Το μεσημέρι της Τετάρτης (13.12), το θρυλικό θωρηκτό «Αβέρωφ» πέρασε κοντά στις ακτές της Άνδρου, ολοκληρώνοντας το μακρύ ταξίδι της επιστροφής των 270 μιλιών, από την Θεσσαλονίκη στο μόνιμο αγκυροβόλιο του στο Φάληρο.

Του Διαμαντή Μπασαντή Πολλοί είναι αυτοί που μιλούν για τις διαιρέσεις της Άνδρου. Πόσοι όμως έχουν σκεφθεί αν τώρα πια ισχύουν κάποιες από αυτές; Πόσοι έχουν αναλογιστεί πως δημιουργήθηκαν και πόσο πια αντέχουν στη σημερινή εποχή; Αρκετοί είναι αυτοί που θεωρούν πως κάποιοι περισσεύουν στην Άνδρο. Πόσο όμως περισσεύουν άνθρωποι δημιουργικοί και δραστήριοι σε ένα νησί που γερνά και φθίνει πληθυσμιακά;

  Νεκροταφεία πλοίων σε περιοχές όπως το Πέραμα, η Σαλαμίνα, η Ελευσίνα. Ξαχασμένα καράβια περήφανε που κάποτε όργωσαν τις θάλασσες. Τώρα παρατημένα στην φθορά του καιρού και της αλμύρας... (φωτ. Newsbeast). Είναι πλοία που αγαπήσαμε και ταξιδέψαμε μ’ αυτά τα όνειρα μας. Παλιά ποστάλια της ακτοπλοΐας, που μας πήγαν κάποιο καλοκαίρι σ ένα γραφικό νησί. Φορτηγά και γκαζάδικα που πήραν μακριά αγαπημένα πρόσωπα και μείς βουρκωμένοι στο μουράγιο κουνώντας τα χέρια, τα βλέπαμε να χάνονται στον ορίζοντα.    Ανάμεσα τους το παλιό αγαπημένο "Πηνελόπη" που χρόνια μάς ταξίδεψε στην Άνδρο. Και αγαπήθηκε έτσι καλοτάξιδο και θαλασσοβάπορο που ήταν. Περιμένει κι αυτό την τύχη του.  Μερικά στην "ντάνα" Μισοκατεστραμένα. Άλλα σε καλύτερη κατάσταση. Χωρίς όμως προορισμό. Δεμένα αρόδο περιμένουν χρόνια μια μοίρα που δεν φτάνει... Ανάμεσα τους πλοία με μεγάλη ιστορία, όπως το Evgenia P., που στα νιάτα του, μετέφερε Αμερικανούς πεζοναύτες στην αιματοβαμμένη ακτή Ομάχα της Νορμανδίας, στην μεγάλη συμμαχική απόβαση τον Ιούνιο του 1944 γράφοντας ιστορία. Ο ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΝΟΡΜΑΝΔΙΑΣ: Το Ferry Boat της παραπάνω φωτογραφίας κατασκευάστηκε το 1944. Συμμετείχε στην απόβαση στη Νορμανδία στην αιματοβαμένη ακτή Ομάχα. Μετά τον πόλεμο ήρθε στην Ελλάδα Ήταν το πρώτο Ferry Boat - παντόφλα στην Ελλάδα, το οποίο έκανε τη γραμμή Ρίο – Αντίρριο, με καπετάνιο τον Κυριάκο Τσαγκάρη. Αρχικά ήταν ιδιοκτησία της συνεταιριστικής ΚΥΔΕΠ, η οποία στη συνέχεια χρεοκόπησε. Έως το 1982 έφερε το όνομα Σωκράτης Ιασεμίδης. Μετονομάστηκε σε ΕΥΓΕΝΙΑ Π. όταν πωλήθηκε σε νέο ιδιοκτήτη  και συνέχισε να πλέει στο Αιγαίο ως φορτηγό πλοίο. Από το 2011 έως και σήμερα παραμένει παροπλισμένο και εγκαταλειμμένο στην περιοχή Καλυμπάκι Ελευσίνας (φωτ. Newsbeast). Εκεί και μικρά βαποράκια, που τους μανιασμένους χειμωνιάτικους καιρούς, αυλάκωναν σαν άγρια σκυλιά το Αιγαίο, για να μεταφέρουν τρόφιμα και εφόδια στους μικρούς βράχους της άγονης γραμμής. Ξεχασμένα κι αυτά εκεί στην εγκατάλειψη και στην λησμονιά. Πίνακες μιας όμορφης μελαγχολικης εγκατάλειψης ενός άγνωστου ζωγράφου που κάθε χρόνο αλλάζει κάτι από το χρώμα και την μορφή τους... Σκουριασμένα από την αλμύρα, μισοβυθισμένα, ρημαγμένα αργοπεθαίνουν σιωπηλά, στα νεκροταφεία της Ελευσίνας, της Δραπετσώνας, της Σαλαμίνας και του Περάματος. Ξεχασμένοι απόμαχοι της θάλασσας κάνουν κουράγιο το ένα στο άλλο μέχρι να λιώσουν οι λαμαρίνες τους. Φτάνουν σ' ένα άδικο τέλος, που, μα το Θεό, δεν τους αξίζει!... X.

