστορίας, πριν ακόμα την εφεύρεση και τη διάδοση της γραφής.

 Γράφει ο Διαμαντής Μπασαντής   Μια ακόμα βυζαντινή ιστορία... Οι πρώτες εικόνες στο αεροδρόμιο Ντομιτέτοβο της Μόσχας: προχωρημένη νύχτα, μεγάλο αεροδρόμιο, άχαρη αίθουσα ελέγχου, στενάχωρη κιτρινισμένη έξοδος, πλήθος ταξιτζήδες κι ένα υπαίθριο πάρκινγκ σκοτεινό και παγωμένο. Οι τελευταίες εικόνες καθώς φεύγαμε από άλλη έξοδο::  ένα τεράστιο υπαίθριο  φωτισμένο πάρκινγκ, υπερπολυτελή αυτοκίνητα, πολλά ταξί, αίθουσες αναχωρήσεων άνετες και ευρύχωρες! 

 ΠΡΩΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Άνδρος. Πάσχα. Μέσα δεκαετίας 1970. Ο καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας της Σορβόνης Νίκος Σβορώνος επέστρεψε από το Παρίσι και θα έδινε μερικές διαλέξεις για το Βυζάντιο στην Αθήνα. Νεαροί φοιτητές μιας έντονα πολιτικοποιημένης εποχής κατεβήκαμε από την Σόλωνος για να παρακολουθήσουμε τον καθηγητή, πολιτικό εξόριστο της δικτατορίας, που επέστρεφε στα πάτρια εδάφη να μιλήσει στους νέους. Πλημμυρισμένο το μεγάλο αμφιθέατρο της Παντείου. Περιμέναμε μια πολιτική διάλεξη. Παρακολουθήσαμε μια μοναδική ιστορική διάλεξη για το Βυζάντιο, το οποίο μάλλον αγνοούσαμε όλοι.   

Γράφει ο ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΠΑΣΑΝΤΗΣ Πριν καμία δεκαπενταριά μέρες πήρε τηλέφωνο φίλος αναγνώστης του Εν Άνδρω που τυγχάνει και μερακλής ανδριώτης πλοιοκτήτης. Και ρωτά: - Θυμάσαι που έγραψες πριν κάτι χρόνια την ιστορία για το πως έφτασε στην Ελλάδα το θρυλικό Paloma του Βασίλη Γουλανδρή;