Του Διαμαντή Μπασαντή Αλέξανδρος Καΐρης 1913-1943  «Να μιλήσω για ήρωες  να μιλήσω για ήρωες:..  Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά». Με αυτούς τους στίχους  ο Σεφέρης επιχείρησε να μιλήσει σε ένα εκ των κορυφαίων ποιημάτων του για τους ήρωες του πολέμου λίγο πριν την επιστροφή της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης στην Ελλάδα.

  Το Ευαγγελίστρια πλέει προς τη Μύκονο. Καλοτάξιδο, εντυπωσιακό, μοναδικό. Ένα από τα πιο ξεχωριστά καϊκια των Κυκλάδων στις οποίες ταξίδεψε για  πολλά χρόνια. Έτυχε να ταξιδέυψουμε μαζί του ένα γαλήνιο βράδι, ούνιος του 1991, από τον Πειραιά στη Μυκονο. Προσκαλεσμένοι φιλόξενων Μυκονιατών του Μουσείου Αιγαίου της Μυκόνου. Το καϊκι μόλις είχε τελειώσει την συντήρηση του στο Πέραμα και θα έφευγε τα μεσάνυχτα για Μύκονο. Ήταν εμπειρία το πόσο εύκολα αντιμετώπισε έναν κυματισμό γύρω στα 4-5 μποφόρ νότια της Κύθνου. Έφτασε ξεκούραστα και άνετα πρωί-πρωί στη Μύκονο. Ήταν σα να είχαμε ταξιδέψει σε όνειρο... 

Φωτογραφία με τηλεφακό από την Παλαιόπολη (φωτ. Γιώργος Γρηγορίου). (Το site δημοσιεύει μια ακόμα εξαιρετική ναυτική αναφορά αναγνώστη μας. Πρόκειται για το πλοίο-ναυαρχίδα του ισπανικού στόλου - κοντά 30 χρόνια - που παροπλίστηκε και περνά μπροστά μας ρυμουλκούμενο στην Τουρκία για παλιοσίδερα! Ο  Γιωργος Γρηγορίου το εντόπισε από την Παλαιόπολη, κοίταξε τα στοιχεία του στον υπολογιστή, συγκινήθηκε και μας έστειλε τις φωτογραφίες του που τράβηξε από την περιοχή, μαζί με ένα εξαιρετικό σχεδιάγραμα του,και ένα κατατοπιστικό σημείωμα της ιστορίας του. Τα δημοσιεύουμε συμμετέχοντας στη συγκίνηση του που ένας "πρίγκηπας της Αστούριας" περνά από τα νερά μας για το τελευταίο του ταξιδι - Εν Άνδρω).

  Χριστίνα Ωνάση και Πέτρος Γουλανδρής στην Άνδρο... Μια άγνωστη κοινωνική, κοσμική και… οικονομική ιστορία που αν είχε αίσιο τέλος θα είχε αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων και την πορεία των δυο – ίσως - μεγαλύτερων οικογενειών της Ελλάδας, αποκαλύπτεται σήμερα, μέσα από τις αναμνήσεις μιας δημοσιογράφου.

  Το καταδρομικό "Έλλη" που τορπιλίστηκε στις 15/8/1940 στην γιορτή της Παναγίας στην Τήνο. Μέσα από παλιές ασπρόμαυρες κιτρινισμένες φωτογραφίες, ας θυμηθούμε πως γιορταζόταν η Παναγία κάθε Δεκαπενταύγουστο στην Τήνο σε άλλα παλιότερα και δυσκολότερα χρόνια. Ένας τορπιλισμός, προάγγελος ενός Παγκοσμίου Πολέμου, μια εικόνα που ανέβασε το ηθικό μιας επανάστασης, άνθρωποι μισοσβησμένοι από την λήθη, παροπλισμένα πια βαπόρια, μέρη, τοποθεσίες συνθέτουν ένα σκηνικό που εντυπωσιάζει…

Της Λυδίας Παλαιοκρασσά Ομότιμης καθηγήτριας Πανεπιστημίου Αθηνών   Η βασιλική του 5ου αι, μ.Χ. (αεροφωτ. Λ. Παλαιοκρασσά). (Μια από τις σημαντικότερες εκθέσεις για την ιστορία της Άνδρου διοργανώνεται τον Αύγουστο στην Χώρα. Η έκθεση αναφέρεται στα 30 χρόνια ανασκαφών της Παλαιόπολης από την ανδριώτισα καθηγήτρια αρχαιολογίας Λυδία Παλαιοκρασσά. Το «Εν Άνδρω» σε συνεργασία με την αρχαιολόγο Λ. Παλαιοκρασσά θα παρουσιάσει τα σπουδαία ευρήματα της αρχαίας Άνδρου 7ος – 2ος αιώνας π.Χ. και της πρωτοχριστιανικής Άνδρου 5ος μ.Χ.).